Karlofça Antlaşması nedir? Karfloça Antlaşması tarihi, maddeleri, önemi ve sonuçları
Güncelleme Tarihi:
26 Ocak 1699 yılında imzalanmış bir barış anlaşması olan Karlofça Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu ile kutsal İttifak Devletleri arasında imzalanmıştır. Karlofça Antlaşması tarihi, önemi, detayları, neden ve sonuçları hakkında merak ettiğimiz tüm sorulara cevap bulabilirsiniz.
Osmanlı Devleti’nin ilk olarak büyük toprak kayıpları yaşadığı bir antlaşmadır.
Karlofça Antlaşması, Osmanlı Devleti'nin gerileme döneminin başlangıcı olarak kabul edilir. 1699 yılında imzalanmıştır. Karlofça Antlaşması, Osmanlıların Viyana kuşatmasıyla başlayan ve on altı yıl süren çok cepheli savaşlarını sona erdiren bir antlaşmadır. On altı yıl süren savaşlar, Osmanlı Devleti içerisinde çok önemli birtakım ekonomik sorunların yaşanmasına da sebep olmuştur.
Karlofça Antlaşması Sırasındaki Genel Durumun Özeti ve Karlofça Antlaşması'nın Maddeleri
Dönemin önemli aktörlerinden Avusturya, Fransa ile çıkması muhtemel bir savaş öncesinde barıştan yana bir politika takip ediyordu. Benzer düşünce savaşlardan pek umduğunu bulamayan Venedik için de geçerliydi. Yine Rusya ve Lehistan da yalnız kalacakları düşüncesiyle belli şartları ileri sürerek barış yapmayı kabul etmiştir. Bu şekilde yapılan görüşmeler sonucunda Osmanlı tarihinin ciddi dönüm noktalarından birisi olan antlaşma imzalanmıştır.
Karlofça Antlaşması pek çok açıdan Osmanlı Devleti adına önemli yenilikler ve de ilkler taşımaktadır. Osmanlı Devleti ilk kez müzakere ile bir antlaşma imzalamış oldu. O döneme kadar kendi isteklerini daima kabul ettiren Osmanlı Devleti, ilk defa masa başı diplomasisi ile tanışmış oldu.
Karlofça Antlaşması ile Osmanlı Devleti tarihinde ilk kez antlaşma yapmak için arabulucu kullanmak zorunda kalmıştır. Bu anlamda da Karlofça Antlaşması Osmanlı Devleti'nin yenilgisinin ilk resmi belgesidir. Ayrıca Hristiyan Avrupa devletleriyle Osmanlı Devleti arasında yapılan en önemli antlaşmalardan birisidir.
Antlaşmada Osmanlı yetkilileri tüm ülkelere eski topraklarının verilmesi gereğini savunmuştur. Antlaşma neticesinde Osmanlı Devleti ilk kez egemenlik kavramının tek bir sınır çizgisiyle ifade edilebileceğini kabul etti. Ayrıca Osmanlı Devleti ilk defa Rus Çarının imparatorluk unvanını kabul etmek mecburiyetinde kalmıştır.
Karlofça Antlaşması, İngiltere ile Hollanda'nın arabuluculuğunda Osmanlı Devleti'yle Avusturya, Lehistan ve Venedik arasında imzalandı.
Karlofça Antlaşması'nın maddeleri, şu şekildedir:
- Mora Yarımadası, Dalmaçya kıyıları ile Ayamavra Adası Venedik'e verildi.
- Ukrayna ve Podolya Lehistan'a verildi.
- Temeşvar ili ile Banat Yaylası hariç tüm Macaristan ve Erdel Avusturya'ya verilmiştir.
- Bu antlaşmanın yirmi beş yıl süreceği kararlaştırılmıştır.
- Antlaşma Avusturya'nın kefilliği altında olacaktır.
Karlofça Antlaşması'nın sonucunda Osmanlı Devleti gerileme dönemine girmiş olup, bu durum antlaşmanın en büyük önemini vurgular. Osmanlı İmparatorluğu'nun Orta Avrupa'da sürdürdüğü egemenliği Debu antlaşma ile sona ermiştir.
Karlofça Antlaşması'yla beraber Osmanlı Devleti’nin hücum politikaları sona ererken, yerini savunma ve diplomasi ağırlıklı politika aldı. Osmanlı reayasından olan Katoliklere mezhep özgürlüğünün tanınması, Avusturya’nın da Osmanlı iç işlerine müdahale hakkı elde edebilmesini sağladı. Venedik’e verilen topraklar da Osmanlı Devleti’nin Ege denizindeki hâkimiyetini ciddi oranda azaltmıştır. Lehistan’a verilen topraklar ve de haklar nedeniyle de Osmanlı Devleti Kazaklar üzerindeki egemenlik haklarını kaybetmiştir.
Karlofça Antlaşması'nın Nedenleri ve Sonuçları
Karlofça Antlaşması'nın nedenleri şu maddelerle açıklanabilir:
- Osmanlı Devleti'ne karşı saldırılar oldu ve kutsal ittifak oluşturuldu.
- Yıllarca süren savaşlar yapıldı, bunun sonucunda 4 padişah değişti ve Osmanlı ordusu iyice yıprandı.
- Osmanlı Devleti barış talebinde bulunmaya zorlandı ve gidişat üzerine Osmanlı Devleti'nin antlaşma yapması kaçınılmaz oldu.
Karlofça Antlaşması'nın sonuçları ise, şu şekilde sıralanabilir:
- Osmanlı Devleti’nin büyük ölçüde toprak kaybettiği tarihteki ilk antlaşmadır.
- Avrupa devletleri Osmanlı Devleti’ne karşı savunma konumundan saldırı konumuna geçti.
- Türklerin Avrupa’daki ilerleyişi durdu ve de geri çekilme başladı. Bu geri çekilme 1921 Sakarya Zaferi’ne kadar sürmüştür.