Kitaplar dünyayı dolaşıyor
Güncelleme Tarihi:
ABD'de bir mühendis tarafından kitap okuma ve okutma alışkanlığını yaygınlaştırmak için başlatılan “bookcrossing” yöntemi ile dünyada dolaşan kitap sayısı 38 bine ulaştı. Okunan kitapların üzerine not düşülerek, kamuya açık alanlara bırakıldığı yönteme Türkiye'den de 2 kitap dahil oldu.
ABD ve İngiltere'de yaygınlaşan, dünyanın dört köşesinde hatta uluslararası denizler ve havasahasında da karşılaşılan ”bookcrossing”, kitap değiş-tokuşu yapması için bulunmuş yeni yöntem olarak, hızla gelişiyor.
Ron Hornbaker tarafından 2001 yılı Mart ayında başlatılan yöntemde, kişiler, okudukları kitapların ilk sayfasına kitap hakkındaki düşüncelerini yazarak, “Okuduktan sonra siz de başkalarıyla paylaşın” diye not düşüp, parklar, çamaşır yıkama merkezi, plajlar, havaalanları, marketler gibi kamuya açık yerlere bırakıyor.
Roman, şiir, öykü, deneme gibi çok çeşitli kitapların dolaştırıldığı yöntem, ABD'nin ardından Avrupa'da da etkisini göstermeye başladı. Kimliğini gizli tutan kitap sahibinin tek ricası, okunduktan sonra kitabı benzer şekilde bırakılması oluyor. Bu sayede, kitap gezdirme diye adlandırılan “bookcrossing”, yöntemiyle binlerce kitap elden ele dolaşıyor.
Irak, Afganistan'dan uluslararası sular ve havasahasına kadar çok geniş coğrafyaya ulaşan “bookcrossing”de kitapların nerede olduğu internet aracılığıyla “www.bookcrossing.com” adlı siteden öğreniliyor.
Türkiye'de de ilk kez geçen yıl Antalya'da Türkbükü Plajı'nda uygulanmaya başlayan yönteme, şu ana kadar yüzlerce kitap dahil edilirken, halen internet üzerinden 2 kitabın takibi yapılabiliyor.
Amacı tüm dünyayı büyük bir kütüphaneye çevirmek olan sistemde, kitaba yapıştırılan etikette “bulana kitabın bookcrossing eylemi içinde bırakıldığı, eğer ulaşım imkanı varsa sisteme bulunma ile ilgili ve eğer el değiştirecekse bir sonra bırakılacağı durak gibi bilgiler” veriliyor. Bu sayede ABD'de yolculuğa başlayan bir kitabın şu anda nerede olduğu öğrenilebiliyor.
Türkiye'den yaklaşık 300 kişinin üye olduğu sitede dünya genelinden 450 bin 403 kişi kayıtlı, ayrıca 2 milyon 833 bin 711 kitapta kayıt altında bulunurken, halen 38 bin kitap dolaşıyor.
Dünya genelinde 14 bin 87 kitapla ABD, 4 bin 974 kitapla İngiltere, 3 bin 717 kitapla Almanya dolaşımda ilk 3 sırada yer alıyor. Ayrıca, uluslararası havasahasında 2, uluslararası sularda 6 kitap el değiştiriyor.
ALIŞKANLIĞIN KAZANDIRILMASINA KATKI
Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adil Türkoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ülke genelinde kitap okuma alışkanlığının Avrupa'nın çok gerisinde olduğunu vurgulayarak, bu yöntemin kitapları sevdirebilmek için yararlı olabileceğini söyledi.
Türkoğlu, “bookcrossing” yönteminin kitap okutmak için yardımcı etken olduğunu belirterek, “Türkiye'de de gelişebilir bir yöntem. Umarım uygun şekilde değerlendirilir. Özellikle maddi durumunu neden göstererek kitaplardan uzak duran kişilerin ilgi göstermesini bekliyorum. Kitap okuma alışkanlığında geçen yıllara göre artış var ancak, bu Avrupa ülkelerine kıyasla çok az” dedi.
Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Turan Akbaş da kitap okuma alışkanlığının kazandırabilmek için bugüne kadar her türlü yöntemin denendiğini anımsattı.
Akbaş, bu yöntemin de denenmesi gerektiğini, buna sivil toplum örgütlerinin de çeşitli kitapları kamuya açık yerlere bırakarak katkı sağlayabileceğini söyledi.
KİTAPLARIN DOLAŞTIĞI ÜLKELER
İnternetten kitapların nerede olduğunu takip yapma şansı veren ”www.bookcrossing.com” sitesine göre, dolaşımın olduğu ülkeler ve kitap sayısı şöyle sıralandı: Afganistan 1, Arnavutluk 28, Andora 1, Antartika 3, Antigua ve Barbuda 21, Arjantin 16, Avustralya 2 bin 753, Avusturya 415, Bahamalar 2, Bahreyn 1, Barbados 2, Belçika 107, Bermuda 1, Bolivya 1, Brezilya 12, Bulgaristan 10, Kamboçya 1, Kanada bin 725, Karayip Denizi 1, Şili 11, Çin 45, Kolombiya 5, Kosta Rika 2, Küba 10, Kıbrıs 28, Çek Cumhuriyeti 33, Danimarka 31, Dominik Cumhuriyeti 13, Ekvator 1, Mısır 7, Estonya 1, Fiji 2, Finlandiya 195, Fransa 917, Gabon 1, Almanya 3 bin 717, Gana 3, Yunanistan 87, Grenada 1, Guatemala 5, Hong Kong 5, Macaristan 8, Hindistan 13, Endonezya 2, Uluslararası Havasahası 2, Uluslararası Sular 6, Irak 6, İrlanda 57, İsrail 8, İtalya 619, Japonya 53, Kenya 23, Lüksemburg 4, Malezya 9, Maldivler 11, Malta 15, Meksika 55, Fas 2, Nepal 5, Hollanda bin 433, Yeni Zelanda 872, Norveç 124, Umman 1, Peru 6, Filipinler 3, Polonya 5, Portekiz 118, Romanya 5, Rusya 1, Singapur 25, Slovakya 1, Güney Afrika 71, Güney Kore 36, İspanya 713, Sudan 2, Surinam 3, İsviçre 456, Tayvan 4, Tanzanya 4, Tayland 11, Togo 1, Tunus 2, Ukrayna 2, Birleşik Arap Emirlikleri 7, İngiltere 4 bin 974, ABD 14 bin 87, Vietnam 2, Zambiya 1, Zimbabwe 6.”