Kanatlı tren fabrikası
Güncelleme Tarihi:
Muammer ELVEREN / Paris
Oluşturulma Tarihi: Nisan 29, 2007 00:00
Geçen hafta Ankara-Eskişehir arasındaki deneme seferlerinin başlamasıyla tekrar gündemimize giren hızlı tren, 30 yıldır Avrupa’da yaygınlaştı, havayoluna ciddi rakip haline geldi.
Ankara-Eskişehir treni de saatte 250 kilometre hıza ulaşacak. Fransızlar ise geçen 3 Nisan’da, normal demiryolu hattında yeni nesil trenle, saatte 574,8 kilometre hızla dünya rekoru kırdı. Otomatris sistemiyle uçak hızını yakalayan trenin üreticisi, Türkiye’de Taksim-4. Levent Metrosu’nu yapan Alstom firması. Firmanın La Rochelle kentindeki tesislerini gezdik. Rekor denemelerini hazırlayan trenin yaratıcı kadrosuyla görüştük.
Alstom ’un hızlı tren, metro ve tramvay fabrikası Fransa ’nın Atlas Okyanusu kıyısındaki La Rochelle kentinde. 24 hektarlık alana yayılan tesislerde, 1084 kişi, yılda 600 bin saat arı gibi çalışıyor. Farklı kentlerde ve ülkelerden gelen parçalar bu fabrikada bir araya getirilerek, TGV adı verilen hızlı trenlerden ayda bir buçuk ya da iki katar üretiliyor. Firmanın AR-GE laboratuvarları, deneme alanı, bakım servisleri de La Rochelle’deki tesislerde.
70 ülkede enerji üretimi ve raylı ulaşım alanında hizmet veren Alstom, hızlı tren sektörünün dünyadaki en büyük üç üreticisinden biri. Alman Siemens, Japon Hitachi gibi devlerin yer aldığı hızlı tren pazarının yüzde 21’ine sahip. Saatte 270 km hızı aşan trenler kategorisinde ise sektörün yüzde 70’ine sahip. Siparişi 24 ayda teslim edebiliyor. Fabrikanın cirosu, 2005 yılı 600 milyon Euro’ydu. Firmanınki ise 13.4 milyar Euro.
La Rochelle tesislerini, Alstom Üretim Strateji Bölüm Başkan Yardımcısı Jean-Noel Debroise ve Alstom Hızlı Tren Platformu Başkanı Laurent Baron ile gezerken bilgi alıyoruz. 1981’den bu yana Fransa’da kullanılan Train a grande vitesse (TGV), yani yüksek hızlı trenler, bu fabrikada üretiliyor. Saatte 300 km hız yapan TGV’ler, yıllar içinde birçok kez yenilendi. En son 1990’da yapılan bir rekor denemesinde saatte 515.3 kilometrelik sürate ulaştı. Şu anda, Fransa’daki 30 bin 500 kilometrelik klasik demiryolu sisteminin sadece 1547 kilometresi TGV ’ye müsait. Bu hatlarda 650 TGV katarı çalışıyor, Paris garlarına her üç dakikada bir bu katarlardan biri giriyor. İkisi kadın toplam 1500 kişilik kondüktör ordusunun kullandığı trenler son 25 yılda Fransa’da ve Avrupa’da 1,4 milyar yolcu taşıdı.
MATRİS SİSTEMLİ TREN
Yeni teknolojiler ışığında gözden geçirilen TGV, otomatris teknolojisi kullanılarak 16 ayda yenilendi. Yeni modele Automatrice a Grande Vitesse (AGV) adı verildi. Otomatris Sistemli Hızlı Tren ile TGV’yi birbirinden ayıran temel özellik, tekerleklerin büyümesi, katarların başındaki ve sonundaki vagonlara ikişer matris yerleştirilmiş olması. Bunlardaki özel enerji sistemiyle trene yayılan güç, yüksek hız sağlıyor.
AGV’nin 3 Nisan’da denenen ilk prototipine V150 adı verildi. Vagon sayısı azaltılan özel katar, iki TGV POS jeneratör vagonu, üç adet çift katlı TGV vagonu ve AGV motoruyla donatılan iki lokomotiften oluşuyordu. Deneme, resmi açılışı haziran ayında yapılacak Paris-Strasbourg hızlı tren hattında yapıldı. Lokomotif gücünü artırmak için demiryolundaki yüksek gerilim hattına ilaveten 6 bin 000 volt verildi. Trenin bu denemede saniyede 150 metre, saatte 540 kilometrelik sürate ulaşması planlanmıştı. Fakat 16 dakika içinde 574.8 km hıza ulaştı. Hattın 200 kilometrelik bölümünde yapılan deney yaklaşık yarım saat sürdü.
