Kaide Kürtlere neden savaş açtı?

Kaide'nin Suriyeli Kürtlere saldırmasıyla ilgili senaryolar çeşitli: Bazıları bunu Kaide'nin emirlik kurma hazırlığına, bazıları fiili özerk bölgenin yıldönümünde gözdağı verme amacına bağlıyor.

Suriye’de varlığını hücrelerden emirciklere dönüştürmeye çalışan Kaide gerçeğini Türkiye dün bir kez daha tattı. Rejimle savaşan güçler ile Kürtler arasında Rasulayn’da (Serekaniye) yaşanan her çatışma Türkiye’yi etkilemekle kalmıyor sınır boyunca fiili özerk durum yaratan Kürtlerle olası işbirliği zeminini yok ediyor. PKK ile ilintili Demokratik Birlik Partisi (PYD), muhalif grupların Kürtlere saldırmasından Türkiye’yi sorumlu tutuyor. Gazeteci Mutlu Çiviroğlu’nun Yüksek Kürt Konseyi üyesi Aldar Halil’e dayandırarak bana aktardığı iddialar ağır: “Bu silahlı gruplar bazı bölge devletlerinin de desteğiyle Kürt bölgelerine saldırılar düzenliyor. Afrin’de, üçüncü kez Serekaniye’de, Til Temir’de ve hatta Kamışlı’nın kasabalarında saldıran bu grupların amacı Kürtlerin iradesini kırmak. Nusra Rojova’da (Batı Kürdistan) kendi otoritesini kurmak için saldırılar düzenliyor. 19 Temmuz Kürtlerin kendi şehirlerini kontrol altına almalarının yıldönümü. Saldırılarla ‘Kürtlerin kendi yönetimlerini kurmasına izin vermeyeceğiz’ mesajı vermek istiyorlar.”

RAMAZANDA ORUÇ DENETİMİ
PYD’nin haber ajansı Hawar da Rasulayn’da 3 Türk’ün yakalandığını öne sürerek Türkiye bağlantısı kurmaya çalıştı. Konuştuğum bir başka Kürt kaynağa göre Rasulayn’da önceki gün patlak veren çatışmanın temelinde Kaide ile bağlantılı grupların kontrol ettiği bölgede kendi şeriat yorumunu dayatması var. Kaide’nin türevleri Nusra Cephesi ve ‘Irak ve Levant İslam Devleti’nin (ILİD) ‘Müslüman Polisi’ dedikleri birimi ramazanda sokak kontrollerini sıkılaştırdı. Mesela oruç tutmayanlar hesaba çekilmeye başladı. Kürtlerden de alıkonulanlar olunca Halk Savunma Birlikleri (YPG) devreye girdi, Nusra “Kuralları sadece Araplara uyguluyoruz” yanıtını verdi.

TÜRKİYE'YE GÜVENCE VERİLDİ
TEVDEM Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Nasır Hacı Mansur’un Radikal’e verdiği bilgilere göre de gerilim Nusra’nın kendi bölgelerine girdiği gerekçesiyle bazı YPG üyelerini alıkoymaya başlamasıyla tırmandı. Nusra ise Kürtleri alıkoydukları iddiasını reddedip YPG’yi 27 Haziran’da Amude’de 6 Kürt göstericinin öldüğü çatışma nedeniyle yara alan halk desteğini yeniden kazanmak için gerilim çıkarmakla suçladı. Nihayetinde önceki gün ILİD, YPG’nin Kadın Savunma Birliği’ne saldırdı. Civardakilerin müdahalesiyle YPG’nin 2 kadın üyesi kurtulurken aracın sürücüsü ILİD’in eline geçti.

ILİD’in başlattığı çatışmaya Nusra, Özgür Suriye Ordusu’na bağlı Allah-u Ekber Tugayı, Hasaki Askeri Devrimci Konseyi ve Guraba-i Şam da katıldı. YPG’nin ateşkes çağrılarına bazıları olumlu yanıt verirken bazıları çatışmayı sürdürdü. Sonunda YPG, muhalif güçleri püskürtüp Mehet Mahallesi, bazı merkezler, Tarım Mahsulleri Ofisi ve sınır karakolunu ele geçirdi. Küçük bir grup Türk tarafına geçemeyince sınırda sıkışıp kaldı. Ardından YPG, Ceylanpınar Sınır Karakolu’na bir sivil heyet gönderip “Serekaniye sınırı YPG’nin kontrolünde, Türkiye tarafına bundan sonra bir tek mermi düşmeyecek” mesajı verdi. Mansur “Bu gruplarla 17 Şubat’ta yaptığımız anlaşmaya göre sınır kontrol noktası yerel meclise devredilmeli. Ama anlaşmaya uymadılar. Biz de çatışma çıkmasın diye sessiz kaldık. Sınırı yerel meclise bırakıp kentten çekileceğiz. Ancak seferberlik ilan ettiler, diğer bölgelerdeki cihatçı grupları çağırdılar. Bu yüzden bir süre daha mevzileri terk etmeyeceğiz” dedi. Olaylara PKK’nın kesinlikle karışmadığını savunan Mansur, Türk tarafında bir gencin ölümüne yol açan mermi ve karakol yakınına düşen top mermisi ile ilgili de şunu söyledi: “Çatışmada her iki tarafın kullandığı mermi de Türkiye’ye düşmüş olabilir. Ancak bizimkiler havan topu kullanmadı.Karşı taraf kullanmış olabilir. Bunun nedeni de ya Türkiye’ye ‘Neden yardım etmiyorsunuz’ tepkisidir ya da bir kışkırtmadır.”
Beri tarafta saldırıların Şark-ul Evsat’ın Kaide’nin ramazanda kuzeyde İslami emirlik ilan edeceği iddiasına denk gelmesi de kayda değer. Gerçi halihazırda ILİD, Karkamış Kapısı’nın karşısında ‘Carablus Emirliği’ni ilan etti. ILİD’in komutanı Ebu Bekr el Bağdadi mayısta kuzey operasyonları için Ceyş-ul Muhacirin’in komutanı Çeçen savaşçı Ebu Ömer’i emir tayin etmişti. Farklı kaynaklar da son zamanlarda Nusra’nın Kürt bölgesine savaşçı takviye ettiğini not ediyordu. Kimi bunu emirlik ilanının hazırlığına, kimi de Rojava’nın fiili özerklik elde etmesinin yıldönümünde Kürtleri bastırma planına bağlıyor.