Karayolu taşımacılığına yeni düzenleme
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Kasım 18, 2000 00:00
Karayolu taşımacılığının hukuki boşluklarını gidermek amacıyla hazırlanan Karayolları Taşıma Kanunu Tasarısı, 23 Kasım Perşembe günü Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu'nda ele alınacak.
Tasarıya göre taşımacılar, altışar aylık süre ile yılda en az iki kez şoförlerinin ceza puan durumunu Emniyet Genel Müdürlüğü'nden öğrenecek, ceza puanı yüksek olan şoförlerle ilgili eğitim ve iç denetim yönünden gerekli tedbirleri alacaklar.
Tasarı, karayolu taşımalarını ülke ekonomisinin gerektirdiği şekilde düzenleme, taşımada düzeni ve güvenliği sağlama, taşımacı, acente ve taşıma işleri komisyoncuları ile nakliyat ambarı ve kargo işletmeciliği ve benzeri hizmetlerin şartlarını belirleme, taşıma işlerinde istihdam edilenlerin niteliklerini, haklarını ve sorumluluklarını saptamayı amaçlıyor.
Tasarıda neler var?
- Özel otomobille, bunların römorklarıyla ve resmi otomobillerle yapılan taşımaları kapsamayan tasarıda, il sınırları içindeki taşımalar ile yüz kilometreye kadar olan şehirlerarası yollardaki taşımaların düzenlenmesi ilgili valiliklere, belediye sınırları içindeki şehiriçi taşımaların düzenlenmesi ise belediyelere bırakılabilecek.
- Taşımacılık, acentelik ve taşıma işleri komisyonculuğu ile nakliyat ambarı ve kargo işletmeciliği yapılabilmesi için, Ulaştırma Bakanlığı'ndan yetki belgesi alınması zorunlu olacak.
- Taşımacılara yetki belgesinden ayrı olarak, taşımalarda kullanılacak taşıtların niteliği ve sayısını gösteren taşıt belgesi ile taşımacının taşıt belgesinde kayıtlı, her taşıt için düzenlenen ve taşıtta bulunması gereken taşıt kartı verilecek.
- Taşıma işleri, işletmecilerinin sayısı, yolcu ve eşya kapasitesi, taşıtların durumu, güvenlik veya benzeri nedenlerle Ulaştırma Bakanlığı, yetki belgelerinin verilmesinde sınırlamalar ve yeni düzenlemeler getirebilecek. Buna ilaveten bakanlık, gerektiğinde yetki belgelerini de iptal edebilecek.
Sürücü belgelerine bakılacak
- Tehlikeli yük taşıyan taşıtlar ve bunların bağlı olduğu taşımacılar, yetki belgesinden ayrı olarak ilgili mercilerden ayrıca izin almakla yükümlü olacaklar.
- Taşımacılar, taşıma hizmetlerini yapmaktan, kabul edilebilir bir neden olmaksızın veya zorunlu haller dışında kaçınamayacaklar.
- Taşımacı, yolcuların sağlıklı, rahat ve güvenli bir yolculuk yapmasını sağlayacak tedbirleri almak, yolcu ve eşyayı taahhüt ettiği yere kadar götürmekle yükümlü olacak.
- Taşımacılar, nitelikli şoför ve hizmetli personeli sefere göndermek, şoförlerin sürücü belgelerinin bulunup bulunmadığını araştırmak, teknik şartlara uymayan taşıtların trafiğe çıkmasına engel olmak, güzergah mesafesini dikkate alarak yeteri kadar şoför bulundurmak, taşıt kartları olmayan ve sorumluluk sigortası bulunmayan taşıtları trafiğe çıkartmamak konusunda gerekli özeni gösterecekler.
Yılda iki kez ceza puanı denetimi
- Taşımacılar, altışar aylık sürelerle yılda en az iki kez şoförlerinin ceza puanı durumunu Emniyet Genel Müdürlüğü'nden öğrenmekve ceza puanı yüksek olan şoförlerle ilgili eğitim ve iç denetim yönünden gerekli tedbirleri almak zorunda olacaklar.
- Gönderen, eşyanın varış noktası, cinsi, miktarı ve nitelikleri ile diğer önemli bilgileri tam ve doğru olarak taşımacıya bildirecek. Yanlış ve eksik bildirimden doğacak her türlü sorumluluk gönderene ait olacak.
