‘Kipa’ bilmecesi
Güncelleme Tarihi:
Nur BATUR
Oluşturulma Tarihi: Nisan 30, 2005 02:08
Başbakan Erdoğan’ın İsrail programında da Yad Vashem ziyareti var; ama kapalı kapılar ardında ciddi bir sancı yaşanıyor. Erdoğan, Yad Vashem’de başında ‘kipa’, yani Yahudilerin dini törenlerde taktıkları küçük takkeyi takacak mı, takmayacak mı? Yanıtı beklenen soru bu.
YAD Vashem... Yád hatırlamak, anmak demek... Belki de Hibru ve Türkçe’de var olan, eylül, şubat, melek (malah) gibi bizim her gün kullanıp bilmediğimiz yüzlerce ortak kelimeden sadece biri.
Vashem ise ‘ve isim’ anlamına geliyor.
Yani kelime kelime karşılığı ‘isimlerin anılması’ demek.
Ama bu iki sözcüğün, Yahudilerin yüreğinde çok daha derin bir anlamı var.
‘Yad Vashem’, İkinci Dünya savaşı sırasında soykırıma uğrayan 6 milyon Yahudi’nin unutulmaması, sürekli anılmasını anlatıyor.
Aslında, Yad Vashem, İsrail’in kalbinin attığı yer...
İsrail’i ziyaret eden her devlet başkanı, başbakan ve dışişleri bakanı, soykırıma uğrayanların küllerinin atıldığı ve sürekli bir ateşin yandığı anıt müzeyi ziyaret ediyor. Ateşe sembolik bir ateş ekliyor. Çiçek koyup saygı duruşunda bulunuyor.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da pazar günü Yad Vashem’i ziyaret edecek, saygı duruşunda bulunup çelenk koyacak.
İsrailliler, resmi protokol programlarında yer alan bu ziyareti, Ankara’nın resmi konuğu olan her yabancı devlet başkanı ve başbakanın Anıtkabir’i ziyaret etmesine benzetiyorlar.
MENDİL KOYAN OLDU
Başbakan Erdoğan’ın programında da Yad Vashem ziyareti var; ama kapalı kapılar ardında ciddi bir sancı yaşanıyor.
Erdoğan, Yad Vashem’de başında ‘kipa’, yani Yahudilerin dini törenlerde taktıkları küçük takkeyi takacak mı, takmayacak mı?
Başbakan, hem inançlarına uymadığı, hem de İslam dünyasına vereceği yanlış imaj yüzünden ‘kipa’ takmak istemiyor. Ama İsrailliler de başı açık girilmesini ‘saygısızlık’ olarak algılıyorlar.
Şimdiye kadar anıt müzeyi ziyaret eden ABD Başkanı Bill Clinton gibi dünya liderlerinin bazıları kipa takmış. Bazıları başına mendil koymuş. Bazıları da şapka giymiş.
Şapka giyenlerin arasında eski Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, eski Başbakan Mesut Yılmaz ve eski Dışişleri Bakanı İsmail Cem var. Hikmet Çetin ise TBMM Başkanı’yken ziyaret etmiş ve o da şapka takmış. Eski Genelkurmay Başkanı İsmail Hakkı Karadayı ise zaten şapkalı olduğu için hiçbir sorun yaşanmamış.
Yad Vashem’i Arap dünyasından ziyaret eden lider sayısı ise çok az.
İsrail’le barış anlaşmasını imzalayan Enver Sedat’ın çizgisinden ayrılmayan Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek, İsrail’i resmen ziyaret etmediği için anıt müzeye de gitmemiş.
Eski Ürdün Kralı Hüseyin ise ziyaret etmiş ve şapka takmış.
BİR SAYGI GÖSTERGESİ
Erdoğan, kendi inanç dünyasındaki ve tabanındaki ilk büyük tabuyu Papa’nın cenazesine katılarak yıktı ve 1 milyar Katoliğin dini liderine 70 milyonluk Müslüman Türk halkının saygısını gösterdi.
Aslında Erdoğan’ın İsrail’i ziyareti bile, başlı başına tabuları yıkması anlamına geliyor. Eğer Erdoğan, Demirel, Yılmaz ve Cem’in yaptığı gibi bir de Yad Vashem’de başına şapka takarsa, sadece tabularını yıkmakla kalmayacak... İsrail bunu, laik Türkiye’nin ve Müslüman Türk halkının İsrail halkına duyduğu saygının bir göstergesi olarak algılayacak.
