Kıpır, kıpır, hiperaktif çocuÄŸunuz hapı yutuyor, kuzu gibi oluyor

Uzun süredir anne babaların tartıştığı bir konuyu Milliyet yazarı Can Dündar bir süre önce köşesine taşıdı: Hiperaktivite ve dikkat eksikliÄŸi (HADE) teÅŸhisi konan çocuklarda hap kullanımı. Can Dündar'ın satırlarını okurken insanın tüyleri diken diken oluyordu: Seçkin özel okullardan birinde öğretmen sınıfa girip avucuna doldurduÄŸu hapları tek tek öğrencilerine içiriyor, ders ondan sonra baÅŸlıyor. ‘‘Çocukların çoÄŸu aynı hapı kullanıyor ve almaları gereken saatte öğretmenleri onlara yardımcı oluyor. Hapın özelliÄŸi, yatıştırıcı olması... Okul çağında çocuÄŸu olan ailelerin artık kanıksadığı bir durum bu. Evde TV veya bilgisayar ekranı karşısında büyülenmiÅŸ gibi oturan çocuk, okula gittiÄŸinde sırada ders dinlemeye zorlanıyor. İçi kıpır kıpır. Enerjisini boÅŸaltması ÅŸart. Dikkatini toplayamıyor, yerinde duramıyor, sabırsızlanıyor, arkadaÅŸlarıyla itiÅŸiyor. Sonra öğretmen anne babayı çağırıyor; çocuÄŸun yaramazlığından, şımarıklığından, laf dinlemezliÄŸinden, her ÅŸeye itiraz etmesinden yakınıyor. ‘‘ÇocuÄŸunuz hiperaktif’’ diyor. Aile deva için psikiyatristin kapısını çalıyor. Doktor sakinleÅŸtirici ilaç yazıyor. Veriyorsunuz, çocuk uysallaşıyor, yüzüne sahte bir gülücük yerleÅŸiyor. Sabah 'hapı yuttuÄŸunda' itiÅŸmeden sıraya girip mışıl mışıl dersini dinliyor.’’ Can Dündar, bu ilacın adını da veriyor. Ritalin. Gerçekten de tüm dünyada tartışılan bir ilaç. Amerika'daki ilaç karşıtı bazı dernekler sık sık ilaç aleyhine eylemler yapıyor. Kuraldışı Yayınları'nın Türkçe'ye çevirip yayımladığı David B. Stein'in Ritalin Çözüm DeÄŸil (Dikkat EksikliÄŸi Sendromu ve Hiperaktivite TeÅŸhisi KonmuÅŸ Çocuklar için Ä°laçsız Uygulamalı Bir Program) adlı kitabında yazılanlara bakılırsa durum oldukça ciddi: ‘‘ÇocuÄŸuna Ritalin tedavisi uygulamayı düşünen anne-babalar! GözbebeÄŸinizi, canınızın içini gelecekte büyük bir tehlike bekliyor: UyuÅŸturucu alışkanlığı! 'Ritalin Çözüm DeÄŸil'i okuyun ve sonra hemen kararınızı verin! Çünkü yarın çok geç olacak!’’ Ancak ilacı savunanlar da var. Zaten birçok psikiyatr, ilacı vermeye devam ediyor. Bazı uzmanlara göre, hiperaktif çocuklarda büyüyünce alkol ve madde bağımlılığı sık görülüyor, çocukken Ritalin'le tedavi edilenler arasında ise büyüdüklerinde bağımlı olanların oranı daha az. Tıp dünyasında çok sık rastlandığı üzere, bunun tam tersini iddia edenler de var.Yüzde 78'i üç ÅŸehirde tüketiliyorDünyanın en büyük ilaç firmalarından Novartis tarafından üretilip satılan Ritalin 40 yıllık bir ilaç. Hakkındaki tüm iddialara karşın, 1990'ların başından beri kullanımı yedi kat arttı. Amerika, dünyada üretilen Ritalin'in yüzde 90'ını tüketiyor. Ä°ngiltere'de ilaç kullanan çocuk sayısı son 6 yılda 12 katına çıktı. Türkiye'de kullanan sayısı giderek artıyor. Novartis Türkiye'ye göre Ritalin 2002'de 72 bin kutu satılmış. Yüzde 37'si Ä°stanbul ve Trakya'da, yüzde 21'i Ä°zmir ve çevresinde, yüzde 20'si Ankara