Kardeş mezarının sonsuzluk nöbetçisi
Güncelleme Tarihi:
Selçuk YAŞAR
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 03, 2006 00:00
Sarıkamış şehitleri için 16 Temmuz’da Bardız Yaylası’nda yapılacak törenle, 6.5 metrelik anıt açılacak. Anıtın yanında da, koyun koyuna yattıkları için "Kardeş Mezarları" olarak adlandırılan şehitlikleri "sonsuza kadar beklesin" diye dönemin üniformasını giymiş, 2.75 metre boyunda bir nöbetçi asker heykeli dikilecek.
KARS ve Erzurum’da her yıl ayrı düzenlenen Sarıkamış Şehitleri’ni anma törenleri bu yıl Sarıkamış Dayanışma Grubu (SDG) ile Erzurum Vakfı’nın organizasyonuyla birleşti. Bardız Yaylası’nda 16 Temmuz’da yapılacak Sarıkamış Şehitlerini Anma Töreni’nde askeri erkanın da katılımıyla 6.5 metrelik anıt açılacak.
Törene İstanbul’dan iki uçak kalkacağını belirten SDG Başkanı Prof. Dr. Bingür Sönmez, "Bugüne kadar Kars ve Erzurum’da farklı anma törenleri düzenleniyordu. İlk defa şehitlerimizi birarada anacağız. Biz de İstanbul’dan 150 kişiyle gideceğiz" dedi.
Sarıkamış şehitlerine gereken saygının gösterilmediğini belirten SDG Başkanı Prof. Dr. Sönmez, geçen yıl Sarıkamış’ın köylerini dolaşarak şehitlik aradıklarını anlatıyor. Prof. Dr. Sönmez’in verdiği bilgiye göre bölgede kayıtlı 11 şehitliğin yanı sıra bir o kadar da dağınık şehitlik var. Sarıkamış Şehitleri için ilk anıt-şehitlik 1958’de Yukarı Sarıkamış’ta, dağlardan toplanan kemiklerin defnedilmesiyle oluşturulmuş. İkinci anıt-şehitlik ise 1963 yılında Allahuekber Zirvesi’nde Orgeneral Refik Tulga tarafından yapılmış.
Bardız Yaylası’nda Genelkurmay Başkanlığı’nın projesine uygun olarak, iki büyük mezarın yanına, görkemli bir şehitlik anıtı yaptıklarını belirten Prof. Dr. Sönmez, "Bardız benim dedemin köyü. Bu anıtı yaptırmak bize nasip oldu" diyor. Prof. Dr. Sönmez, anıtın arkasına yerleştirilecek, 120 santimetre genişliğinde, 6 metre uzunluğundaki rölyefte Sarıkamış şehitlerinin, canlandırma fotoğraflarla anlatılacağını söylüyor. Anıtın yanına da nöbet bekleyen, dönemin üniformasını giymiş, 2.75 metre boyunda bir asker heykeli olacak.
Bugüne kadar Sarıkamış’taki mezarların "toplu mezar" olarak adlandırılmasının kendisini üzdüğünü belirten Prof. Dr. Bingür Sönmez, "Askerlerimiz bir katliam kurbanı değil. Onlar ’kardeş mezarları’nda kardeşleriyle koyun koyunalar" diyor.
’3 dedem’in anıları için![/images/100/0x0/55ea3564f018fbb8f87174b4]()
Prof. Dr. Bingür Sönmez, "Sarıkamış Savaşı’na 3 dedem katıldı" diyor. Biri gerçek dede, diğerleri o dedenin kardeşleri; "Biri esir olarak Bardız’dan çıkarken bir Ermeni şehit ediyor. İkisi Sibirya’ya gönderiliyor. Karahasan, yani gerçek dedem 4.5 yıl sonra yurda dönüyor. Diğer kardeşi ise orada kalıp, çoluk çocuğa karışıyor. Bu anıt işte bu dedelerimin anılarını da yaşatacak bir anlamda."
Dramın fotoğrafı
İŞTE Sarıkamış dramının bir belgesi daha... Mart-Nisan aylarında karlar eriyor ve şehitler ortaya çıkmaya başlıyor.![/images/100/0x0/55ea3564f018fbb8f87174b6]()
Kimi bir tarafta büzülmüş, kimi arkadaşına sarılarak donmuş... Kars Valisi Ziboviç, salgın hastalık korkusuyla şehitlerimizin toplanıp, bir arada defnedilmesi emrini veriyor. Fotoğraftaki Rus askerleri işte o emri icra ediyor. (Prof. Dr. Bingür Sönmez’in arşivinden.) Yıllar sonra taşlarla çevrilen yerlerde işte o kardeşler yatıyor.
