‘Kırmızı’ işgüzarlığı

Milletvekilleri kırmızı pasaport hakkını yitirmemek için büyük bir uzlaşmayla, 147'nci sıradaki yasa teklifini ilk sıralara yerleştirdiler. Teklif vekillere seçilemeseler bile kırmızı pasaportu kullanma hakkı tanıyor. Bu haktan vali, görevli oldukları sürece general ve amiraller, emekli genelkurmay başkanları, orgeneral ve oramiraller, işçi, işveren ve esnaf konfederasyonları başkanları da yararlanacak.

Haftalardır TBMM'de toplanamayan ve ülkenin sorunlarına çözüm getirecek çok önemli reform tasarıları için parmaklarını bile kıpırdatmayan milletvekilleri, kendilerine diplomatik pasaport sahibi olarak önemli ayrıcalıklar tanıyacak bir teklifi yasalaştırmak için fırsat kolluyor.

Hükümetin ivedi tasarılar arasına koyarak TBMM Başkanlığı'na ilettiği listede yer alan yeni pasaport yasa teklifi, milletvekilleriyle birlikte bazı ayrıcalıklı kişilere, hiçbir ülkede görülmemiş bir ‘saltanat’ sağlayacak. Teklifle getirilen en önemli değişiklik, eski milletvekillerine ömür boyu diplomatik pasaport taşıma ayrıcalığı tanıması. Mevcut uygulamada, TBMM üyeleri de milletvekillikleri sürdüğü sürece diplomatlar gibi kırmızı pasaport taşıyor. Bir daha seçilemeyen milletvekilinin kırmızı pasaportu, otomatik olarak geçerliğini kaybediyor. Teklif yasalaşırsa, bir kez seçilen milletvekili artık ömrünün sonuna kadar kırmızı pasaport taşıyacak. Böylece gümrük kapılarından kolayca geçecek, birçok ülkeye vizesiz girip çıkacak, diplomat muamelesi görecek. Teklif, halen TBMM'den emekli maaşı alan 2 bin kadar eski milletvekili, senatör, Danışma Meclisi ya da Kurucu Meclis üyesi de otomatik olarak yararlanacak.

BÜYÜK UZLAŞMA

DYP Milletvekili Necati Çetinkaya'nın bir yıl önce TBMM'ye sunduğu yasa teklifi, görevli olarak sık sık yurtdışına çıkmak zorunda kalan valilerin de kırmızı pasaport olanağından yararlanması amacını taşıyordu. TBMM İçişleri Komisyonu'nda uzun tartışmalara neden olan ve Dışişleri bürokratlarının itirazları ile karşılaşan teklif, milletvekillerinin önergeleriyle bambaşka bir içerik kazandı. Farklı partilerden milletvekilleri büyük bir uzlaşmayı gerçekleştirerek, eski milletvekillerini de tasarının kapsamına soktular.

DIŞİŞLERİ UYARDI

Bu arada Dışişleri Bakanlığı, kırmızı pasaportun kapsamının genişletilmesinin, vize uygulayan ülkelerde tepkiye neden olduğu, bu yasa çıkarsa birçok ülkenin Türk diplomatik pasaportlarına tanınan ayrıcalıkları kısıtlayabileceği uyarısında bulundu. Kısıtlamanın, Türk diplomatlarına zorluk çıkarmak anlamına geleceği de vurgulandı.

Ancak komisyondaki tüm partilerin milletvekilleri Dışişleri'nin itirazlarını dikkate almayarak, verdikleri önergelerle kapsamı genişlettiler. Kırmızı pasaporttan yararlanacakların arasına il ve merkez valilerinin yanısıra, eski milletvekilleri, general ve amiraller (görevli olduğu sürece), emekli Genelkurmay başkanları ve emekli orgeneral ve oramiraller eklendi. Teklif üzerinde yapılan son operasyonla işçi ve işveren konfederasyonları ile Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu Başkanları da listeye ilave edildi.

Genel Kurul'da 147'nci sırada bekleyen teklif, birdenbire ‘Hükümetin öncelikle ele alınmasını istediği yasa teklif ve tasarıları’ listesine girip, ilk sıralara yerleşti.

BATI'DA UYGULAMASI YOK

Teklif Dışişleri çevrelerinde rahatsızlığa yol açtı. Emekli büyükelçilerin unutulmuş olması da bu rahatsızlıkta rol oynuyor. Ancak Dışişleri'ndeki rahatsızlığın temelinde, bu uygulamanın Batı'da rahatsızlık yaratacak olması yatıyor. Batılı ülkeler genel olarak emekli milletvekillerine diplomatik pasaport vermiyor.