ve civarında gerçekleÅŸmiÅŸ. Türkiye'deki hiperaktif çocuk sayısı ise kullanılan ilaçtan çok daha fazla. Doktorlar ilkokul çağındaki her 20 çocuktan birinde dikkat eksikliÄŸi ve hiperaktivite olduÄŸunu söylüyorlar. Kırmızı reçeteyle satılan Ritalin Amerikan Ä°laç-Madde Kontrol Dairesi'nin (DEA, Drug Enforcement Agency) 2 no'lu listesinde yer alıyor. Hiperaktivite nedir?HADE (Hiperaktivite ve Dikkat EksikliÄŸi) olarak anılan hastalığın çok farklı belirtileri var: Huzursuzluk, öğrenme güçlüğü, konsantrasyon bozukluÄŸu, beceriksizlik, özgüven eksikliÄŸi ve saldırgan davranışlar. Ä°ÅŸte bellibaÅŸlı aÅŸamalar: ÇocuÄŸunuzu iyi gözlemleyip, günlük notlar tutun. Hiperaktivite ile ilgili bilgiler edinin. Öğretmenlerin belirttiklerini dikkatle dinleyin. ÇocuÄŸunuzun davranış sorunu olduÄŸunu reddetmeyin. Tanı konulduysa, ÅŸunların yapılması gerekiyor: Aynı sorunu yaÅŸayan ailelerle iliÅŸkiye geçme Anne babanın birlikte örneÄŸin özel bir kurs izleme veya konuÅŸma gruplarına katılması. DoÄŸru makamlara baÅŸvurma (hastaneler, profesyonel yardım). Günlük yaÅŸamda mümkün olduÄŸu kadar düzen saÄŸlama. Kuralların daha net ve tutarlı uygulanması. ÇocuÄŸa mümkün olduÄŸunca pozitif yaklaşılması, fazla beklenti içinde olunmaması. ÇocuÄŸun kardeÅŸlerini görmezlikten gelmemek, onların da bu soruna katılımını saÄŸlamak.Ritalin’in üreticisi Novartis yetkilileri ne diyor?Ä°laç kırmızı reçeteli, okulda serbestçe dağıtılamazMilliyet yazarı Can Dündar geçtiÄŸimiz haftalarda tıpkı Amerika'da olduÄŸu gibi Türkiye'de de okullarda öğrencilere Ritalin dağıtıldığını yazdı. Bazı özel okullarda Ritalin dağıtıldığı doÄŸru mu?-Ritalin ancak kırmızı reçete ile temin edilebilir. Reçetesiz temini ve dolayısıyla okullarda dağıtılması kesinlikle mümkün deÄŸildir. Bazen bu tanıyı almış hasta çocukların velileri tarafından öğretmenlerine bu ilacın teslim edilmesi durumu söz konusu olabilir, ancak bu konunun bizimle bir ilgisi olmadığı gibi bu konu ile ilgili bize ulaÅŸmış bir bilgi de yoktur.Ritalin kullanan çocukların ilerleyen yaÅŸlarda kullanmayanlara oranla daha kolay madde bağımlısı olduÄŸu konusunda iddialar var. Bunlara ne diyorsunuz?-Bu konuda Marmara Ãœniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Prof.Dr. Yankı Yazgan'ın açıklamaları şöyle: ‘‘Tıpta, uygulandığı zaman yüzde 90 oranında cevap alınacağı bilinen ve aynı zamanda yan etkisi bu kadar az olan çok az sayıda ilaç vardır. BaÅŸaÄŸarısı ve karın aÄŸrısı gibi ÅŸikayetler okulda en sık rastlanabilecek yan etkilerdir. Ritalin kullanan herkesin bildiÄŸi bir ÅŸey, bu ilacın alışkanlığa götürücü, keyif verici bir etkisi yok; aksine rahatsız edici hisler ('tatsız' diye tanımlıyor çocuklar) tarif edilmekte. Ritalin tedavisi alanlarda, uzun süreli (yaklaşık 25 yıl sonrasında) takiplerde bulunan bilgilere bakılırsa, Ritalin kullanmayanlarda madde bağımlılığı çok fazla görülmekteyken, tedavi görmüş olanlarda bu duruma hemen hiç rastlanmamaktadır. Bu endikasyonda kullanılan