Saygı için
İsrailli diplomatik kaynaklar, Kudüs’teki Yad Vashem Soykırım Müzesi ziyareti sırasında bir saygı ifadesi olarak başı örtmenin şart olduğunu söylüyor ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in önceki gün yaptığı ziyaret sırasında kippa taktığına dikkat çekiyorlar. Bu arada Dışişleri Bakanı Abdullah Gül’ün müzeyi ziyareti sırasında başının açık olduğu da belirtiliyor.
Vashem ise ‘ve isim’ anlamına geliyor.
Yani kelime kelime karşılığı ‘isimlerin anılması’ demek.
Ama bu iki sözcüğün, Yahudilerin yüreğinde çok daha derin bir anlamı var.
‘Yad Vashem’, İkinci Dünya savaşı sırasında soykırıma uğrayan 6 milyon Yahudi’nin unutulmaması, sürekli anılmasını anlatıyor.
Aslında, Yad Vashem, İsrail’in kalbinin attığı yer...
İsrail’i ziyaret eden her devlet başkanı, başbakan ve dışişleri bakanı, soykırıma uğrayanların küllerinin atıldığı ve sürekli bir ateşin yandığı anıt müzeyi ziyaret ediyor. Ateşe sembolik bir ateş ekliyor. Çiçek koyup saygı duruşunda bulunuyor.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da pazar günü Yad Vashem’i ziyaret edecek, saygı duruşunda bulunup çelenk koyacak.
İsrailliler, resmi protokol programlarında yer alan bu ziyareti, Ankara’nın resmi konuğu olan her yabancı devlet başkanı ve başbakanın Anıtkabir’i ziyaret etmesine benzetiyorlar.
MENDİL KOYAN OLDU
Başbakan Erdoğan’ın programında da Yad Vashem ziyareti var; ama kapalı kapılar ardında ciddi bir sancı yaşanıyor.
Erdoğan, Yad Vashem’de başında ‘kipa’, yani Yahudilerin dini törenlerde taktıkları küçük takkeyi takacak mı, takmayacak mı?
Başbakan, hem inançlarına uymadığı, hem de İslam dünyasına vereceği yanlış imaj yüzünden ‘kipa’ takmak istemiyor. Ama İsrailliler de başı açık girilmesini ‘saygısızlık’ olarak algılıyorlar.
Şimdiye kadar anıt müzeyi ziyaret eden ABD Başkanı Bill Clinton gibi dünya liderlerinin bazıları kipa takmış. Bazıları başına mendil koymuş. Bazıları da şapka giymiş.
Şapka giyenlerin arasında eski Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, eski Başbakan Mesut Yılmaz ve eski Dışişleri Bakanı İsmail Cem var. Hikmet Çetin ise TBMM Başkanı’yken ziyaret etmiş ve o da şapka takmış. Eski Genelkurmay Başkanı İsmail Hakkı Karadayı ise zaten şapkalı olduğu için hiçbir sorun yaşanmamış.
Yad Vashem’i Arap dünyasından ziyaret eden lider sayısı ise çok az.
İsrail’le barış anlaşmasını imzalayan Enver Sedat’ın çizgisinden ayrılmayan Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek, İsrail’i resmen ziyaret etmediği için anıt müzeye de gitmemiş.
Eski Ürdün Kralı Hüseyin ise ziyaret etmiş ve şapka takmış.
BİR SAYGI GÖSTERGESİ
Erdoğan, kendi inanç dünyasındaki ve tabanındaki ilk büyük tabuyu Papa’nın cenazesine katılarak yıktı ve 1 milyar Katoliğin dini liderine 70 milyonluk Müslüman Türk halkının saygısını gösterdi.
Aslında Erdoğan’ın İsrail’i ziyareti bile, başlı başına tabuları yıkması anlamına geliyor. Eğer Erdoğan, Demirel, Yılmaz ve Cem’in yaptığı gibi bir de Yad Vashem’de başına şapka takarsa, sadece tabularını yıkmakla kalmayacak... İsrail bunu, laik Türkiye’nin ve Müslüman Türk halkının İsrail halkına duyduğu saygının bir göstergesi olarak algılayacak.
Saygı için
İsrailli diplomatik kaynaklar, Kudüs’teki Yad Vashem Soykırım Müzesi ziyareti sırasında bir saygı ifadesi olarak başı örtmenin şart olduğunu söylüyor ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in önceki gün yaptığı ziyaret sırasında kippa taktığına dikkat çekiyorlar. Bu arada Dışişleri Bakanı Abdullah Gül’ün müzeyi ziyareti sırasında başının açık olduğu da belirtiliyor.