Kalın’dan ‘İptal edin’ çağrısı: Vicdansız birine Nobel verilir mi

İBRAHİM Kalın, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda 2019 Nobel Edebiyat Ödülü’nün, eski Sırp lider Slobodan Miloseviç’i destekleyen ve Bosna soykırımını inkar eden Peter Handke’ye yarın verileceğini hatırlattı. Kalın, “Bu akıl dışı ve utanç verici karardan geri dönülmelidir. NobelPrize vicdanı olmayan birine nasıl ödül verebilir? Yeni soykırımları özendirmek için mi?” dedi.

Milli Savunma Bakanlığı da Twitter mesajıyla Handke’ye ödül verilmesini kınadı: “2019 Nobel Edebiyat Ödülü’nün Bosna soykırımının canisi, masum Boşnak kardeşlerimizin katili, Miloseviç’in en büyük destekçisi ve soykırımın inkarcısı Peter Handke’ye verilmesini en sert şekilde kınıyoruz. Vicdan sahibi her insanı derinden yaralayacak, Nobel ödüllerini bir kez daha tartışmalı hale getirecek bu tarihi hatadan bir an önce dönülmesini bekliyoruz.”

‘KORKMUYORUM’

Peter Handke ise yarınki Nobel töreni için gittiği İsveç’in başkenti Stockholm’de gazetecilerin Srebrenista’daki soykırıma ilişkin sorularına tepki gösterdi. Handke, “Son 8-9 haftada okuyuculardan birçok harika mektup aldım. Bunlardan biri isimsiz bir mektuptu ve üzerinde bir tür dışkı kalıntısı olan tuvalet kağıdı içeriyordu. Bu tür sorular soran gazetecilere, boş sorularınız için isimsiz gönderilen dışkılı tuvalet kağıdını tercih ettiğimi söylemek istiyorum” dedi. Stockholm’deki olası protestolardan korkmadığını söyleyen Handke, “Dört yıl önce Ibsen Ödülü’nü almak için Oslo’ya gittim ve orada da birçok protesto yapıldı. Bana ‘faşist’ dediler. Göstericilerle konuşmak için durdum ama onlar benimle konuşmak istemedi” diye konuştu.

1 MİLYON DOLAR ÖDÜL

İsveç’in başkenti Stockholm’de 10 Aralık’ta düzenlenecek törenle Handke, Nobel Ödüllü bir yazar olma unvanının yanı sıra yaklaşık 1 milyon dolarlık ödülün de sahibi olacak. Nobel Komitesi’nin Başkanı Anders Olsson karara yönelik eleştirilere, “Amaç, olağanüstü edebi eserlerini kutlamak, kendisini değil” sözleriyle yanıt verdi.

Soykırım kurbanı yakınları, geçen ay İsveç’in Saraybosna Büyükelçiliği önünde düzenledikleri gösteride, “Handke’yi ödüllendirmek Milosevic’i ödüllendirmektir” ve “Soykırımı inkar etmek soykırımın son safhasıdır” yazılı dövizlerle ödül kararına tepki göstermişti.

BM KATLİAMI İZLEMİŞTİ

Sırplar’ın 1992 yılında başlattığı soykırımın ardından Birleşmiş Milletler’in (BM) oluşturduğu sözde güvenli bölgelerden biri de Srebrenitsa’ydı. Boşnakların kendilerini korumak için edindikleri silahlar BM güçlerince toplandı. 1995’de Ratko Mladiç komutasındaki Sırp askerlerinin kente olan tacizleri sıklaştı. Hollandalı askerler, BM Barış Gücü Komutanı Fransız generalden aldıkları emirle kenti boşalttı. Sırp askerleri 5 gün süren katliamda 8300 kişiyi öldürdü, 10 bin kişiyi de esir aldı. Srebrenitsa katliamı İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra insanlığa karşı işlenen en büyük suç olarak kayıtlara geçti.

BUNU BİLE DEDİ: BOŞNAKLAR KENDİ KENDİLERİNİ ÖLDÜRDÜ

2019 Nobel Edebiyat Ödülü’nün sahibi yazar Peter Handke, Almanya’da Naziler’in Yahudi akademisyenleri topluca kovmasına sessiz kalan Alman filozof Martin Heidegger gibi ‘vahşetle pragmatik bir ilişki’ kurmuş bir entelektüel değil, aksine Bosna’daki vahşetin kaynağı olan soykırım rejimine açıkça hayranlık besleyen bir isim. Onbinlerce Müslümanın öldürüldüğü katliamlar esnasında Sırplara ‘ayaklanın’ çağrısı yapacak kadar ileri giden Avusturyalı yazar, tüm dünyanın sırt çevirdiği Sırp kasabı Slobodan Miloseviç’i hapishanede ziyarete giden bir isim. Srebrenitsa’nın ardından 1999 yılında Miloseviç rejiminden Yugoslavya vatandaşlığı alan Handke, savaş suçları nedeniyle Lahey’de yargılanan Miloşeviç’in mezarı başında duygulu bir konuşma yapmış, “Yugoslavya için, Sırbistan için, Miloseviç için buradayım” demişti. Handke, Müslümanların savaşta kendilerini bombaladıklarını iddia edecek kadar körü körüne Miloseviç’e bağlı, ‘soykırımı inkar’ eden akıl almaz teorileri dolaşıma sokan bir tetikçi. Avustralyalı yazar, o dönemde Bosna Savaşı’nı takip eden gazetecileri ‘otel barında pinekleyen sürü’ olarak tanımlıyor, savaştaki vahşete ilişkin haberlerin, gazetecilerin uydurduğu hikâyeler olduğunu söylüyordu.   

NOBEL’DEKİ TEK TANIK

Handke’nin Nobel Edebiyat Ödülü’nü almasının ardından 18 kişilik komitede yer alan saygın tarihçi Peter Englung, ödül törenini boykot edeceğini duyurdu. Englund’un dikkat çeken yönü, Nobel komitesi içinde Sırpların katliamlarına birinci elden tanıklık etmiş tek isim olması. 2015 yılına kadar Nobel Akademisi’nin başındaki isim olan Englund, önceki gün “Bu yılın Nobel haftasına katılmayacağım çünkü Handke’yi onurlandırmak, kendi adıma iğrenç bir iki yüzlülük olur” dedi. Ödülün Handke’ye verilmesinin ardından komite üyesi Kristoffer Leandoer ve Gun-Britt Sundström daha önce üyelikten istifa etmişti. Deneyimli gazeteci Peter Maaas’ın iddiasına göre, Nobel Komitesi’nin iki üyesi, Handke’nin tutumunun yaratacağı sıkıntıları aklamak için, Sırp güçlerin soykırım işlemediğine dair 1990’lı yıllarda ortaya atılan inkârcı komplo teorilerini benimsemiş kitapları referans aldı.