ilaçlar içinde üzerinde en çok çalışma ve yayın yapılan ilaç yine Ritalin'dir.’’FÃœSUN ÖZCANMimar, yapımcıHálá telgraf anlatılıyor, çocuk tabii ki dikkatini derslere yoÄŸunlaÅŸtıramazOÄŸlum hiperaktif deÄŸildi, yalnızca dikkat eksikliÄŸi teÅŸhisi kondu. BoÄŸaziçi Rehberlik ve AraÅŸtırma KliniÄŸi'nde testler yapıldı, Prof. Dr. Yankı Yazgan'a yönlendirdiler. Yazgan görüşmenin beÅŸinci dakikasında test sonuçlarına bakarak çocuÄŸa Ritalin yazdı. OÄŸlumla toplam 10 dakika konuÅŸmadı bile. Çaresizdik, doktorla dört seans tartıştık. TeÅŸhisinde ısrar edince ilaca baÅŸladık. OÄŸlum Ritalin kullanmaya baÅŸladıktan sonra hayatımız deÄŸiÅŸti. ÇocuÄŸum hiperaktif olmadığı için ilaç onu donuklaÅŸtırdı. Sınıfça gidilen bir çocuk oyununda tek gülmeyen kiÅŸi benim oÄŸlumdu. Ä°lacın etkisi geçtiÄŸi anda sinirli olmaya baÅŸlıyordu. Kontrol edilemiyordu. Bir yılın sonunca ÅŸiddetli karın aÄŸrıları ve burun kanamaları baÅŸladı. Sonunda ilacı bıraktık. OÄŸlum da ben de Ritalin'le geçen günlerin etkisinden kurtulmak için aylarca psikolojik tedavi gördük. Åžu anda mutluyuz. Ben oÄŸlumun hasta olduÄŸunu kabul etmiyorum. Bunlar farklı çocuklar. Hayat bilgisi kitaplarında hala telgraf anlatılıyor. Ä°nternetten bahseden yok. Benim ilkokul defterimle oÄŸlumunki aynı. Tabii ki bu çocuklar dikkatini derslere yoÄŸunlaÅŸtıramaz. NÄ°LGÃœN ÅžAHÄ°N Yönetici asistanıOÄŸlumun gözlerinde tikler baÅŸlayınca ilacı kesmek gerektiÄŸini anladımOÄŸlum 2000'de ilkokul birinci sınıfa baÅŸladı. Ama dikkatini bir türlü derslerine yoÄŸunlaÅŸtıramıyor ve sınıfta yaramazlık yapıyordu. Öğretmen ÅŸikayet edince, oÄŸlumu Ankara Tıp Fakültesi'nde bir psikoloÄŸa götürdüm. Psikolog bazı testler yaptı ve üç görüşmenin sonucunda Hiperaktivite ve Dikkat EksikliÄŸi (HADE) teÅŸhisi koydu. Ritalin önerdi. Gerçi bir tıp doktoru olmadığı için reçete yazma yetkisi yoktu, ama olsun! Reçeteyi hastanedeki psikiyatrist arkadaşına imzalattı. Ãœstelik reçetenin rengi kırmızı! O sırada bu prosedürün ne kadar yanlış olduÄŸunu bilmiyordum. OÄŸluma ilacı vermeye baÅŸladım. Hafta içi her gün kullanıyorduk. Ä°laç üç saat etkili oluyordu. Bir doz sabah okula gitmeden veriyordum. Ä°kinci doz için ise koluna saat takıp, alarm kuruyordum. Çaldığında kendisi içiyordu. Ama bir süre sonra oÄŸlum, kendini arkadaÅŸlarından farklı hissetmeye baÅŸladı. Çok ağır hasta olduÄŸunu ve bu yüzden sürekli ilaç içmek zorunda olduÄŸunu düşünüyordu. Yaz tatilinde kullanmadık. Ä°kinci sınıfın başında yeniden baÅŸladık. Ä°ÅŸte o ikinci sene kabus gibiydi. OÄŸlum hasta olduÄŸuna iyice inanmıştı. Sürekli başını ve karnını bir ÅŸeylerle sararak dolaşıyordu. Tikler baÅŸladı. Kafasını sallıyor, omzunu geriye atıyor ve gözlerini kırpıyordu. Bu tikler beni düşündürdü, ilacı kestim. OÄŸlum ÅŸu anda üçüncü sınıfta. Kesinlikle ilaç kullanmıyor. Ä°lk dönem karnesinde bütün dersleri pekiyi geldi, bir tek matematiÄŸi iyiydi. Gözlerindeki tikler tam olarak iyileÅŸmedi. Sorunlarımızı psikolojik