Güncelleme Tarihi:
İran'daki yargı sistemine gösterdiği muhalif tavırla bilinen Mustafai'nin Türkiye'de düştüğü durum, yabancı basın kaynakları ve haber ajanslarında geniş yer buldu. Geçmişte birçok İranlı muhalifin yaptığı gibi kaçmak için Türkiye'yi seçen Mustafai, şimdi kendisini kabul edecek bir ülke arıyor.
WALL STREET JOURNAL: İran’ın insan hakları avukatı Türkiye’de ortaya çıktı
İran’ın seçkin insan hakları avukatı Muhammed Mustafai, İranlı yetkililerin geçtiğimiz hafta hakkında tutuklama kararı çıkarması ve karısı ile çocuklarını gözaltına almasının ardından Türkiye’ye kaçarak sığınma talebinde bulundu.
Türkiye’de bulunduğu gözaltı merkezinde Perşembe günü telefonla irtibat kurulan Mustafai, İran’da hakkında resmi bir suçlama bulunmadığını, ülkesini “hiçbir yasaya uymayan yargılama” olarak tanımladığı sebepten terk ettiğini belirtti. Mustafai, Birleşmiş Milletler (BM) Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin yanı sıra Kanada ve Norveç gibi birçok ülkeye sığınma hakkı için talep gönderdiğini söyledi. Türkiye sadece Avrupa ülkelerinden gelen mültecileri kabul ediyor.
Mustafai, “Ülkemi ve insanlara yardım etmeyi seviyorum. Ülkemi hapse girmek korkusundan değil, İran’ın yargı sistemine saygı ve inancım kalmadığını için terk ettim” dedi. Mustafai, zina ile suçlanan ve recm cezasına çarptırılan Sakine Muhammed Aştiyani’yi blogunda savunduğu ve onun için uluslararası destek toplamaya çalıştığı için İranlı yetkililerin takibine alındı.
Aştiyani için alınan karar, uluslararası kamuoyunda büyük tepki toplamış ve İran'ın müttefikleri Brezilya ve Türkiye’den bile eleştiri almıştı. Geçtiğimiz hafta Brezilya, Aştiyani için sığınma hakkı teklif etmiş ancak Tahran öneriyi reddetmişti. İran’ın tutucu dini liderlerinden Ayetullah İmami Kaşani, geçtiğimiz hafta verdiği vaazda, “Mustafai’nin ardından gitmek İran’daki yasal toplumu susturmak için yapılan bir saldırıdır” dedi.
Mustafai, recm cezasına, gençlere uygulanan idamlara ve politik muhaliflerin tutuklanmasına karşı yaptığı çalışmalarla tanınıyor. Bugüne kadar 40 tane idam cezası istemiyle yargılanan müvekkili olduğunu söyleyen Mustafai, geçtiğimiz yıl iki kez kısa süreli de olsa gözaltına alındı.
CNN: Aştiyani’nin avukatı sığınma talebine cevap bekliyor
İran’da bir mahkeme, avukatı Muhammed Mustafai tarafından başlatılan dünya çapındaki destek kampanyası sayesinde dosyası tekrar gözden geçirilen Sakine Muhammed Aştiyani’nin cezasını Perşembe günü verebilir.
Aştiyani’nin avukatı Mustafai ise, Türkiye’ye girişinde sunduğu belgelerin uygun olmadığı iddiasıyla İstanbul’da göçmenlerin tutulduğu bir tesise gönderildi. Türkiye’nin İranlılardan vize istememesi, İran’dan kaçan kişilerin ilk olarak Türkiye’ye sığınmasına neden oluyor.
İnsan hakları örgütleri Mustafai'nin sığınma hakkı talebinin en kısa zamanda değerlendirilmesini isterken, avukatın İran’a geri gönderilmesi halinde büyük bir tehlikeyle karşı karşıya kalabileceğini belirtiyor. Ancak şu ana kadar herhangi bir ülke İranlı avukatı kabul edeceğini açıklamadı.
Temmuz başlarında, CNN Mustafai'ye Aştiyani’yi savunmak için gösterdiği çabalar yüzünden endişe duyup duymadığını sormuştu. Haziran 2009’da yapılan seçimler sonrasında gözaltına alınmış olan Mustafai, aldığı riskleri bildiğini ancak insan hakları için savaşmayı kesmeyeceğini söylemişti.
Mustafai, internette dolaşan mektubunda, karısının haksız olarak tutuklu bulunduğu belirtti. İnsan hakları örgütleri, uluslararası kamuoyundan Aştiyani ve Mustafai'yi unutmamasını istedi.
