OluÅŸturulma Tarihi: Temmuz 02, 2002 00:00
Türk-Ermeni ilişkileri açısından oldukça hareketli bir haftayı geride bıraktık. KEİ toplantısı için İstanbul'a gelen Ermenistan Dışişleri Bakanı Vartan Oskanyan'ı TESEV'in bir organizasyonunda dinledik.Hafta sonunda ise Helsinki Yurttaşlar Derneği'nin ''Türkiye Ermenistan diyaloğu için sivil yaklaşımlar'' toplantısı vardı.Soros'un Açık Toplum Enstitüsü'nün sponsorluğunda yapılan toplantı iki tarafın aydınlarının biraraya getiren gerçek anlamda ilk sivil girişimdi.Türk-Ermeni ilişkilerinin toplumsal ve siyasi boyutundan fazla ekonomik boyutuna değinmek istiyorum. Bunun için İstanbul'a gelen Kars Belediye Başkanı Naif Alibeyoğlu'nun sözlerine kulak vermek gerek.Ne diyor Alibeyoğlu?"Ermenistan ile sınır kapısının kapandığı 1993 yılından beri Kars'ın ekonomisinde yüzde 50'lik bir küçülme oldu" diyor.Sınır kapısının açık olduğu dönemlerde Kars pazarındaki bir esnafın günlük kazancı 1500 doları geçiyormuş.''Şimdi su parasını toplayamıyoruz'' diyor Alibeyoğlu.Sınır kapısında kapandığında 20 bin imza ile Demirel'e çıktığını anlatıyor, ''Nafile Ankara sesimizi duymuyor'' diyor.Naif Alibeyoğlu, 2000 yılında kapalı kapıdan Kars ve Erzurum Ticaret Odaları yetkilileriyle Ermenistan'ı ziyaret etmiş.Ziyaret sırasında Kars ile Gümrü kardeş şehir ilan edilmiş.Ne var ki, bu Belediye Başkanı'na biraz pahalıya malolmuş.Çünkü kardeş şehir meselesinden Ağır Ceza'da yargılanmış.Doğu kapısının kapalı olması sadece Kars'ın değil, Muş, Bitlis, Ardahan, Iğdır'ın da ekonomisini baltalıyor.Bu arada Naif Alibeyoğlu'nun dikkat çektiği başka önemli bir mesele var: Ermenistan'ın ekonomik darboğaz yüzünden yeniden faaliyete geçirdiği Metzamor nükleer santralı.Son derece eski bir teknolojiye sahip olan santral Çernobil'den kat kat tehlikeli.Üstelik Iğdır'a sadece 20 kilometre uzaklıkta.Kars'a ise 80-90 kilometre.Alibeyoğlu haklı olarak ''ateş düştüğü yeri yakar'' diyor.Holbrooke: Türkiye AB ile pazarlık pozisyonundaRICHARD Holbrooke Amerikan diplomasisinin renkli kişilerinden. Bosna mimarı diye tanınıyor.Karmaşık, içinden çıkılmaz sorunu hallettiği için eski ABD Başkanı Clinton tarafından Kıbrıs özel temsilcisi olarak atanmış.Kıbrıs, Bosna'dan daha çetin ceviz olsa gerek Holbrooke bu konuda pek de başarılı olamadı bildiğiniz gibi.Kıbrıs için birçok kez Türkiye'ye gidip gelen Holbrooke bir keresinde de İstanbul'da Türk, Yunanlı, Kıbrıslı Türk ve Kıbrıslı Rum işadamlarını biraraya getirmişti.Her neyse, Holbrooke bu hafta sonu
Koç Ãœniversitesi'nin mezuniyet töreninde bir konuÅŸma yapmak için yeniden Ä°stanbul'daydı.Bu kez gazeteci ve yazar eÅŸi Kate Marton da yanındaydı.ÇıraÄŸan Sarayı'nda bir grup gazeteci ve akademisyen ile öğle yemeÄŸinde Holbrooke'u dinledik.Kıbrıs temsilciliÄŸinden sonra, bir süre ABD'nin BM temsilciliÄŸini yapan Amerikalı diplomata öncelikle ÅŸu soru soruluyor: ''Bush Yönetimi Türkiye'nin AB'ye üyeliÄŸini destekliyor mu?''''Evet'' diyor Holbrooke. ''Hem Ankara'nın ABD elçisi Pearson, hem ÅŸimdi Washington'da faal bir görevde olan Marc Grosmann destek politikasının devam ettiÄŸini söylediler bana. Ancak Clinton'ın bu mesele üzerine