danışmanlıkla, diyalogla, konuÅŸarak çözdük.GÃœLCAN BALTA Diyet uzmanıOÄŸlum üç yıldır kullanıyor ilaçtan çok memnunuz OÄŸlum ilkokula baÅŸladığında öğretmeninin uyarısı üzerine onu doktora götürdük. Hacettepe Tıp Fakültesi'nden Ferhunde Ökten bazı testler yaptı ve sonunda hiperaktivite teÅŸhisi koydu. Ritalin kullanmaya baÅŸladık. Üç yıldır kullanıyorum. Günde bir doz veriyoruz, yarısını sabah, yarısını öğlen. Okulda öğretmeni ilaç saatini hatırlatıyor, oÄŸlumda içiyor. Dersleri mükemmel deÄŸil ama eskiden dikkatini 10 dakika yoÄŸunlaÅŸtırabiliyordu ÅŸimdi 20 dakika. Ä°laçlı zamanlar oÄŸlumun yanında deÄŸilim ama çok fazla durgunlaÅŸtığını zannetmiyorum. Ä°lacın herhangi bir yan etkisini görmedim. Belki bizim dozumuz çok az ama doktorumuz ilacın bağımlılık yapmadığını söyledi. Aksine ilacı vermezsem tüm hiperaktif çocuklarda olduÄŸu gibi oÄŸlum ilerleyen yaÅŸlarda daha kolay alkol ve madde bağımlısı olabilirmiÅŸ.Nil GünYayıncıRitalin vermediÄŸim için çocuÄŸumu okuldan attılarRitalin kullanımına karşı çıkanların başında Nil Gün geliyor. Gün, ABD California'da alternatif saÄŸlık, insan potansiyeli ve humanistik psikoloji alanlarında eÄŸitim görmüş, Kural Dışı Yayınları'nın sahibi. Amerika'da yaÅŸadığı yıllarda oÄŸlunun okulunda öğrencilere peynir ekmek gibi ritalin dağıtıldığını iddia ediyor. Dahası da var: ‘‘Amerika'da yaÅŸadığım yıllarda oÄŸluma hiperaktif teÅŸhisi konmuÅŸtu. ÇocuÄŸuma Ritalin vermeyi reddettiÄŸim için, çocuÄŸu okuldan atılan bir anneyim. OÄŸlum bugün iÅŸ ve sosyal yaÅŸamında baÅŸarılı ve doyumlu bir genç adam. Arkadaşı Randy ise eroin bağımlısı. Çünkü Randy'nin annesi okul idaresinin baskılarına karşı koyamamıştı.’’Nil Gün ‘‘Ritalin Çocukları’’ baÅŸlıklı yazısında Amerika'daki durumu şöyle anlatıyor: ‘‘Saat sabahın onu. Ä°lkokuldaki oÄŸlunuzun öğretmeniyle görüşmek üzere okul binasına giriyorsunuz. Öğretmenler odasına doÄŸru giderken ofisin önünde çoÄŸu erkek çocuklardan oluÅŸan uzunca bir kuyruk dikkatinizi çekiyor. Sizin oÄŸlunuz da kuyrukta bekliyor. KuyruÄŸun başında beyaz üniformalı hemÅŸire çocuklara elindeki ÅŸiÅŸeden hap dağıtıyor. HemÅŸire 'Ä°lacınızı alın, kendinizi daha iyi hissedeceksiniz. Öğretmenleriniz sizi daha çok sevecek. Doktorunuz ve ben sizin için neyin iyi olduÄŸunu biliyoruz' diyor. HemÅŸirenin yanına yaklaşıp elindeki ilaç kutusuna bakıyorsunuz. Ãœzerinde Ritalin yazıyor.’’Nil Gün bu manzaranın Amerika'nin hemen her ilkokulunda yaÅŸanan bir rutin olduÄŸunu söylüyor. Kuyruktaki çocukların ortak özelliÄŸi Hiperaktive ya da Dikkat EksikliÄŸi Sendromu'ndan muzdarip olmaları.Doktorlara sorduk: Bu ilaç bağımlılık yaratıyor mu?Ritalin hakkındaki en ciddi tartışmalardan biri de ilacın bağımlılık yaratıp yaratmadığı, hatta kokainden farklı olup olmadığı. Tıp dünyasında genellikle olduÄŸu gibi, Ritalin lehine ve aleyhine sonuçlara ulaÅŸan sayısız araÅŸtırma mevcut. Mesela New York'taki Brookhaven Laboratuvarı'nda yapılan deneyler sonucunda, kokainin dopamin taşıyıcısı iletkenlerden sadece yüzde 50'sini bloke ettiÄŸi, Ritalin'de ise bu oranın yüzde 70'lere kadar vardığı, yani Ritalin'in kokainden daha etkili olduÄŸu ortaya çıkmış. 