Fatma AKSU/İSTANBUL
Oluşturulma Tarihi: Nisan 14, 2009 00:00
Kimi keyif için, kimi eğlence için 112 Acil’i arıyor. Bunu yaparken, acil müdahaleye ihtiyacı olan birisinin ölümüne yol açabileceğini düşünmüyor bile. Son günlerde BBP lideri Muhsin Yazıcıoğlu’nun geçirdiği kaza ve eski Danimarka Başbakanı Rasmussen’in çıkan omzu dolayısıyla gündeme gelen 112 Acil Servis’te 2 bin 89 kişi görev yapıyor. Başhekim Dr. Metin Arslan, İHA muhabiri ile konuşan görevlinin doğru tavır olduğunu söylüyor.
BBP Genel Başkanı Muhsin Yazıcıoğlu’nun yaşamını yitirdiği helikopter kazasından hemen sonra hayatta olan İHA Muhabiri İsmail Güneş’le gereksiz konuşmalar yapmak, telefonu uzun süre açık kalmasını yol açarak şarjının bitmesine neden olmakla suçlanan 112 görevlisi, psikolojik destek alacak kadar yıpratıldı.
İstanbul İl Ambulans Servisi Başhekimi Dr. Metin Arslan, Kahramanmaraş’taki görevlinin en doğrusunu yaptığı görüşünde. "Bana da sorsalar, ’Sakın ha, hastayı tek başına bırakma’ derim. Siz öyle bir durumda ilişkiyi kesmek ister misiniz? Telefonu kapatalım demek bile yanlış bir şey, hastayı yalnız bırakmakla moralini bozarsın" diyor.
Dr. Metin
Aslan, 112 Komuta Merkezi’nin işleyişiyle ilgili şu bilgileri aktardı: Türk Telekom ve diğer GSM operatörlerinden şunu istiyoruz. Vatandaş nereden arıyorsa anında yerini telefonda görebilelim. Otomasyon sistemiz buna uygun. O zaman yaşanan acı olaylar azalır. Karşıdaki böyle durumlarda şok pozisyonundadır. Kişi şuurunu kaybeder. Sadece arar ama adresini veremez. O zaman nasıl ulaşabilirsiniz hastaya?
Uludağ’da karda mahsur kalan gence müdahalede oyalanma oldu. Telefon şirketi, abonenin koordinatlarını vermek için savcılıktan izin kağıdı istedi. Oysa yönetmelik, acil sistemde görev yapan kurulumlara, abonenin yer bilgilerini verin diyor. Yazışmalar tamamlandı. Onaylayınca devreye girecek. Bu bilgiler bize sağlandığında sistem çok daha iyi olacak. Müdahale süremiz sekiz dakikadan altı dakikaya inecek, zaman kaybetmeyeceğiz.
Psikolojik travma
İnsan hayatıyla uğraştıkları için gerek sahada, gerek komuta merkezinde, 112 personeli psikolojik travma altında. Olay yerinde, dayak yemiş, ağzı gözü dağılmış çok personelim var. Özellikle İstanbul Sağlık Müdürlüğü Ruh Sağlığı Şubesi ile işbirliği yaparak, personelimize psikolojik destek eğitimi veriliyor. Eğitim süresi beş gün. Duruma göre tekrar seanslara çağrılıyor. Sahada umulmadık psikolojik travmaya maruz kalıyorlar. Belli bir zaman sonra kaldırması güç oluyor.
’Rasmussen hızımıza şaşırdı’Başhekim Dr. Metin Arslan, "Rasmussen çok şaşırdı. Bu kadar hızlı reaksiyon beklemiyordu" dedi.
203 bin vakaya müdahale edildiİSTANBUL’un iki yakasındaki iki 112 Komuta Kontrol Merkezi’ne, günde ortalama 80 bin çağrı geliyor. 120 Acil Yardım İstasyonu’nda 24 saat alarmda olan 151 ambulans, 361 doktor, 297 şoför, 1431 yardımcı personel günde 800 hasta ya da yaralıya hizmet veriyor. İstanbul’da olaylara ortalama sekiz dakika 17 saniyede ulaşılıyor. İstanbul’daki tüm uluslararası organizasyonların perde arkasında 112 ekipleri hazır bekliyor.
