Güncelleme Tarihi:
Adını suyunun renginden alan, antik çağda ise tuzlu akarsu anlamına gelen “Halys” adıyla anılan Kızılırmak, Kızıldağ'ın güney yamaçlarından doğuyor. Geçtiği güzergahta adeta bir “yay” çizerek Samsun'dan Karadeniz'e dökülen Kızılırmak, geçmişte olduğu gibi bugün de geçtiği bölgelere hayat kaynağı olmaya devam ediyor.
Türkiye topraklarından doğan ve yine Türkiye topraklarından Karadeniz'e dökülen, 1355 kilometre uzunluğa sahip olan Kızılırmak'ı besleyen ana unsurlar ise yağmur ve kar suları.
Temmuz ve şubat ayları arasında su seviyesi düşen nehir, nisan ayında en yüksek su düzeyine ulaşıyor.
Ortalama debisi 184 metreküp/saniye olan nehrin 20 yıllık gözlem süresince en az 18,4 metreküp/saniyeye ve en çok bin 673 metreküp/saniyeye ulaştığı tespit edildi.
BARAJLARIN ÜZERİNE İNŞA EDİLDİĞİ NEHİR...
Kızılırmak üzerine bugüne kadar ise 6 baraj yapılırken, geçen yıl ise nehir üzerine Ankara'nın Kalecik ilçesi yakınlarında 2 hidroelektrik
santrali kurulması çalışması başlatıldı.
Nehir üzerine Kayseri'de Sarıoğlan (Yamula Barajı), Ankara yakınlarında Kesikköprü, Kırşehir'de Hirfanlı, Kırıkkale'de Kapulukaya ile Bafra Ovası'na Altınkaya ve Derbent barajları kuruldu.
Yetkililer, nehrin özellikle bahar aylarında debisindeki su artışının bu barajlar sayesinde tutulduğunu ve yazın kurumaya yüz tutan Kızılırmak'a baraj kapaklarının açılarak su takviyesi yapıldığını kaydettiler.
Kızılırmak üzerine kurulu söz konusu barajlar enerji ve sulama amaçlı olarak değerlendirilirken, sadece Kırıkkale'nin içme suyu Kapulukaya ve Hirfanlı barajlarından sağlanıyor.
KIZILIRMAK'IN GEÇTİĞİ BÖLGELERDE HAYAT VAR...
Kızılırmak geçtiği bölgelerde de tarımsal üretimin adeta hayat kaynağı olarak görülüyor. Kızılırmak'ın geçtiği Ankara Kalecik, Kırıkkale, Kırşehir ve Kayseri ve Bafra önemli tarım arazilerini bünyesinde barındırıyor. Kızılırmak'ın suyuyla bölgedeki çiftçiler, sebze, meyve ve çeltik yetiştirerek, hem kendi geçimlerini sağlıyorlar, hem de ülke ekonomisine katkıda bulunuyorlar.
Öte yandan, Kızılırmak'ın Karadeniz'e döküldüğü alanın da içinde yer aldığı 56 bin hektarlık delta, Türkiye'nin önemli sulak alanlarının başında geliyor.
İrili-ufaklı çok sayıdaki gölü, sazlık alanları, ender subasar çayırları, 12 bin hektarı bulan sulak alanları ve barındırdığı canlı türleri ile Türkiye'nin önemli doğal sistemlerinden birini oluşturan Kızılırmak Deltası, yaklaşık 140 kuş türüne ev sahipliği yapıyor. Kış döneminde bu deltada yaklaşık 100 bin kuş yaşam buluyor.
KIZILIRMAK ŞİMDİ DE ANKARA'NIN UMUDU OLDU...
Ankara Büyükşehir Belediyesi, bir süre önce kentin su sorununa çözüm bulmak amacıyla Kızılırmak Su projesi'ni hayata geçirdi.
Proje kapsamında, Kızılırmak'ın suyu üzerine kurulan Hirfanlı ve Kesikköprü barajlarından yaklaşık 125 kilometrelik mesafeden Ankara'ya su getirilmesi hedefleniyor. Suyun getirileceği boruların döşeneceği kanalın 110 kilometrelik bölümünün kazı işlemleri tamamlanırken, ağustos ayı sonunda ise tüm kazı ve boru döşeme çalışmaları bitirilecek.
Kesikköprü Barajı'nda 1 milyar metreküp, bu barajı besleyen Hirfanlı Barajı'nda da 6 milyar metreküp su rezervi bulunuyor. Ankara Büyükşehir Belediyesi yetkilileri, suyun projenin başlangıç noktası olan Kesikköprü Barajı'ndan başlayarak 125 kilometre mesafedeki İvedik Arıtma Tesislerine getirilme çalışmalarının devam ettiğini ve Ankara halkının kısa sürede su sorununun Kızılırmak sayesinde çözüme kavuşturulacağını kaydettiler.
KIZILIRMAK ÜZERİNE HİDROELEKTRİK SANTRALİ...
Kızılırmak'ta Ankara'nın Kalecik ilçesi yakınlarında geçen yıl ilk kez özel bir sektör tarafından “yap-işlet-devret” modeliyle hidroelektrik santrali kurulması için çalışma başlatıldı.
MNG firmasınca yarı gömülü tip olarak yapılacak santralin 2007 yılının sonlarında tamamlanması ve buradan 127 milyon kWh enerji üretilmesi hedefleniyor.
Söz konusu enerjinin yaklaşık 70 bin haneli bir yerleşim birimine yetecek kadar olduğu ve bu enerjinin 30 kilometre uzunluğunda enerji iletim hattı ile TEİAŞ Kalecik trafo merkezi üzerinden enterkonnekte sisteme aktarılacağı kaydedildi.
Öte yandan, Kızılırmak üzerinde MNG firmasının yanı sıra Kalecik ilçesi yakınlarında bir başka firma tarafından da hidroelektrik santrali kurmak için başlatılan çalışmalar devam ediyor.