40 yıldan beri hiperaktif çocuklarda kullanılan Ritalin'in nasıl olup da bağımlılık yaratmadığı sorusunu ise onlar da çözümleyememiÅŸ.KUÅžKU YOK, VERÄ°YORUZTürkiye'de de bağımlılık sorunu tartışılıyor. Marmara Ãœniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Öğretim Ãœyesi Prof. Dr. Yangı Yazgan, doktor kontrolünde, reçeteyle kullanılan Ritalin'in bağımlılık yaratmadığını söylüyor:‘‘Beyin ve davranışlar üzerinde etkili ilaçların güvenlilikleri, sık kullanılan birçok ilaçla, örneÄŸin ateÅŸ düşürücüler ya da antibiyotiklerle kıyaslandığında oldukça iyi düzeydedir. Bağımlılık konusunda tıp dergilerinde yayımlanmış olan 12 makalenin 12'si de tedavi amacıyla kullanılan uyarıcı ilaçların (Ritalin bunlardan birisidir) bağımlılık yapmadığını göstermiÅŸtir. Böyle bir etki olabileceÄŸine dair kuÅŸkuları kanıtlayan hiçbir araÅŸtırma ciddi bilimsel dergilerde yer almamıştır. Burada gözden kaçırılmaması gereken nokta, reçeteli ve takip edilen ilaçların dozlarının madde bağımlılarının ihtiyaç duydukları dozların çok altında olduÄŸudur. Aynı zamanda, kullanım ÅŸekli açısından bu iki grup arasında büyük fark vardır, ilaçlar uzman kontrolünde ağızdan tedavi dozlarında alınırken, bağımlıların kullandığı maddeler ya doÄŸrudan damara enjekte edilmekte ya da sarılıp sigara gibi içilmektedir.’’DOKTOR KONTROLÃœ ÖNEMLÄ°Amerikan Hastanesi'nden Psikiyatrist Doç. Dr. Bengi Semerci ise baÅŸka bir noktanın üzerinde duruyor:‘‘Kullandığımız en basit aÄŸrı kesicinin bile yan etkisi olduÄŸunu unutmayalım. Ritalin'in de yan etkileri var. Ve biz bu yan etkileri ailelere söylüyoruz. EÄŸer çocukta tik baÅŸlarsa ilacı hemen kesiyoruz. Bazı durumlarda ilaç yazmak bir zorunluluk oluyor. Literatürde Ritalin kullandığı için bağımlı olan hiç bir örnek yok. Ama Ritalin kullanmayan çocukların daha kolay alkol ve madde bağımlısı olduÄŸuna dair yapılan bir sürü araÅŸtırma var. Ben gereksiz ilaç kullanımına karşıyım. Hiç bir zaman hastaları ilaç verip yollamıyorum zaten. Hiperaktivite ve dikkat eksikliÄŸinin tedavisi üç ayaklı bir sistemle mümkün. Hekim, okul ve aile birbiriyle iletiÅŸim halinde olmalı. Herkesin ayrı ayrı vazifeleri var. Tek başına ilaç tabii ki çözüm deÄŸil.’’ KARÅžI ÇIKANLAR VARBu görüşe katılmayanlar da var. ÖrneÄŸin çocukların ilaç kullanmasına karşı militanca mücadele etmesiyle tanınan Çukurova Ãœniversitesi EÄŸitim Fakültesi'nden Sosyal Psikolog Ãœstün Öngel, 1998'de yapılmış bir araÅŸtırmaya dikkat çekiyor. ABD California Berkeley Ãœniversitesi psikologları Lambert ve Hartsough bir yıldan fazla Ritalin kullanan çocukları aradan 20 yıl geçtikten sonra incelemiÅŸler. Toplam 492 çocuÄŸu kapsayan araÅŸtırmada 20 yıl sonunda çocukların 399'una ulaşılmış. 