Kısırlığın bilinmeyen yönleri

Uluslararası Kanser AraÅŸtırma Ajansı'nın (IARC) kanser yapan maddeleri sıraladığı listesinde ''kesin kanserojen'' maddeleri içeren 1. grubunda yer alan ''dioksin'' maddesinin, kadınlarda kısırlığa neden olan ''endometriyozis'' hastalığına da neden olduÄŸunu bildirildi.Gazi Ãœniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve DoÄŸum Anabilim Dalı Öğretim Ãœyesi Prof. Dr. Bülent TıraÅŸ, son günlerde kadınlarda sıkça rastlanan ve yumurtalıkta oluÅŸan kist ''Endometriyozis'' ile ilgili bilgi verdi.   Rahim içinde kanama yapan endometriyum tabakasının, her ay hormonların etkisiyle kanadığını, bu zarın yumurtalık üzerinde, içinde, arka duvarını örten karın zarında veya karın zarında olması halinde hastalığın ortaya çıktığını söyledi.   TıraÅŸ, ilk olarak 1927 yılında tanımlanan hastalığının, geliÅŸen sanayii ile giderek artış gösterdiÄŸini, hastalığın, özellikle kentleÅŸmiÅŸ bölgede yaÅŸayan kadınlarda daha sık görüldüğünü vurguladı.   Kistin oluÅŸumunun, hava kirliliÄŸiyle ilgisi olduÄŸunu, özellikle sanayi bölgelerinde oluÅŸan baca gazlarının kistin oluÅŸumunu etkilediÄŸini belirten TıraÅŸ, genetik temellerin yanı sıra, sanayide baca gazlarında bulunan ''dioksin'' denilen maddenin hastalık sıklığını artırdığının tespit edildiÄŸini bildirdi.   Hastalığı taşıyan kadınlarda yapılan araÅŸtırmalarda ''dioksin''e rastlandığını söyleyen TıraÅŸ, ''Bu hastalığın genetik temeli var, ama her genetik temeli olanda aynı ÅŸiddette ortaya çıkmıyor. Özellikle sanayi gazlarının artışıyla daha fazla ve yoÄŸun olarak ortaya çıkıyor'' diye konuÅŸtu.         HASTALIK KISIRLIK YAPIYOR     Endometriyozis hastalığı olan kadınların, kronik pelvik aÄŸrı, adet döneminde aÄŸrı ve kısırlık belirtileriyle doktora baÅŸvurduklarını anlatan Prof. Dr. TıraÅŸ, ÅŸunları söyledi:   ''Kistler çok küçükken bile aÄŸrı yapabiliyor. Toplumda yaygınlığı yüzde 4-5 civarında, özellikle çocuk sahibi olamayan kısır kadınlarda bu oran yüzde 40-50'ye kadar çıkabiliyor. Yani kısır olan 2 kadından birinin sorunu endometriyozis.''   TıraÅŸ, hastalığın, yumurtalık içinde çikolata tarzında bir kan kıvamında ''çikolata kistleri'' oluÅŸturabildiÄŸini ifade etti.   Endometriyozisin, vücudun baÅŸka yerlerini de etkileyebildiÄŸini, rahim ve yumurtalık dışında, göze, bağırsaklara hatta beyne bile gidebildiÄŸini anlatan TıraÅŸ, ''Çok nadir, ama göbek deliÄŸine, burna bile gidebiliyor ve her ay adetle beraber göbek deliÄŸi veya burunda kanamalar olabiliyor'' diye konuÅŸtu.   Hastalığın tanısının çok iyi konması gerektiÄŸini vurgulayan TıraÅŸ, endometriyozise baÄŸlı oluÅŸmuÅŸ karın içi yapışıklıkların ve çikolata kistlerinin tedavisinin laparoskopi yöntemiyle yapıldığını bildirdi.Â