Kişi başı gelirde rekor: 4.172 dolar

Türkiye 1966 yılından beri en yüksek büyüme oranına ulaÅŸarak 2004'te yüzde 9.9 büyüdü. KiÅŸi başına gelir ilk kez 4.172 dolara çıktı.Devlet Ä°statistik Enstitüsü Ekim-Aralık 2004 dönemi ile 2004 yılının tümüne iliÅŸkin gayri safi milli hasıla ve gayri safi yurt içi hasıla sonuçlarını açıkladı. Buna göre 2004 yılının dördüncü üç aylık döneminde sabit fiyatlarla GSYÄ°H yüzde 6.3, GSMH ise yüzde 6.6 oranında büyüdü. Böylece Türkiye ekonomisi 2001 krizinden sonra arka arkaya 12 çeyrek dönem büyüme kaydetti. Dördüncü dönemde gayÅžener: En hızlı büyüyen ülke olduk BaÅŸbakan Yardımcısı Abdüllatif Åžener, yüzde 9.9 olarak gerçekleÅŸen 2004 yılı büyüme hızıyla OECD’de en yüksek büyümeyi gerçekleÅŸtiren Türkiye’nin ilk bilgilere göre dünyanın da en yüksek büyümesini kaydeden ülkesi olduÄŸunu bildirdi. Åžener, yüzde 5 olarak öngörülen 2005 yılı büyüme rakamlarında herhangi bir deÄŸiÅŸiklik yapılmayacaÄŸnı da kaydetti. Åžener, satınalma gücü paritesine göre kiÅŸi başına milli gelirin de 7 bin 736 dolar olduÄŸunu da bildirdi. ri safi milli hasıla cari fiyatlarla 119.5 katrilyon lira olarak gerçekleÅŸti. Dolar bazında ise söz konusu dönemde yüzde 22.1 büyüyen GSMH 82 milyar 4432 milyon dolar oldu.DÄ°E daha önce açıkladığı 2004 yılının önceki üç dönemine iliÅŸkin büyüme oranlarını da yukarı doÄŸru revize etti. Yüzde 12.4 olarak açıklanan birinci döneme iliÅŸkin büyüme oranı yüzde 13.9’a, yüzde 14.4 olarak açıklanan ikinci döneme iliÅŸkin büyüme oranı yüzde 15.7’ye, yüzde 4.7 olarak açıklanan üçüncü döneme iliÅŸkin büyüme oranı da yüzde 5.7’ye çıkarıldı.300 MÄ°LYAR DOLARLIK EKONOMÄ°Geçen yıl Türkiye'nin GSMH'si cari fiyatlarla 299 milyar 475 milyon doları, GSYH'si de 300 milyar 578 milyon doları bularak rekor kırdı. Türkiye ilk kez 300 milyar doların üzerinde bir ekonomik büyüklüğe ulaÅŸtı. 2003 yılında GSMH 239.2 milyar dolar, GSYH da 241 milyar dolar seviyesindeydi. KİŞİ BAÅžINA GELÄ°R 4 BÄ°N DOLARI AÅžTISönmez:"Büyüme sıcak paradan kaynaklandı" Ä°ktisatçı Mustafa Sönmez, "sahte ve hayırsız" olarak nitelendirdiÄŸi büyümenin, yüksek faiz ve düşük kur cazibesiyle yüksek reel faiz saÄŸlayan sıcak paranın giriÅŸiyle gerçekleÅŸtiÄŸini ileri sürdü. Sönmez, ani bir kur artışıyla reel sektörde ciddi bir kriz yaÅŸanabileceÄŸini ve bunun zincirleme olarak finans sektörünü de içine alabileceÄŸini savundu. KiÅŸi başına milli gelir (GSMH) ise geçen yıl yüzde 27.7 oranında artarak 3 bin 383 dolardan 4 bin 172 dolara yükseldi. KiÅŸi başına gayri safi yurt içi hasıla ise yüzde 22.7 artarak 3 bin 412 dolardan 4 bin 187 dolara kadar çıktı.Krizden sonra kiÅŸi başına gelirde yaÅŸanan hızlı artışlarda TL’deki deÄŸerlenme de etkili oldu. Dolar kurundaki düşüş, dolar bazında kiÅŸi başına gelirin Türkiye’nin büyüme oranından çok daha yüksek oranda artmasına yol açtı.1966 YILINDAN BU YANAKÄ° EN YÃœKSEK BÃœYÃœME2004 yılında GSMH’de kaydedilen yüzde 9.9 oranındaki büyüme Türkiye’nin 1966 yılından bu yanaki en yüksek büyüme hızını oluÅŸturdu. 1966 yılında ekonomi yüzde 12 oranında büyüdü. 1966 yılından bu yana yüzde 9’un üzerinde büyüme hızına ise sadece 1972 (yüzde 9.2), 1987 (yüzde 9.8) ve 1990 yılında (yüzde 9.4) ulaÅŸmıştı.BÃœYÃœMEYE KATKILARÃœretim yöntemiyle yapılan GSYÄ°H hesaplamalarına göre 2004 yılında GSYÄ°H’deki yüzde 8.9’luk büyümeye en yüksek katkı 2.9 puanla ticaret sektöründen geldi. Sanayi sektörü büyüme oranına 2.7 puanlık katkı yaparken, üçüncü büyük katkıyı ise 1.9 puanla ithalat vergisindeki artış yaptı. Tarım sektörünün büyümeye katkısı 0.2, ulaÅŸtırma haberleÅŸme sektörünün katkısı 0.9, konut sahipliÄŸinin katkısı 0.1, serbest meslek ve hizmetlerin katkısı ise 0.2 olarak gerçekleÅŸti. Kamu hizmetlerinin büyümeye önemli bir katkısı olmadı.Dış alem net faktör gelirleri ise 1 puanlık bir büyüme saÄŸladı. Bu nedenleGSYÄ°H’de yüzde 8.9 olan büyüme GSMH’de yüzde 9.9’a çıktı.Â