20 yılın sonunda uyarıcı ilaç (Ritalin) kullanan HADE'li grup, ilaç kullanmayan HADE'li gruba kıyasla, sigara ve kokainde yaklaşık iki misli oranda madde bağımlılığına yakalanmış durumda. Ãœstün Öngel, meraklı, enerjik çocuklara çok çabuk hiperaktif teÅŸhisi konulduÄŸunu iddia ediyor.Ä°ZMÄ°R'DEKÄ° ARAÅžTIRMAKimi uzmanlar bağımlılığa yol açanın Ritalin deÄŸil, hiperaktivite olduÄŸunu söylüyor. Ege Ãœniversitesi (EÃœ) Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı'nda yapılan bir araÅŸtırmada, uzmanlar çocukluÄŸunda hiperaktif olanların daha kolay alkol ve madde bağımlısı olduÄŸunu, ama Ritalin'le tedavi edilenlerde bu oranın düştüğünü söylüyor. EÃœ Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Öğretim Ãœyesi Yrd. Doç. Dr. Eyüp Sabri Ercan, Doç. Dr. Hakan CoÅŸkunol ve Uzman Dr. Kaan Toksöz'ün alkol bağımlısı 60 kiÅŸi üzerinde bir yıl süreyle yaptığı araÅŸtırmaların sonuçları şöyle: ‘‘Küçüklüğünde hiperaktif olan 15 eriÅŸkin erkek ile hiperaktif olmayan 45 kiÅŸi üzerinde yaptığımız çalışma sonunda, hiperaktiflerin eriÅŸkin dönemlerinde daha kolay alkol ve madde bağımlısı olduklarını tespit ettik. Bu kiÅŸilerde sigara, alkol ve madde bağımlılığı hızlı geliÅŸtiÄŸi gibi tedaviye de daha zor yanıt veriyorlar.’’ Dr. Eyüp Sabri Ercan'ın Dr. Sibel ÇıkoÄŸlu ile birlikte yaptığı bir baÅŸka araÅŸtırmada ise, çocuÄŸu hiperaktif olan anne babaların yüzde 50'sinin çocuÄŸunu dövdüğünü ortaya çıkarıyor. Dr. Ercan, böyle bir durumda, dayak yerine Ritalin tedavisinin tercih edilir olduÄŸunu ekliyor.RÄ°TALÄ°N TARTIÅžMASIBaÅŸkan Bush’un kardeÅŸi Ritalin’e savaÅŸ açtıNew York Post Gazetesi'nde 14 AÄŸustos 2002'de çıkan bir habere göre ABD BaÅŸkanı George Bush'un yeÄŸeni de Ritalin maÄŸduru. Haber şöyle devam ediyor: BaÅŸkan Bush'un kardeÅŸi Neil Bush'un, Houston'daki bir özel okulda okuyan oÄŸlu Pierce'a (ÅŸimdi 16 yaşında), yedi yıl önce okul yöneticileri tarafından Hiperaktivite ve Dikkat EksikliÄŸi (HADE) teÅŸhisi konmuÅŸ ve çocuk ilaç kullanmış, bu yedi yıl sürmüş. Bu süre içinde çok sıkıntı çekmiÅŸler. Yıllardır bu konuyu araÅŸtıran 47 yaşındaki Bush, ‘‘okullar ebeveynleri çocuklarına Ritalin vermeleri için zorluyorlar’’ diyor.Gazeteye göre, büyük ÅŸehirlerdeki zengin aileler, çocuklarına Ritalin vermeleri için, fakir ailelere kıyasla daha fazla baskı altındalar. Neil Bush, zengin ailelerin HADE teÅŸhisini kolayca kabul ettiklerini, zira çocuklarının okuldaki baÅŸarısızlığını böylece kendilerinin dışında basit bir sebebe dayandırdıklarını söylüyor. Kendisinin de aynı tuzaÄŸa yakalandığını, oÄŸlu Pierce'ı doktora götürdüğünü ve doktorun da okulda konan teÅŸhisi teyit ettiÄŸini belirtiyor. Bush daha sonra iki ayrı doktora daha baÅŸvurmuÅŸ, ikisi de Ritalin vermiÅŸ, fakat Pierce on yaşındayken bile ilacı almayı istememiÅŸ. Fakat üçüncü hekim, Pierce'ın HADE sorunu yaÅŸamadığını, sadece sınıfta sıkılan yetenekli bir çocuk olduÄŸunu belirtmiÅŸ. Böylece ilaç kesilmiÅŸ.Texas'ta eÄŸitim teknolojisi üreten 'Ignite!' adlı bir ÅŸirketin sahibi Neil Bush ABD'de Ritalin karşıtı kampanyada aktif olarak çalışıyor.Â