![/images/100/0x0/55eb4f6cf018fbb8f8b905fc]()
Laurent Baron, 3 Nisan’daki rekorun sadece sistemin güvenliğini denemeyi amaçladığını, ticari seferlerde bu hıza ulaşmaya gerek olmadığını söylüyor. "Hızı rahatlıkla 600 km.’ye çıkarıp yeni bir rekora da imza atabiliriz. Ulaştığımız hızı gündelik yaşamda kullanmak şimdilik akılcı değil, çünkü büyük yatırım gerekiyor. Demiryollarını gözden geçirmek, daha da önemlisi bu hıza ulaşmak için daha fazla enerji harcamak lazım. Bu nedenle kárlı değil. Oysa yeni nesil AGV trenler mevcut demiryolu altyapısını kullanarak, ticari seferlerde hiç sorun çıkarmadan saatte 350-400 km. hıza çıkabilir. Sadece bazı bölgelerde altyapıyı geliştirmek gerekir."
Firma, yeni nesil trenlerde koltuk sayısını 250’den 480’e çıkarttı. Esnekliği sağlamak üzere, eklemli bir yapı oluşturdu. "Bizim için en önemli dört konu, hızlı trenlerin güvenliği, performansı, yolcuların rahatı ve fiyatların müşteriler açısından uygunluğudur " diyor Baron. Gelişen hızlı tren pazarında iddialı olduklarını hatırlatıyor. Şirketin gözü gelişmekte olan ülkelerde. Özellikle de Çin’de. Çünkü Çin, yılda 15 milyar Euro harcıyor demiryolu hattını geliştirmek için. Hindistan ise büyük kentler arasındaki ulaşımda hızla tren kullanmaya hazırlanıyor.
DÜNYANIN EN HIZLI TRENLERİ
Normal hatlardaki hızlı trenlerin öncüsü 1964 Olimpiyatları sırasında Tokyo-Osaka arasında hizmete girdi. Kawasaki, Hitachi, Nippon Sharyo tarafından üretilen Şinkansen, saatte 300 km. hız yapıyordu.
Japonların Fastech 360Z modeli hızlı trenlerinin testleri 2006 Nisan’ında başladı. Deneme seferlerinde saatte 400, normal seferlerde ise 360 kilometre hız yapıyor.
Tayvan’ın hızlı trenleri 5 Ocak 2007’de sefere başladı. Kaohsiung-Panchiao arasındaki 345 kilometreyi, 90 dakikada geçiyor.
Alstom, Kanadalı Bombardier firmasıyla Zefiro adlı bir hızlı tren projesi üzerinde çalışıyor. Yeni tren, AGV kadar hızlı, ancak daha fazla yolcu kapasitesine sahip olacak.
Almanya’daki şehirler arası hızlı tren (ICE), 1991’de hizmete girdi. Siemens liderliğindeki konsorsiyumun gerçekleştirdiği tren, saatte 300 km. hız yapıyor.
ICE trenleri Velaro adıyla Madrid - Barcelona arasında saatte 350 km. hızla çalışıyor.
Manyetik hat üzerinde ilerleyen sürtünmesiz trenler ise Alman firmaları ThyssenKrupp AG ve Siemens tarafından icat edildi. 430 km. sürate ulaşması hedefleniyordu.
Yeni teknoloji 1997’den bu yana Japonya’da, Tokyo yakınlarındaki Yamanaşi’de test ediliyor. Japonların Maglev’i 2 Aralık 2003’te saatte 581 km. sürate ulaşarak dünya rekorunu kırdı. Şu anda Çin’de Şanghay ve Pudong havaalanı arasında Maglev trenleri çalışıyor.
Manyetik sistem denemeleri, geçen yıl meydana gelen ve 23 kişinin ölümüyle sonuçlanan sürücüsüz tren kazasından sonra Almanya’da askıya alındı. Bu arada İngiltere, Hollanda, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri ve ABD’de araştırmalar sürüyor.
