Kaz Dağı kurtuldu
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Ocak 22, 2009 00:00
Anayasa Mahkemesi, Kaz Dağları’nda yer yer orman kıyımına dönüşen altın arama faaliyetlerini de yakından ilgilendiren çevreci iki karara imza attı. Yüksek Mahkeme, yeni Çevre Yasası’ndaki, "Petrol, jeotermal kaynaklar ve maden arama faaliyetleri, Çevresel Etki Değerlendirmesi kapsamı dışındadır" hükmünü Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti.
CHP’nin başvurularını karara bağlayan Yüksek Mahkeme, Çevre Yasası’na uyulup uyulmadığını denetleme yetkisinin bakanlıkça uygun görülen diğer kurum ve kuruluşlara devredilmesini Anayasa’ya aykırı buldu. Mahkeme, Maden Kanunu’nun orman, sit alanı, sahil şeridi, turizm bölgesi, askeri bölgelerdeki madencilik faaliyetlerinin çevresel etki değerlendirmesinin Bakanlar Kurulu’nca çıkarılacak yönetmelikle belirlenmesine ilişkin hükmünü de iptal etti.
Bu kanunun iptal edilen hükümleri ise şöyle:
"Orman, muhafaza ormanı, ağaçlandırma alanları, kara avcılığı alanları, özel koruma bölgeleri, milli parklar, tabiat parkları, tabiat anıtı, tabiatı koruma alanı, tarım, mera, sit alanları, su havzaları, kıyı alanları ve sahil şeritleri, karasuları, turizm bölgeleri, alanları ve merkezleri ile kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri, askeri yasak bölgeler ve imar alanları ile mücavir alanlarda madencilik faaliyetlerinin çevresel etki değerlendirmesi, gayri sıhhi müesseseler ile ilgili hususlar dahil hangi esaslara göre yürütüleceği ilgili bakanlıkların görüşü alınarak Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir" maddesi;
"Gerçek dışı ve yanıltıcı beyanlar yönetmelikte tarif edilir. Tarif edilen bu fiiller dışındaki hallerde bu madde hükümleri uygulanmaz" şeklindeki 5. maddesi.
Çevre Yasası kararı 6 ay sonra, Maden Yasası kararı ise 1 yıl sonra yürürlüğe girecek.
Avukat Arif Ali Cangı da "Artık ÇED incelemesi olmadan hiçbir arama faaliyeti yapılamayacaktır. Kaz Dağları, Kozak Yaylaları, Efemçukuru ve diğer yöreler, altın arama faaliyeti adı altında ÇED süreci işletilmeden numune alımı, sondaj yarma, galeri ve kuyu açma gibi gerekçelerle bozulamayacak. Yönetmelik beklenmeden faal durumda olan işletmelerin çevreyi kirletmelerine ve ekolojik dengeyi bozmalarına göz yumulmayacak. Kararın yürürlüğü ertelense de Anayasa’ya aykırı işlem yapılamaz, izin verilemez" görüşünü savundu.
Görmezden gelemezler
CHP Konya Milletvekili Atilla Kart, "Mahkeme, açık şekilde maden arama faaliyetlerinin ÇED kapsamı dışında tutulmasını Anayasa’ya aykırı görüyor. Kaz Dağları’ndaki maden faaliyetlerini mutlaka etkiler. Son derece önemli bir karar. Hükümet bunu görmezden gelemez. Mahkemenin tanıdığı süreden önce gereği yapılmalı" dedi.
Bu kanunun iptal edilen hükümleri ise şöyle:
"Orman, muhafaza ormanı, ağaçlandırma alanları, kara avcılığı alanları, özel koruma bölgeleri, milli parklar, tabiat parkları, tabiat anıtı, tabiatı koruma alanı, tarım, mera, sit alanları, su havzaları, kıyı alanları ve sahil şeritleri, karasuları, turizm bölgeleri, alanları ve merkezleri ile kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri, askeri yasak bölgeler ve imar alanları ile mücavir alanlarda madencilik faaliyetlerinin çevresel etki değerlendirmesi, gayri sıhhi müesseseler ile ilgili hususlar dahil hangi esaslara göre yürütüleceği ilgili bakanlıkların görüşü alınarak Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir" maddesi;
"Gerçek dışı ve yanıltıcı beyanlar yönetmelikte tarif edilir. Tarif edilen bu fiiller dışındaki hallerde bu madde hükümleri uygulanmaz" şeklindeki 5. maddesi.
Çevre Yasası kararı 6 ay sonra, Maden Yasası kararı ise 1 yıl sonra yürürlüğe girecek.
Avukat Arif Ali Cangı da "Artık ÇED incelemesi olmadan hiçbir arama faaliyeti yapılamayacaktır. Kaz Dağları, Kozak Yaylaları, Efemçukuru ve diğer yöreler, altın arama faaliyeti adı altında ÇED süreci işletilmeden numune alımı, sondaj yarma, galeri ve kuyu açma gibi gerekçelerle bozulamayacak. Yönetmelik beklenmeden faal durumda olan işletmelerin çevreyi kirletmelerine ve ekolojik dengeyi bozmalarına göz yumulmayacak. Kararın yürürlüğü ertelense de Anayasa’ya aykırı işlem yapılamaz, izin verilemez" görüşünü savundu.
Görmezden gelemezler
CHP Konya Milletvekili Atilla Kart, "Mahkeme, açık şekilde maden arama faaliyetlerinin ÇED kapsamı dışında tutulmasını Anayasa’ya aykırı görüyor. Kaz Dağları’ndaki maden faaliyetlerini mutlaka etkiler. Son derece önemli bir karar. Hükümet bunu görmezden gelemez. Mahkemenin tanıdığı süreden önce gereği yapılmalı" dedi.