Kış uykusunda uzay yolculuğu yapılacak

Genetik uzmanları, insan DNA'sında 2 adet ‘‘kış uykusu geni’’ buldular. Bu genlerin insanlarda harekete geçirilmesi halinde, aynı bilimkurgu filmlerinde olduğu gibi, aylarca, hatta yıllarca sürecek uzay yolculuğuna çıkılabilecek.

BİLİMADAMLARI insanlarda 2 adet ‘‘kış uykusu geni’’ keşfettiler. Bu genlerin harekete geçirilmesi halinde tıpkı Arthur Clarke'ın yazdığı, Stanley Cubrik'in beyazberdeye uyarladığı ünlü ‘‘2001: A Space Odysses’’ filminde olduğu gibi, astronotlar, aylarca, hatta yıllarca uyutulabilecek, bu sayede çok uzun uzay yolculukları gerçek olabilecek.

Uzmanlara göre insanoğlunun ataları, milyonlarca yıl önce tıpkı hayvanlar gibi, dondurucu soğuğa dayanabilmek için, kış uykusuna yatıyordu. ABD'de Kuzey Carolina Devlet Üniversitesi araştırmacılarından Doç. Mathew Andrews, yaptığı çalışmalar sonucu insan DNA'sında 2 farklı gen belirledi. ‘‘PL’’ ve ‘‘PDK-4’’ adı verilen genlerden biri, vücudun depoladığı şekerin kötü günler için saklanmasını sağlıyor. Diğeri ise vücut yağlarının gerekli hallerde yakıt olarak kullanılmasını sağlayan enzimi kontrol ediyor. Sonuçta bu genler sayesinde vücut, kara günler için depoladığı yağları yakarak hayatta kalmayı başarıyor.

KALP ATIŞI 4’E DÜŞÜYOR

Hayvanlar kış uykusuna geçtiklerinde kalp atışları ve vücut ısıları düşüyor ve metobolizmanın işleyişi yavaşlıyor. Örneğin vücut ısısı 2-4 dereceye kadar düşüyor. Metabolizma sadece normalin yüzde 2'si kadar oksijen tüketiyor ve dakikada ortalama 100 olan kalp atım sayısı, 3 veya 4'e düşüyor.

Araştırmacılar, bu genlerin insanlarda da benzer bir şekilde işleyebileceğini keşfettiler. Ancak şimdi bulmaları gereken şey, bu genlerin kış mevsimiyle birlikte nasıl harekete geçtiğini çözmek. Uzmanlar, öncelikle mutluluk geni ve melotonin hormonu üzerinde duruyorlar.

İngiltere'nin Aberdeen kentindeki Rowett Enstitüsü Direktörü Dr. Peter Morgan ve ekibi ise Sibirya'da yaşayan hamster'ların kış uykusu alışkanlığını anlamaya çalışıyor. Çünkü insanlarda da bu genlerin harekete geçirilerek zayıflamalarının sağlanabileceği söyleniyor.

Ne işe yarayacak?

ORGAN NAKLİ Kış uykusu geninin öncelikli kullanımı, organ naklinde olacak. Bu gen sayesinde vericiden alınan organlar, alıcıya nakledilmeden önce günlerce muhafaza edilebilecek.

ZAYIFLAMA Kış uykusu geni sayesinde vücudun kilo alması ya da vermesi de sağlanacak.

SAVAŞ ALANI Kış uykusu genleriyle ilgili araştırmalar, Amerikan Ordusu tarafından finanse ediliyor. Savaş alanında tedavi edilemeyen yaralı askerler, kış uykusuna yatırılarak kurtarılabilecek.

UZAY YOLCULUĞU Gelecekte astronotlar, bu genler sayesinde aylarca, hatta yıllarca uyutulabilecek. Vücut fonksiyonları en aza indirilen astronotlar, uzun uzay yolculuklarına dayanabilecekler.

Başka dünyada uyanmak

Kış uykusu gibi vücudun çalışmasını en aza indirgeyip uzay yolculuğuna çıkmak, bilimkurgu yazar ve film yönetmenlerinin en sık kullandığı temalardan biri. Büyük ilgi gören ve 4 kez çevrilen ‘‘Alien’’ (Yaratık) filminde de astronotlar, derin uykuda yolculuk yapıyorlardı.