AVRUPA DAHA HIZLANACAK
Şu anda 4 saat süren Paris-Strasbourg arası, 10 Haziran’da hızlı trenin devreye girmesiyle 2 saat 20 dakikaya inecek.
Paris-Frankfurt yolculuğu 6 saat 15 dakikadan, 2007 sonunda 3 saat 45 dakikaya inecek.
5 saat 50 dakikalık Paris-Zürih arası 4 saat 30 dakika olacak.
3 saat 35 dakika süren Paris-Lüksemburg rotası 2 saat 15 dakikada geçilebilecek.
Alstom ’un hızlı tren, metro ve tramvay fabrikası Fransa ’nın Atlas Okyanusu kıyısındaki La Rochelle kentinde. 24 hektarlık alana yayılan tesislerde, 1084 kişi, yılda 600 bin saat arı gibi çalışıyor. Farklı kentlerde ve ülkelerden gelen parçalar bu fabrikada bir araya getirilerek, TGV adı verilen hızlı trenlerden ayda bir buçuk ya da iki katar üretiliyor. Firmanın AR-GE laboratuvarları, deneme alanı, bakım servisleri de La Rochelle’deki tesislerde.
70 ülkede enerji üretimi ve raylı ulaşım alanında hizmet veren Alstom, hızlı tren sektörünün dünyadaki en büyük üç üreticisinden biri. Alman Siemens, Japon Hitachi gibi devlerin yer aldığı hızlı tren pazarının yüzde 21’ine sahip. Saatte 270 km hızı aşan trenler kategorisinde ise sektörün yüzde 70’ine sahip. Siparişi 24 ayda teslim edebiliyor. Fabrikanın cirosu, 2005 yılı 600 milyon Euro’ydu. Firmanınki ise 13.4 milyar Euro.
La Rochelle tesislerini, Alstom Üretim Strateji Bölüm Başkan Yardımcısı Jean-Noel Debroise ve Alstom Hızlı Tren Platformu Başkanı Laurent Baron ile gezerken bilgi alıyoruz. 1981’den bu yana Fransa’da kullanılan Train a grande vitesse (TGV), yani yüksek hızlı trenler, bu fabrikada üretiliyor. Saatte 300 km hız yapan TGV’ler, yıllar içinde birçok kez yenilendi. En son 1990’da yapılan bir rekor denemesinde saatte 515.3 kilometrelik sürate ulaştı. Şu anda, Fransa’daki 30 bin 500 kilometrelik klasik demiryolu sisteminin sadece 1547 kilometresi TGV ’ye müsait. Bu hatlarda 650 TGV katarı çalışıyor, Paris garlarına her üç dakikada bir bu katarlardan biri giriyor. İkisi kadın toplam 1500 kişilik kondüktör ordusunun kullandığı trenler son 25 yılda Fransa’da ve Avrupa’da 1,4 milyar yolcu taşıdı.
MATRİS SİSTEMLİ TREN
Yeni teknolojiler ışığında gözden geçirilen TGV, otomatris teknolojisi kullanılarak 16 ayda yenilendi. Yeni modele Automatrice a Grande Vitesse (AGV) adı verildi. Otomatris Sistemli Hızlı Tren ile TGV’yi birbirinden ayıran temel özellik, tekerleklerin büyümesi, katarların başındaki ve sonundaki vagonlara ikişer matris yerleştirilmiş olması. Bunlardaki özel enerji sistemiyle trene yayılan güç, yüksek hız sağlıyor.
AGV’nin 3 Nisan’da denenen ilk prototipine V150 adı verildi. Vagon sayısı azaltılan özel katar, iki TGV POS jeneratör vagonu, üç adet çift katlı TGV vagonu ve AGV motoruyla donatılan iki lokomotiften oluşuyordu. Deneme, resmi açılışı haziran ayında yapılacak Paris-Strasbourg hızlı tren hattında yapıldı. Lokomotif gücünü artırmak için demiryolundaki yüksek gerilim hattına ilaveten 6 bin 000 volt verildi. Trenin bu denemede saniyede 150 metre, saatte 540 kilometrelik sürate ulaşması planlanmıştı. Fakat 16 dakika içinde 574.8 km hıza ulaştı. Hattın 200 kilometrelik bölümünde yapılan deney yaklaşık yarım saat sürdü.
