Kahraman fareler mayınlara karşı
Güncelleme Tarihi:
Ayşegül AKYARLI GÜVEN
Oluşturulma Tarihi: Mayıs 30, 2009 00:00
Mayın tartışmalarının son hızla sürdüğü Türkiye’de, Suriye sınırının temizlenmesi işine sonunda ’Kahraman Fareler’ de talip oldu.
Metali ve patlayıcıyı kokusundan tanımak için yetiştirilmiş özel fareler kullanan Tanzanya merkezli ’Kahraman Fareler’ örgütünün kurucusu Bart Weetjens, "İşi biz yapmasak bile, bizim fareler sahayı kontrol etsin. Bölgede mayın kaldıysa hemen anlarız" dedi. Wetjens, mayın bulma fiyatının metrekare başına 2 dolar olduğunu da hatırlatıp, "Bizimkiler 1.3 dolara bulur" dedi.
GÜNEYDOĞU Anadolu’da ’mayınları kim temizleyecek?’ tartışmaları sürerken, projeye ilginç bir teklif de ’Kahraman Fareler’ adlı bir örgütten geldi. Mayınların tespitinde metal ve patlayıcıların kokusunu almak üzere eğitilmiş fareler kullanan ve ’Kahraman Fareler’ olarak tanınan Tanzanya merkezli Apopo’nun kurucusu Bart Weetjens, Türkiye’deki projede taşeron ya da kontrolör olarak yer almak istediklerine dikkat çekerek, "İşi biz yapmasak bile, bizim fareler sahayı kontrol etsin. Sahada mayın kaldıysa hemen anlarız" dedi.
Farklı görevlere varız
Türkiye’deki mayınların temizlenmesi projesinde kendilerini çok kısıtlamak istemediklerini, projede farklı statülerde yer alabileceklerini ifade eden Weetjens, şöyle devam etti: "Mayın temizleme işi dünyada hem çok zor, hem de çok rekabetçi bir alan. Bu nedenle biz Türkiye projesinde ihalede direk yer alır mıyız bilmiyorum. Ama ihaleyi kazanan farklı bir firmanın taşeronu olarak çalışmaya da hayır demeyiz. Taşeron firmaya dedektörlük hizmeti verebileceğimiz gibi, doğrudan devlet çıkarları için de çalışabiliriz. İş yapıldıktan sonra kontrol için farelerimizi Türkiye’ye birkaç aylığına kiralayabiliriz."
Fiyat yarı yarıya![/images/100/0x0/55ea8ef4f018fbb8f887d810]()
Şu ana kadar dünyada Afrika ağırlıklı olmak üzere beş farklı noktada mayın projeleri tamamladıklarını dile getiren Weetjens şöyle deva etti: "Şu an önümüzde 21 tane iş var. Bunlar 2014 yılına kadar ilgileneceğimiz projeler. Ama kapasitemiz, daha fazla işi de kaldırıyor. Şu ana kadar herhangi bir kaza geçirmedik. Bunun hep böyle kalmasını umuyoruz. Türkiye’nin bulunduğu bölgede bir deneyimimiz yok. Ama orada da toprağı ve arazi yapısını tanımayı istiyoruz. Zaten burada önemli olan da arazinin yapısı. Dünyada arazi yapısına göre değişmekle birlikte 1 metrekare arazide mayın bulunması ve temizlenmesi işlemi için 2 dolar alınıyor. Biz aynı yapıdaki arazide çözümü 1.3 dolara sağlıyoruz."
6 bin Euro’ya kahraman oluyorlar
FARELERİN mayın temizleme eğitimi 5 haftalıkken, annelerinden yeni ayrıldıkları dönemde başlıyor. Görevi başarıyla tamamaladığında da muz ve fıstık ile ödüllendiriliyor. Farklı ortamlarda pratik üzerine pratik yaptırılan ’kahraman farelerle’ ilgili bilgiler şöyle:
Bir farenin dedektör olarak görev yapabilmesi için eğitimine 5-6 bin Euro yatırım yapılıyor.
Dünyada şu an mayın avcısı fare sayısı 58’i buluyor.
Bu farelerin ortalama yaşam süresi 8 yıl oluyor.
Eğitilen fareler sahada mayın avlamak için devletler veya şirketlere kiralanıyor.
Fare çalıştırmak için ödenen aylık kira bedeli, sigorta ve ulaşım hariç ortalama 110 Euro oluyor.
Tam 32 insanın işini yapıyorlar
FARELERİ köpek ve insana göre daha avantajlı olmasını sağlayan özellikleri şöyle:
Bir insan metal dedektörle günde 20-50 metrekare arayabiliyor. Oysa fare yarım saat içinde 100 metrekare arama yapıyor. Bu yönüyle hız açısından insanları 32’ye katlıyor.
Bir farenin eğitimi 6 bin euro. bu köpeklerde 25 bin euro kadar.
Farenin yıllık maliyeti 500 Euro’da kalıyor.
Hafif oldukları için mayına bassalar bile patlama olmuyor
Fareler hem metalin hem de plastiğin kokusunu alıyor. Bu özelliğiyle metal dedektöründen öne çıkıyor.
Sahibi ile duygusal bağ kurmuyor. Farklı operatörlerle çalışabiliyor
Her türlü arazi koşulunda arama yapabiliyor.
Günde 55 kişi mayın kurbanı
BART Weetjens’e göre dünyadaki mayın gerçeği şöyle:
Dünyada halihazırda gömülü 100 milyon mayın var.
