Karbonhidrat nedir?

Bütün canlı hücrelerde bulunur. Doğada genellikle büyük moleküller halindedir. Vücuda alınan bu büyük moleküllerin hücrelere iletilmesi için canlı tarafından sindirilmesi ve uygun molekül büyüklüğüne kadar parçalanması gerekir. Karbonhidratlar birinci dereceden enerji verici olarak kullanılırlar. Karbonhidratlar en çok ekmek, makarna, fasulye, patates, kepek, pirinç, tahıl ve hububat içinde bulunurlar. Karbonhidratlar vücutta en çok bulunan üçüncü besin maddesidir. Yapı taşları glikozdur. Depo şekli hayvanlarda glikojen bitkilerde ise nişasta şeklindedir. Kimyasal sindirimi ağızda başlar. DNA, RNA ve ATP'nin yapısına katılır.

Monosakkaritler

Monosakkaritler sindirimle (hidroliz) daha küçük birimlere parçalanamayan şekerlerdir. Karbonhidratlar içerisinde hücre zarından sadece monosakkaritler geçebilir. Besinler ile alındıklarında sindirilmeden kana geçerler. Dehidrasyon ile disakkarit veya polisakkarit olabilirler. Monosakkaritler içerisindeki karbon sayılarına göre gruplandırılır.

İYİ KARBONHİDRATLAR (YÜKSEK KALİTELİ)

Yüksek kaliteli karbonhidratlarda vitamin, mineral ve lif bol miktarda bulunur. Bu karbonhidratlar lifli oldukları için ve kimyasal yapılarından dolayı sindirilirken daha fazla enerji yakılmasına sebep olurlar. Böylece daha az kalori alır ve daha uzun süre kalori yakarsınız. Metabolizmanız daha hızlı çalışır.

Nelerde bulunur; Tam tahıllı ekmek, yeşil sebzeler, kepek gevrekleri, esmer pirinç, baklagiller.

KÖTÜ KARBONHİDRATLAR (DÜŞÜK KALİTELİ )

Düşük kaliteli karbonhidratlar vücudumuz tarafından kolayca sindirilen küçük şeker molekülleri ve az miktarda lif içerirler. Bu gıdalardan alınan kaloriler yağa dönüştürülür. Kan şekerini bir anda yükseltir, yorgun hissetmenize sebep olur. Kötü karbonhidratlar her ne kadar damak tadınıza uygun olsa bile sağlınız açısından tehlikeli olabilirler.

Nelerde bulur; Şekerler ve şekerli yiyecekler, reçel, bal, kek, meyve suları, beyaz nişastalı ve unlu yiyecekler, pasta, tatlı, kuru meyveler.