Laurent Baron, 3 Nisan’daki rekorun sadece sistemin güvenliğini denemeyi amaçladığını, ticari seferlerde bu hıza ulaşmaya gerek olmadığını söylüyor. "Hızı rahatlıkla 600 km.’ye çıkarıp yeni bir rekora da imza atabiliriz. Ulaştığımız hızı gündelik yaşamda kullanmak şimdilik akılcı değil, çünkü büyük yatırım gerekiyor. Demiryollarını gözden geçirmek, daha da önemlisi bu hıza ulaşmak için daha fazla enerji harcamak lazım. Bu nedenle kárlı değil. Oysa yeni nesil AGV trenler mevcut demiryolu altyapısını kullanarak, ticari seferlerde hiç sorun çıkarmadan saatte 350-400 km. hıza çıkabilir. Sadece bazı bölgelerde altyapıyı geliştirmek gerekir."
Firma, yeni nesil trenlerde koltuk sayısını 250’den 480’e çıkarttı. Esnekliği sağlamak üzere, eklemli bir yapı oluşturdu. "Bizim için en önemli dört konu, hızlı trenlerin güvenliği, performansı, yolcuların rahatı ve fiyatların müşteriler açısından uygunluğudur " diyor Baron. Gelişen hızlı tren pazarında iddialı olduklarını hatırlatıyor. Şirketin gözü gelişmekte olan ülkelerde. Özellikle de Çin’de. Çünkü Çin, yılda 15 milyar Euro harcıyor demiryolu hattını geliştirmek için. Hindistan ise büyük kentler arasındaki ulaşımda hızla tren kullanmaya hazırlanıyor.
DÜNYANIN EN HIZLI TRENLERİ
Normal hatlardaki hızlı trenlerin öncüsü 1964 Olimpiyatları sırasında Tokyo-Osaka arasında hizmete girdi. Kawasaki, Hitachi, Nippon Sharyo tarafından üretilen Şinkansen, saatte 300 km. hız yapıyordu.
Japonların Fastech 360Z modeli hızlı trenlerinin testleri 2006 Nisan’ında başladı. Deneme seferlerinde saatte 400, normal seferlerde ise 360 kilometre hız yapıyor.
Tayvan’ın hızlı trenleri 5 Ocak 2007’de sefere başladı. Kaohsiung-Panchiao arasındaki 345 kilometreyi, 90 dakikada geçiyor.
Alstom, Kanadalı Bombardier firmasıyla Zefiro adlı bir hızlı tren projesi üzerinde çalışıyor. Yeni tren, AGV kadar hızlı, ancak daha fazla yolcu kapasitesine sahip olacak.
Almanya’daki şehirler arası hızlı tren (ICE), 1991’de hizmete girdi. Siemens liderliğindeki konsorsiyumun gerçekleştirdiği tren, saatte 300 km. hız yapıyor.
ICE trenleri Velaro adıyla Madrid - Barcelona arasında saatte 350 km. hızla çalışıyor.
Manyetik hat üzerinde ilerleyen sürtünmesiz trenler ise Alman firmaları ThyssenKrupp AG ve Siemens tarafından icat edildi. 430 km. sürate ulaşması hedefleniyordu.
Yeni teknoloji 1997’den bu yana Japonya’da, Tokyo yakınlarındaki Yamanaşi’de test ediliyor. Japonların Maglev’i 2 Aralık 2003’te saatte 581 km. sürate ulaşarak dünya rekorunu kırdı. Şu anda Çin’de Şanghay ve Pudong havaalanı arasında Maglev trenleri çalışıyor.
Manyetik sistem denemeleri, geçen yıl meydana gelen ve 23 kişinin ölümüyle sonuçlanan sürücüsüz tren kazasından sonra Almanya’da askıya alındı. Bu arada İngiltere, Hollanda, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri ve ABD’de araştırmalar sürüyor.
AVRUPA DAHA HIZLANACAK
Şu anda 4 saat süren Paris-Strasbourg arası, 10 Haziran’da hızlı trenin devreye girmesiyle 2 saat 20 dakikaya inecek.
Paris-Frankfurt yolculuğu 6 saat 15 dakikadan, 2007 sonunda 3 saat 45 dakikaya inecek.
5 saat 50 dakikalık Paris-Zürih arası 4 saat 30 dakika olacak.
3 saat 35 dakika süren Paris-Lüksemburg rotası 2 saat 15 dakikada geçilebilecek.