fazla yoÄŸunlaÅŸmış olduÄŸu gerçeÄŸi var. Bush yönetimi en fazla terörizm konusuna odaklanmış.''Holbrooke, önümüzdeki altı ayın AB'ye üyeliÄŸi konusunda son derece kritik olduÄŸunda herkesle hemfikir.Ama ona bakarsanız, Türkiye Kıbrıs sorununu kendi avantajına çevirebilir.''SoÄŸuk SavaÅŸ sırasında, Almanya Avrupa için ne ifade ediyorsa bugün Türkiye aynı ÅŸeyi ifade ediyor. Son derece güçlü bir pozisyonda. Avrupa ile AB üüyeliÄŸi için pazarlık avantajlarına sahip. Kıbrıs da bunlardan bir tanesi.''Bir de ÅŸunu ekliyor: ''Diplomasi bir güç oyunudur, güçlü olduÄŸunuza inanıyorum.''DoÄŸu'ya yatırım, 50 milyar dolarlık ihracat demekÄ°ZNÄ°NÄ°ZLE önce küçük bir bilgi veriyorum.Türkiye'nin doÄŸu ve güneydoÄŸusunda, kiÅŸi başına milli geliri 1500 doların altında 22 ilimiz var.Ä°lleri tek tek saymıyorum ama buralarda ortalamanın üzerinde bir nüfus artışı ve yüksek iÅŸsizlik oranı olduÄŸu herkesin bildiÄŸi birÅŸey.Batı'daki büyük illerin ise DoÄŸu'dan göç nedeniyle nasıl sorunlarla karşı karşıya olduÄŸunu da biliyoruz.Türkiye Giyim Sanayiciler DerneÄŸi'nin öyle bir projesi var ki, hem doÄŸu illerimiz kurtulacak, hem batı illerimiz.Altı aylık bir süre zarfında, 12 ili gezen Giyim Sanayicileri DerneÄŸi Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Umut Oran, derneÄŸin önerisini şöyle formüle ediyor:''Hazır giyim sanayisini doÄŸudan batıya taşımak.''Hazır giyim sanayisi halen yüzde 60 Marmara, yüzde 15 oranında ise Ege'ye yerleÅŸmiÅŸ durumda.Peki bu taşıma iÅŸi nasıl olacak?Ä°ÅŸin sırrı 4325 sayılı yasada.1998 ile 2000 yılı arasında yürürlükte olan, ama nedense sözü geçmeyen yasa yatırımcıya müthiÅŸ kolaylıklar getirmiÅŸ:5 yıl gelir vergisi muafiyeti, 5 yıl kurumlar vergisi muafiyeti, elektrik enerjisi sarfiyat bedelinden yüzde 50 indirim ve 5 yıl SSK primlerinin iÅŸveren payından muafiyet...Bunlar esasında Romanya, Bulgaristan'ın Türk yatırımcıya tanıdığı öncelikler.Umut Oran, 4325 sayılı yasaya yeniden iÅŸlerlik kazandırılması durumunda Türk hazır giyim sanayisinin 2010 yılında 50 milyar dolarlık ihracat gerçekleÅŸtirebileceÄŸi görüşünde.Elbet yasanın yanısıra, 22 ilimizi kapsayan bölgede tekstil ve hazır giyimi içine alan Nitelikli Sanayi Bölgesi kurulması ve ABD ile Tercihli Ticaret AnlaÅŸması imzalanması ÅŸart.Hazır giyimde Avrupa BirliÄŸi'nin 2 numaralı, dünyanın 6 numaralı tedarikçisi olan Türkiye'nin bir numaraya yükselmesi iÅŸten bile deÄŸil. Ankara'da bir süreden beri 4325 sayılı yasanın lobisini yapan Oran, Dünya Bankası ve IMF yetkilileriyle de görüşmüş. Hazine ve Maliye ile sürekli temas halinde.Yetkililere hazır giyim sektörünün ne kadar önemli bir sektör olduÄŸunu, Türkiye'nin nasıl önünü açacağını anlatmaya çalışıyor.Ankara'nın bu sektörün önemini kavraması kaç zaman alır bilmem ama, Hazır Giyimciler Sanayicileri DerneÄŸi'nin de üye olduÄŸu Avrupa Hazır Giyim ve Tekstil Organizasyonu EURATEX sektörün önemini çoktan kavramış bile...Bir süreden beri AB nezdinde lobiciliÄŸimizi yapıyor.Avrupa Komisyonu BaÅŸkanı Romano Prodi'ye gönderdiÄŸi 19 Haziran tarihli mektupta ''Türkiye'nin AB'ye giriÅŸ müzakerelerinin hızlandırılmasını'' talep ediyor.Â
button