- Acentalık ve taşıma işleri komisyonculuğu yetki belgesine sahip olanlar, taşımacı yetki belgesi almadan kendi nam ve hesaplarına taşıma yapamayacak, yaptıramayacaklar.
Bakanlık ücreti belirleyecek
- Düzenli yolcu ve eşya taşımaları, nakliyat ambarı ve kargo işletmeciliği ücret tarifeleri, yetki belgesi sahiplerince geçerlilik süresi de belirtilmek suretiyle hazırlanacak ve Ulaştırma Bakanlığı tarafından onaylandıktan sonra yürürlüğe girecek. Bakanlık, gerektiğinde taban ve tavan ücretleri belirleyebilecek.
- Yabancı plakalı taşıtlar, Türkiye sınırları dahilinde iki nokta arasında taşıma yapamayacaklar. Gümrük kapıları dahilinde yolcu veya eşya taşınamayacak, aktarmaları yapılamayacak.
- Şehirlerarası ve uluslararası yolcu taşımacıları, varış noktasına kadar geçecek süre içinde meydana gelecek bir kaza nedeniyle yolcunun ölümü, yaralanması ya da zarara uğramasından dolayı kusursuz olarak sorumlu tutulacak. Sorumluluk sigortası, Türkiye'de kaza branşında ruhsatlı bulunan sigorta şirketi tarafından yapılacak.
Hapis ve para cezası
- Yetki belgesi almadan taşıma faaliyetinde bulunanlar ve diğer taşımacıların faaliyetini engelleyenler, dört aydan altı aya kadar hapis cezasıyla cezalandırılacak.
- Belirtilen yükümlülüğü yerine getirmeyenlere, ayrıca 100 milyon liradan 500 milyon liraya kadar para cezası verilecek.
- Karayolu taşımacılığı hizmetlerinin teknik, ekonomik ve sosyal gelişmeler, kamu yararına ve milli güvenlik amaçlarına uygun olarak düzenlenmesi amacıyla ''Karayolu Taşımacılığı Yüksek Kurulu'' kurulacak. Yetki belgesi ve taşıt kartı almak için 20 milyon ile 2 milyar arasında ücret ödenmesi gerekecek.
Tasarıya göre taşımacılar, altışar aylık süre ile yılda en az iki kez şoförlerinin ceza puan durumunu Emniyet Genel Müdürlüğü'nden öğrenecek, ceza puanı yüksek olan şoförlerle ilgili eğitim ve iç denetim yönünden gerekli tedbirleri alacaklar.
Tasarı, karayolu taşımalarını ülke ekonomisinin gerektirdiği şekilde düzenleme, taşımada düzeni ve güvenliği sağlama, taşımacı, acente ve taşıma işleri komisyoncuları ile nakliyat ambarı ve kargo işletmeciliği ve benzeri hizmetlerin şartlarını belirleme, taşıma işlerinde istihdam edilenlerin niteliklerini, haklarını ve sorumluluklarını saptamayı amaçlıyor.
Tasarıda neler var?
- Özel otomobille, bunların römorklarıyla ve resmi otomobillerle yapılan taşımaları kapsamayan tasarıda, il sınırları içindeki taşımalar ile yüz kilometreye kadar olan şehirlerarası yollardaki taşımaların düzenlenmesi ilgili valiliklere, belediye sınırları içindeki şehiriçi taşımaların düzenlenmesi ise belediyelere bırakılabilecek.
- Taşımacılık, acentelik ve taşıma işleri komisyonculuğu ile nakliyat ambarı ve kargo işletmeciliği yapılabilmesi için, Ulaştırma Bakanlığı'ndan yetki belgesi alınması zorunlu olacak.
- Taşımacılara yetki belgesinden ayrı olarak, taşımalarda kullanılacak taşıtların niteliği ve sayısını gösteren taşıt belgesi ile taşımacının taşıt belgesinde kayıtlı, her taşıt için düzenlenen ve taşıtta bulunması gereken taşıt kartı verilecek.
