Karadeliklerin zıttı olan beyazdelikler gerçekten var mı?
Güncelleme Tarihi:
Karadeliklerin zıttı olan beyazdeliklerin varlığı bilim dünyasında tartışma yaratan bir konu. Beyazdelikler gerçekten var mı? Bilim bu konuda neler söylüyor? İşte karadeliklerin zıttı olan beyazdelikler gerçekten var mı sorusunun cevabı..
Bu, büyük ölçüde kuramsal bir konu olsa da, beyazdelikler, karadeliğe düşen bir maddenin evrenin bambaşka bir yerinde yeniden ortaya çıkmasını sağlayan bir yapı. Kara ve beyazdeliklerin birbirlerine solucan delikleriyle bağlı oldukları varsayılıyor. Karadeliğin olay ufku maddeyi çekip yutarken, beyaz deliğin olay ufku maddeyi dışarı püskürtüyor. Ancak bunu yaparken dışarıdaki maddeleri etkilemeye devam ediyor. Beyazdeliklerin olay ufku maddeyi yutmuyor çünkü herhangi bir madde ona yakalanırsa olay ufku anında küçülüyor. Böylece hiçbir şey onu geçip yutulamıyor.
Beyazdeliklerin var olabileceği fikri, Einstein’ın genel görelilik kuramıyla ortaya çıkmıştı. Ancak varlıklarından emin değiliz. Hatta var olma ihtimalleri çok düşük. Fikir matematiksel olarak orada ama aslında yüksek seviyeli fizik çözümleri için kullanılan bir konseptten ibaret. Beyazdelikler, madde yutmayan bir karadelik modeli. Dolayısıyla karadeliklerin en basit hali olduklarını söyleyebiliriz. Bu açıdan fizikçilerin işlerini kolaylaştırıyor, karmaşık problemlerin çözümünde bir model olarak kullanılıyorlar.
Beyazdeliklerin gerçek olduğunu düşünen bilim insanları da var ve nasıl oluştukları konusunda birbirinden çarpıcı teoriler geliştirildi. Bunlardan biri, karadeliklerin ölünce beyazdeliğe dönüşebileceğini söylüyor. 2006 yılında uzayın derinliklerinde gerçekleşen ve 102 saniye boyunca süren çok güçlü bir gamma ışıması gözlenmişti. Uzun sürmesi bunun bir süpernova patlaması olduğunu işaret ediyordu ama gökbilimciler ışımanın geldiği yere odaklandıklarında orada bir süpernova olmadığını gördüler. Bunun sonucunda, henüz bilmediğimiz bir oluşum olabileceği düşünüldü. Çünkü eldeki teorilerin hiçbiri ışımayı açıklayamıyordu. 5 yıl sonra, bir grup bilim insanı bunun beyazdeliğin oluşum anı olabileceğini önerdi. Işımanın süresi ve gücü, beyazdelik teorisine gayet uygun görünüyordu. Beyazdelikler bir anda ortaya çıkıp, hemen bir anda yok oluyor. Çünkü oluşum sebebi dıştaki madde değil, içten püskürteceği madde. Ancak tek bir gözlem, bir beyazdelik bulduğumuzu göstermez. Dolayısıyla bekleyip benzer bir duruma tekrar tanıklık etmemiz gerek.
popsci.com.tr Tarafından Hazırlanmıştır.