<B>Arzu ÇAKIR</b>
Oluşturulma Tarihi: Haziran 11, 2004 22:44
Avrupa'da ve Türkiye'de yapılan iki anket kadınların erkek yöneticileri tercih ettiğini ortaya koyuyor. Peki kadınlar gerçekten erkek yöneticilerle mi çalışmak istiyor, yoksa 'sistem' onları bu tercihi yapmaya mı zorluyor?
Avrupa'da kadın erkek eşitliği yasalarla sağlanmış olmasına karşın, bu eşitliğin iş yaşamına tam olarak yansımadığı ortaya çıkıyor. Bazı durumlarda demek ki yasalar da yetersiz kalıyor. Birçok Avrupa ülkesinde, özellikle İskandinav ülkelerinde devlet, kadınların kariyer yapabilmeleri için her türlü kolaylığı sağlıyor.
İnsan kaynakları sitesi Stepstone.com'un yaptığı bir anketin sonuçlarına göre, Avrupalıların sadece yüzde 28'i kadın yöneticilerle çalıştıklarını ve bunun normal bir durum olduğunu söylüyor. Ankete katılan her beş kişiden biri de iş hayatında hiç kadın yöneticiyle karşılaşmadığını söylüyor.
'Yöneticiniz kadın mı olsun, erkek mi?' sorusuna verilen yanıtlar çok daha şaşırtıcı:
Kadınlar:
- Erkek olsun % 19.5
- Kadın olsun % 5.9
Erkekler:
- Erkek olsun % 15.9
- Kadın olsun % 11
Fark etmez
- Kadın-Erkek % 47.7
Aynı soruyu Hürriyet'in iş ve insan kaynakları sitesi yenibir.com ve hurriyetim.com.tr'de de sorduk. Cuma gününe kadar ankete yanıt veren altı binden fazla okurun tercihi, Avrupalı çalışanlardan farklı çıkmadı. Kadın dayanışmasının gerek Avrupa'da, gerekse Türkiye'de ne kadar zayıf olduğunu gördük. yenibir.com'un anket sonuçları şöyle:
Kadınlar:
- Kadın olsun % 6.7
- Erkek olsun % 27
- Fark etmez % 10.5
Erkekler
- Kadın olsun % 14
- Erkek olsun % 26.6
- Fark etmez % 15
Online olarak yapılan bu anketlerin sonuçları, katılımcılara nedenleri de sorulmadığı için bilimsel değerden uzak. Ancak kadın yönetici tercih eden erkeklerin, kadınlardan fazla olması ve bu sonucun Avrupa'da alınan sonuçlarla neredeyse örtüşmesi ilginç.
Kadınların neden kadın yöneticilerle çalışmayı tercih etmiyor olabileceğini insan kaynakları alanında çalışmalar yapan uzmanlara sorduk.
Kadir Has Üniversitesi İletişim Fakültesi Reklamcılık Bölümü öğretim görevlisi Yrd. Doç. Dr. Müberra Yüksel, çalışanların bu tercihlerinde nedenleri ve mevcut durumda sektörel ve iş niteliğine göre dağılımı bilmenin önemli olduğunu söylüyor.
Dr. Yüksel, Türkiye'de sosyoekonomik nedenlerin yanında başka sonuçların da olduğunu belirtiyor; çok sayıda şirkette insan odaklı değil iş odaklı çalışılmasını, talimat veren, emir komuta ilişkisinin komuta pozisyonlarında erkeklerin daha kolay kabul görmesini gösteriyor. Oysa insan odaklı sektörlerde, hizmet anlayışının olduğu sektörler ve danışmanlık ya da destek veren kurmay pozisyonlarda kadınlar daha fazla ve daha başarılı. Yeterli sayıda kadın yöneticinin olmaması ve rol modelinin bulunmamasının, gerek çalışanlar gerekse kadın yöneticiler açısından sorun olarak ortaya çıkabileceğini belirtiyor.
ROL MODEL YOK
NLP Koçluk Enstitüsü'nde koçluk eğitimi veren Gülsün Zeytinoğlu da iş dünyasının şu anki yapısının erkeğe göre şekillendiğini söylüyor ve ‘‘Erkeklerin bu nedenle daha iyi performans gösterdiği düşünülüyor olabilir‘‘ diyor. Özellikle kadınların kendi kurdukları şirketlerde farklı kültür ve yapılanma olduğuna dikkati çeken Zeytinoğlu, bu şirketlerde de ayrı bir anket yapılmasını öneriyor.
Zeytinoğlu ‘‘Sistemin yapısına bakmakta yarar var. Erkekler savaşçı, mücadeleci ve sistem onlara göre. Kadınlar mücadele edince yadırganıyor, erkek yapınca normal karşılanıyor. Rol model olarak seçilen örnekler hep erkek‘‘ diyor.
Rol modeli olmayan kadınlar, kariyer basamaklarını tırmandıkça farkında olmadan 'erkek özellikleri'ni öne çıkarıyor olabilir. Çalışanların erkek gibi olmaya çalışan kadın yöneticileri tercih etmek istememesinin nedeni bu olabilir.