Bu mayınlar 90 ülkenin topraklarında bulunuyor
Mayın patlaması nedeniyle günde 40-55 arası insan ya yaralanıyor, ya da yaşamını kaybediyor.
Varolan mayınlara her yıl 40 bin mayın daha ekleniyor
Sadece Mozambik’de mayın nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 500 bine ulaşıyor.
Bir yerde tek bir mayın bile bulunsa, o alan kapatılıyor. Tarım alanları bu yolla yok oluyor. Verim düşüyor.
GÜNEYDOĞU Anadolu’da ’mayınları kim temizleyecek?’ tartışmaları sürerken, projeye ilginç bir teklif de ’Kahraman Fareler’ adlı bir örgütten geldi. Mayınların tespitinde metal ve patlayıcıların kokusunu almak üzere eğitilmiş fareler kullanan ve ’Kahraman Fareler’ olarak tanınan Tanzanya merkezli Apopo’nun kurucusu Bart Weetjens, Türkiye’deki projede taşeron ya da kontrolör olarak yer almak istediklerine dikkat çekerek, "İşi biz yapmasak bile, bizim fareler sahayı kontrol etsin. Sahada mayın kaldıysa hemen anlarız" dedi.
Farklı görevlere varız
Türkiye’deki mayınların temizlenmesi projesinde kendilerini çok kısıtlamak istemediklerini, projede farklı statülerde yer alabileceklerini ifade eden Weetjens, şöyle devam etti: "Mayın temizleme işi dünyada hem çok zor, hem de çok rekabetçi bir alan. Bu nedenle biz Türkiye projesinde ihalede direk yer alır mıyız bilmiyorum. Ama ihaleyi kazanan farklı bir firmanın taşeronu olarak çalışmaya da hayır demeyiz. Taşeron firmaya dedektörlük hizmeti verebileceğimiz gibi, doğrudan devlet çıkarları için de çalışabiliriz. İş yapıldıktan sonra kontrol için farelerimizi Türkiye’ye birkaç aylığına kiralayabiliriz."
Fiyat yarı yarıya
Şu ana kadar dünyada Afrika ağırlıklı olmak üzere beş farklı noktada mayın projeleri tamamladıklarını dile getiren Weetjens şöyle deva etti: "Şu an önümüzde 21 tane iş var. Bunlar 2014 yılına kadar ilgileneceğimiz projeler. Ama kapasitemiz, daha fazla işi de kaldırıyor. Şu ana kadar herhangi bir kaza geçirmedik. Bunun hep böyle kalmasını umuyoruz. Türkiye’nin bulunduğu bölgede bir deneyimimiz yok. Ama orada da toprağı ve arazi yapısını tanımayı istiyoruz. Zaten burada önemli olan da arazinin yapısı. Dünyada arazi yapısına göre değişmekle birlikte 1 metrekare arazide mayın bulunması ve temizlenmesi işlemi için 2 dolar alınıyor. Biz aynı yapıdaki arazide çözümü 1.3 dolara sağlıyoruz."
6 bin Euro’ya kahraman oluyorlar
FARELERİN mayın temizleme eğitimi 5 haftalıkken, annelerinden yeni ayrıldıkları dönemde başlıyor. Görevi başarıyla tamamaladığında da muz ve fıstık ile ödüllendiriliyor. Farklı ortamlarda pratik üzerine pratik yaptırılan ’kahraman farelerle’ ilgili bilgiler şöyle:
Bir farenin dedektör olarak görev yapabilmesi için eğitimine 5-6 bin Euro yatırım yapılıyor.
Dünyada şu an mayın avcısı fare sayısı 58’i buluyor.
Bu farelerin ortalama yaşam süresi 8 yıl oluyor.
Eğitilen fareler sahada mayın avlamak için devletler veya şirketlere kiralanıyor.
Fare çalıştırmak için ödenen aylık kira bedeli, sigorta ve ulaşım hariç ortalama 110 Euro oluyor.
Tam 32 insanın işini yapıyorlar
FARELERİ köpek ve insana göre daha avantajlı olmasını sağlayan özellikleri şöyle:
Bir insan metal dedektörle günde 20-50 metrekare arayabiliyor. Oysa fare yarım saat içinde 100 metrekare arama yapıyor. Bu yönüyle hız açısından insanları 32’ye katlıyor.
Bir farenin eğitimi 6 bin euro. bu köpeklerde 25 bin euro kadar.
Farenin yıllık maliyeti 500 Euro’da kalıyor.
Hafif oldukları için mayına bassalar bile patlama olmuyor
Fareler hem metalin hem de plastiğin kokusunu alıyor. Bu özelliğiyle metal dedektöründen öne çıkıyor.
Sahibi ile duygusal bağ kurmuyor. Farklı operatörlerle çalışabiliyor
Her türlü arazi koşulunda arama yapabiliyor.
Günde 55 kişi mayın kurbanı
BART Weetjens’e göre dünyadaki mayın gerçeği şöyle:
Dünyada halihazırda gömülü 100 milyon mayın var.
Bu mayınlar 90 ülkenin topraklarında bulunuyor
Mayın patlaması nedeniyle günde 40-55 arası insan ya yaralanıyor, ya da yaşamını kaybediyor.
Varolan mayınlara her yıl 40 bin mayın daha ekleniyor
Sadece Mozambik’de mayın nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 500 bine ulaşıyor.
Bir yerde tek bir mayın bile bulunsa, o alan kapatılıyor. Tarım alanları bu yolla yok oluyor. Verim düşüyor.