Genelkurmay tasdikli proje
6 metre boyundaki Sarıkamış Şehitleri Anıtı ile 2.75 metre boyundaki Nöbetçi Asker Heykeli, Genelkurmay Başkanlığı tarafından tasdiklenmiş projeler. Sarıkamış Dayanışma Gurubu’nun müracaatı üzerine, Genelkurmay’ın proje tasdiğini bizzat 9 Kolordu Komutanı Korgeneral Hayri Kıvrıkoğlu veriyor. Korgeneral Kıvrıkoğlu ayrıca devreye girip, Erzurum ve Kars’ın ayrı ayrı düzenledikleri anma törenlerini de birleştirerek, güçbirliği oluşturuyor. Sarıkamış Dayanışma Gurubu anıtın masraflarını karşılıyor, yapımını üstleniyor, Erzurum Vakfı ise lokal hizmetleri yerine getiriyor.
Törene İstanbul’dan iki uçak kalkacağını belirten SDG Başkanı Prof. Dr. Bingür Sönmez, "Bugüne kadar Kars ve Erzurum’da farklı anma törenleri düzenleniyordu. İlk defa şehitlerimizi birarada anacağız. Biz de İstanbul’dan 150 kişiyle gideceğiz" dedi.
Sarıkamış şehitlerine gereken saygının gösterilmediğini belirten SDG Başkanı Prof. Dr. Sönmez, geçen yıl Sarıkamış’ın köylerini dolaşarak şehitlik aradıklarını anlatıyor. Prof. Dr. Sönmez’in verdiği bilgiye göre bölgede kayıtlı 11 şehitliğin yanı sıra bir o kadar da dağınık şehitlik var. Sarıkamış Şehitleri için ilk anıt-şehitlik 1958’de Yukarı Sarıkamış’ta, dağlardan toplanan kemiklerin defnedilmesiyle oluşturulmuş. İkinci anıt-şehitlik ise 1963 yılında Allahuekber Zirvesi’nde Orgeneral Refik Tulga tarafından yapılmış.
Bardız Yaylası’nda Genelkurmay Başkanlığı’nın projesine uygun olarak, iki büyük mezarın yanına, görkemli bir şehitlik anıtı yaptıklarını belirten Prof. Dr. Sönmez, "Bardız benim dedemin köyü. Bu anıtı yaptırmak bize nasip oldu" diyor. Prof. Dr. Sönmez, anıtın arkasına yerleştirilecek, 120 santimetre genişliğinde, 6 metre uzunluğundaki rölyefte Sarıkamış şehitlerinin, canlandırma fotoğraflarla anlatılacağını söylüyor. Anıtın yanına da nöbet bekleyen, dönemin üniformasını giymiş, 2.75 metre boyunda bir asker heykeli olacak.
Bugüne kadar Sarıkamış’taki mezarların "toplu mezar" olarak adlandırılmasının kendisini üzdüğünü belirten Prof. Dr. Bingür Sönmez, "Askerlerimiz bir katliam kurbanı değil. Onlar ’kardeş mezarları’nda kardeşleriyle koyun koyunalar" diyor.
’3 dedem’in anıları için
Prof. Dr. Bingür Sönmez, "Sarıkamış Savaşı’na 3 dedem katıldı" diyor. Biri gerçek dede, diğerleri o dedenin kardeşleri; "Biri esir olarak Bardız’dan çıkarken bir Ermeni şehit ediyor. İkisi Sibirya’ya gönderiliyor. Karahasan, yani gerçek dedem 4.5 yıl sonra yurda dönüyor. Diğer kardeşi ise orada kalıp, çoluk çocuğa karışıyor. Bu anıt işte bu dedelerimin anılarını da yaşatacak bir anlamda."
Dramın fotoğrafı
İŞTE Sarıkamış dramının bir belgesi daha... Mart-Nisan aylarında karlar eriyor ve şehitler ortaya çıkmaya başlıyor.
Genelkurmay tasdikli proje
6 metre boyundaki Sarıkamış Şehitleri Anıtı ile 2.75 metre boyundaki Nöbetçi Asker Heykeli, Genelkurmay Başkanlığı tarafından tasdiklenmiş projeler. Sarıkamış Dayanışma Gurubu’nun müracaatı üzerine, Genelkurmay’ın proje tasdiğini bizzat 9 Kolordu Komutanı Korgeneral Hayri Kıvrıkoğlu veriyor. Korgeneral Kıvrıkoğlu ayrıca devreye girip, Erzurum ve Kars’ın ayrı ayrı düzenledikleri anma törenlerini de birleştirerek, güçbirliği oluşturuyor. Sarıkamış Dayanışma Gurubu anıtın masraflarını karşılıyor, yapımını üstleniyor, Erzurum Vakfı ise lokal hizmetleri yerine getiriyor.