- Taşıma işleri, işletmecilerinin sayısı, yolcu ve eşya kapasitesi, taşıtların durumu, güvenlik veya benzeri nedenlerle Ulaştırma Bakanlığı, yetki belgelerinin verilmesinde sınırlamalar ve yeni düzenlemeler getirebilecek. Buna ilaveten bakanlık, gerektiğinde yetki belgelerini de iptal edebilecek.
Sürücü belgelerine bakılacak
- Tehlikeli yük taşıyan taşıtlar ve bunların bağlı olduğu taşımacılar, yetki belgesinden ayrı olarak ilgili mercilerden ayrıca izin almakla yükümlü olacaklar.
- Taşımacılar, taşıma hizmetlerini yapmaktan, kabul edilebilir bir neden olmaksızın veya zorunlu haller dışında kaçınamayacaklar.
- Taşımacı, yolcuların sağlıklı, rahat ve güvenli bir yolculuk yapmasını sağlayacak tedbirleri almak, yolcu ve eşyayı taahhüt ettiği yere kadar götürmekle yükümlü olacak.
- Taşımacılar, nitelikli şoför ve hizmetli personeli sefere göndermek, şoförlerin sürücü belgelerinin bulunup bulunmadığını araştırmak, teknik şartlara uymayan taşıtların trafiğe çıkmasına engel olmak, güzergah mesafesini dikkate alarak yeteri kadar şoför bulundurmak, taşıt kartları olmayan ve sorumluluk sigortası bulunmayan taşıtları trafiğe çıkartmamak konusunda gerekli özeni gösterecekler.
Yılda iki kez ceza puanı denetimi
- Taşımacılar, altışar aylık sürelerle yılda en az iki kez şoförlerinin ceza puanı durumunu Emniyet Genel Müdürlüğü'nden öğrenmekve ceza puanı yüksek olan şoförlerle ilgili eğitim ve iç denetim yönünden gerekli tedbirleri almak zorunda olacaklar.
- Gönderen, eşyanın varış noktası, cinsi, miktarı ve nitelikleri ile diğer önemli bilgileri tam ve doğru olarak taşımacıya bildirecek. Yanlış ve eksik bildirimden doğacak her türlü sorumluluk gönderene ait olacak.
- Acentalık ve taşıma işleri komisyonculuğu yetki belgesine sahip olanlar, taşımacı yetki belgesi almadan kendi nam ve hesaplarına taşıma yapamayacak, yaptıramayacaklar.
Bakanlık ücreti belirleyecek
- Düzenli yolcu ve eşya taşımaları, nakliyat ambarı ve kargo işletmeciliği ücret tarifeleri, yetki belgesi sahiplerince geçerlilik süresi de belirtilmek suretiyle hazırlanacak ve Ulaştırma Bakanlığı tarafından onaylandıktan sonra yürürlüğe girecek. Bakanlık, gerektiğinde taban ve tavan ücretleri belirleyebilecek.
- Yabancı plakalı taşıtlar, Türkiye sınırları dahilinde iki nokta arasında taşıma yapamayacaklar. Gümrük kapıları dahilinde yolcu veya eşya taşınamayacak, aktarmaları yapılamayacak.
- Şehirlerarası ve uluslararası yolcu taşımacıları, varış noktasına kadar geçecek süre içinde meydana gelecek bir kaza nedeniyle yolcunun ölümü, yaralanması ya da zarara uğramasından dolayı kusursuz olarak sorumlu tutulacak. Sorumluluk sigortası, Türkiye'de kaza branşında ruhsatlı bulunan sigorta şirketi tarafından yapılacak.
Hapis ve para cezası
- Yetki belgesi almadan taşıma faaliyetinde bulunanlar ve diğer taşımacıların faaliyetini engelleyenler, dört aydan altı aya kadar hapis cezasıyla cezalandırılacak.
- Belirtilen yükümlülüğü yerine getirmeyenlere, ayrıca 100 milyon liradan 500 milyon liraya kadar para cezası verilecek.
- Karayolu taşımacılığı hizmetlerinin teknik, ekonomik ve sosyal gelişmeler, kamu yararına ve milli güvenlik amaçlarına uygun olarak düzenlenmesi amacıyla ''Karayolu Taşımacılığı Yüksek Kurulu'' kurulacak. Yetki belgesi ve taşıt kartı almak için 20 milyon ile 2 milyar arasında ücret ödenmesi gerekecek.