112 Acil istasyonlarının yerleri belirlenirken her 50 bin kişiye bir ambulans olacak şekilde planlama yapılıyor. Coğrafi koşulları farklı olan 5500 nüfuslu Büyükada, 2500 nüfuslu Heybeliada ve 700 kişinin yaşadığı Kınalıada’da birer istasyon bulunuyor.
İstanbul İl Ambulans Servisi Başhekimi Dr. Metin Arslan, kentin deprem kuşağında olması nedeniyle, hedeflerinin 350 adet ambulans olduğunu söylüyor. 2002’de yıllık ortalama vaka sayısı 50 bin iken, 2008-2009 başı itibariyle bir yılda müdahale edilen vaka sayısının yüzde 400 artarak 203 bine ulaşması, Dr. Metin Aslan’a göre, "Toplumun 112’ye olan güveninin artması" demek.
Amaç kişiyi uyanık tutmakAVRUPA Yakası 112 Acil Komuta Merkezi Şefi Dr. Sema Selvioğlu, merkeze gelen yardım taleplerinde sorulacak soruların görevliye, ya bir hayat kurtaracak, ya da ömür boyu unutulmayacak bir vicdan muhasebesi yaşatacak kadar önemli olduğunu söylüyor.
112 Acil İstanbul Komuta Merkezi’nin gelen çağrılara sağlık personeli cevap veriyor. Telefonu kaldıran 112 görevlisi, önce prosedür gereği, "Ne oldu? Neyiniz var? Şu anda neredesiniz? Adresiniz? Olay yerinde kaç kişisiniz?" diye soruyor. Ambulans için kritik bir karar almak gerekiyorsa hemen hekime yönlendiriliyor. Konsültan hekim hayatta kalması için yaralıya her türlü bilgiyi veriyor.
Amaç kişiyi hayatta tutabilmek, danışmanlık bilgisi vermek, uyanık tutmak için konuşturmak.
Günde 67 bin 500 kez boşa aranıyorAmbulans Servisi Başhekimi Dr. Metin Arslan arızalanan telefonunun tamire götürmüş. Tamirci, telefonu geri verirken denemek için bir numara aramış. Karşıdaki sesi dinletip, "Duydunuz, çalışıyor" demiş. Metin Arslan, aranan numaralara bakınca, deneme telefonu için 112’nin arandığını görmüş. 112’ye gelen günlük çağrıların 2 bin 500’ünün medikal, 67 bin 500’ünün ise gerçek hastaların 112’ye ulaşmasını geciktiren, ölüme neden olabilecek hakaret ve alay çağrıları oluşturuyor.
Rasmussen’in yatağı bile belliydiİstanbul İl Ambulans Servisi Başhekimi Dr. Metin Arslan, NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen’in omzu çıktığında yaşananları şöyle anlattı: "112 Acil ekibi otelin içinde hazır bekliyordu. Rasmussen’in başına geleni duyar duymaz, ekibimiz ilk müdahalesini yaptı. Rasmussen, ambulansla Taksim İlk Yardım Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne götürüldü. Biz böyle durumda nasıl davranacağımızın provasını yapmıştık. ’Rasmussen, neden özel hastaneye götürülmedi’ diye eleştirildi. Götüreceğimiz hastanenin yeri ve yatakları önceden belliydi. Gelen konuklar, devletin koruması altında. Eski Danimarka Başbakanı’nı da devletin hastanesine götürdük."
Ev adresini ve telefonunu yazDr. Sema Selvioğlu, herkesin açık adresini ve telefonunu 15 yılda edindiği tecrübeyle, vatandaşlardan telefonun yakınında görünür bir yere açık ev adreslerini ve telefon numaralarını yazmalarını tavsiye ediyor. Acil durumda, insanın ev adresini ya da telefon numarasını unutabildiğini söyleyen Dr. Selvioğlu, kaybedilen zamanın yaşamınıza mal olacağı konusunda uyarıyor.