Kazanan Türkiye olacak

İngiltere’de sandıktan belirsizlik çıktı. Ülkenin yasalarına göre Kraliçe Elizabeth hükümet kurma hakkını ilk olarak şu anki Başbakan Gordon Brown’a verecek.    �

Liberal Demokratlar Brown’un lider sandalyesinde oturması durumunda İşçi Partisi’yle koalisyon yapma ihtimallerinin olmadığını açıkça ortaya koydu. Zaten şu anki sandalye dağılımına bakıldığında iki partinin toplam sandalye sayısı da bir hükümet kurmaya yeterli değil. Dolayısıyla daha küçük çaplı Galler ve İskoçya partilerinin desteği istenebilir.

Öte yandan Muhafazakarlar da tek başlarına hükümet kuracak çoğunluğu elde edemediler. Dolayısıyla onların da Liberal Demokratlar’ın ya da küçük partilerin koalisyon desteğine ihtiyaçları olacak.

Şu anki meclis matematiği çerçevesinde üç büyük partinin de iktidar şansı sürüyor. Bu yüzden her partinin iç ve dış politikada ortaya koyduğu vaatlere de yakından bakmak gerekiyor. Dahası partilerin programları arasındaki yakınlıklar da koalisyonu kimlerin oluşturacağı konusunda ipuçları verebilir.

Özellikle Türkiye açısından bakıldığında, Brown ve öncesindeki İşçi Partisi hükümetleri Ankara’nın Avrupa Birliği’ne (AB) girişine büyük destek veriyordu. Dolayısıyla akıllarda, “İktidar değişikliği bizi de etkiler mi?” soruları uyanıyor.

İşte İngiltere’nin üç büyük partisinin önemli konulardaki politika çerçeveleri:

EKONOMİ

Muhafazakarlar: Kamu harcamalarında 2010 yılı için 6 milyar sterlinlik acil kesinti, ülkenin yapısal borcunun büyük bir kısmının beş yıl içinde ödenmesi. Sağlık ve dış yardım dışında her alanda harcamaların kesilmesi.

İşçi Partisi: “Toparlanmanın sürmesi” için kamu harcamalarının önümüzdeki yıl artırılması, büyüme ve düşük öncelikli harcamalarda kesintiyle 2014’e kadar kamu borcunun yarıya indirilmesi.

Liberal Demokratlar: Ana hizmetler korunurken, düşük öncelikli harcamalarda her yıl 15 milyar sterlinlik kesintiye gidilmesi.

EKONOMİ/VERGİ POLİTİKALARI

Muhafazakarlar: İşçi Partisi’nin planladığı yüzde 1’lik gelir vergisi artışının, yılda 35 bin sterlinin altında kazanan çalışanlar için iptal edilmesi.

İşçi Partisi: Yüzde 1’lik gelir vergisi artırılması. (Parti şimdiden 150 bin sterlinin üzerinde gelir elde edenlere ve bankacıların ikramiyelerine yüzde 0.5’lik bir vergi getirdi.)

Liberal Demokratlar: Çalışanların vergilendirilen kazançlarının seviyesini 6 bin 475 sterlinden, 10 bin sterline çıkarmak.

EKONOMİ/BANKALAR

Muhafazakarlar: Dünya çapındaki bankaların vergi kapsamına alınması konusunda “tek taraflı hareket etmeye hazır” ancak uluslararası bir anlaşmayı tercih ediyor. Finansal Hizmetler İdaresi’nin (FSA) bankaları denetleme yetkilerinin yeniden İngiltere Merkez Bankası’na verilmesi.

İşçi Partisi: Dünya çapında bankalara vergi getirilmesi.

Liberal Demokratlar: Mevduat ve yatırım bankacılığının birbirinden ayrılması ve bankacıların ikramiyelerinin sınırlandırılması.

GÖÇ

Muhafazakarlar: AB üyesi olmayan ülkelerden gelen göçmenler için kotalar belirlenmesi ve ülkedeki göçmenlerin sayısının 1990 seviyelerine indirilmesi.

İşçi Partisi: Yeni oluşturulan Avustralya tarzı puan temelli sistemin güçlendirilmesi ve yabancı ülke vatandaşları için zorunlu kimlik kartlarının getirilmesi.

Liberal Demokratlar: Polis gücünün içinde yeni bir Ulusal Sınır Gücü oluşturulması ve bütün limanlara çıkış kontrollerinin yeniden getirilmesi. Ayrıca oturma izni olmayan ancak 10 yıldan fazla süredir İngiltere’de yaşamış yabancı ülke vatandaşlarına İngiliz vatandaşlığı hakkı verilmesi.

ANAYASA REFORMU

Muhafazakarlar: Seçim sistemi reformunu reddediyorlar.

İşçi Partisi: Avam Kamarası seçimlerinde Alternatif Oylama sistemine geçilmesi ve Ekim 2011’de yapısı tamamen değişecek Lordlar Kamarası için birer referandum yapılmasını istiyor.

Liberal Demokratlar: Yazılı bir anayasa hazırlanmasını ve İngiltere’de bütün seçimler için aktarımlı tek oy sistemine geçilmesini istiyor.

AVRUPA

Muhafazakarlar: Lizbon Antlaşması’nı geri çevirmeyi düşünmese de yetkilerin İngiliz hükümetinden AB’ye transfer edilmesini gerektirecek her türlü antlaşma için referanduma gidilmesini planlıyor. Türkiye’nin AB üyeliğine destek veriyor.

İşçi Partisi: Prensipte euroyu destekliyor ancak referandum şartı koyuyor. Şu anda para birimine geçiş için herhangi bir plan yok. Türkiye’nin ve Hırvatistan’ın AB üyeliğine destek veriyor.

Liberal Demokratlar: AB üyeliğine büyük destek veriyor.

SAVUNMA

Liberal Demokratlar: Trident nükleer sisteminin tamamen kaldırılmasını istiyor

İşçi Partisi ve Muhafazakarlar: Trident’in yerine 80 milyar sterlin değerinde yeni bir sistem konmasını öneriyor.

NÜKLEER ENERJİ

İşçi Partisi ve Muhafazakarlar: Yeni nükleer enerji santrallerinin kurulmasını istiyor.

Liberal Demokratlar: Yeni santrallere karşı çıkıyor.