GUARDIAN: Aştiyani davasının avukatı kaçtığı Türkiye’de tutuklandı
Türk polisi zina suçundan recm cezasına çarptırılan Sakine Muhammed Aştiyani’nin avukatı İranlı avukat Muhammed Mostafaei’yi tutukladı. Mustafayi, hakkında tutuklama kararı çıkması ve üç akrabasının tutuklanmasının ardından gizlenmeye başlamıştı. Gözaltına alınan kayınbiraderi ile kayınpederi serbest bırakılmasına rağmen, Mustafai'nin karısı, hakkında resmi bir suçlama bulunmamasına rağmen Evin hapishanesinde tutuklu bulunuyor.
İnsan hakları aktivistleri Pazartesi günü tutuklanan Mustafai'nin müttefiki Türkiye tarafından İran’a iade edilmesi ihtimalinden endişe duyuyor. Mustafai ile telefonda konuşan aktivistlerden Şadi Sadr, İranlı avukatın polis tarafından iyi muamele görmediğini ve İran’a geri gönderilmekle tehdit edildiğini belirtti. Guardian’ın ulaştığı bilgiye göre, tutulduğu hapishanede kendisiyle irtibat kuran Norveçli ve ABD’li yetkililer Mustafai'ye sığınma hakkı teklif etti. Ancak Türk yetkililerin zorlamasıyla Mustafai BM Mülteciler Yüksek Komiserliği aracılığıyla Türkiye’de sığınma talebinde bulunmayı ya da sınır dışı edilmeyi göze aldı.
Uluslararası Af Örgütü de Mustafai'nin sağlığı hakkında endişeleri olduğunu belirtti. Örgütün İran bürosunda çalışan Drewery Dyke, “Mustafai'nin Türkiye’de ölüm tehdidi almış olması ve İranlı yetkililerin takibinde olmasından dolayı, yetkililerin İranlı avukatın sığınma talebini hızla değerlendirmesini istiyoruz” dedi.
Türkiye’nin Londra Büyükelçiliği'nin sözcüsü Orhan Tunç ise, “Türk yetkililer Mustafai'ye en kısa zamanda sığınma hakkı tanınması için yetkililerle yakın işbirliğinde” dedi. İranlı yetkililer ise Mustafai'nin savunduğu Aştiyani’nin şu anki avukatı Houtan Han’a, kadının halen idam cezasına çarpıtılabileceğini belirtti. Aştiyani hakkındaki son kararın gelecek hafta verilmesi bekleniyor.
REUTERS: İranlı recm davası avukatı Türkiye'de, sığınma hakkı istiyor
BM Mülteciler Yüksek Komitesi (UNHCR), Perşembe günü İran’da recm cezasına çarptırılan Sakine Muhammed Aştiyani’nin avukatı Muhammed Mustafai'nin İstanbul’da olduğunu ve üçüncü bir ülkede sığınma hakkı talebinde bulunduğunu belirtti.
Uluslararası Af Örgütü’nün raporunda ise, Mustafai’nin 24 Temmuz’da İranlı yetkililer tarafından sorgusu alındıktan sonra ortadan kaybolduğu belirtildi. UNHCR yetkilisi Mustafai'nin İstanbul’da bir göçmen kampında bulunduğunu ve sığınma hakkı talebinin alındığını, Türkiye ile Mustafai’nin sığınabileceği üçüncü bir ülke aradıklarını belirtti.
Uluslararası Af Örgütü, geçtiğimiz ay içinde İran’dan insan hakları avukatlarına gösterdiği kötü muameleyi sonlandırmasını istemişti. İran’daki yargı sistemini eleştiren bir avukat olan Mustafai, en son olarak 2006’da iki adamla zina yapmakla suçlanan Sakine Muhammed Aştiyani’yi savunuyordu.
1951’de kabul edilen Cenevre Konvansiyonu'na göre Türkiye mülteci kabul ettiği ülkelere coğrafi sınır koymuş ve sadece Avrupa ülkelerinden mülteci kabul edeceğini açıklamıştı.
AGENCE FRANCE PRESSE: İran recm davası avukatı Türkiye’de, sığınma talep etti
BM Mülteciler Yüksek Komiserliği Türkiye bürosu sözcüsü Metin Çorabatır, İran’da recm cezasına çarptırılan Sakine Muhammed Aştiyani’nin avukatı Muhammed Mustafai'nin Türkiye’de bulunduğunu ve avukatın sığınma talebinde bulunduğunu açıkladı.
Yerel basında çıkan haberlere göre, Mustafai, Türkiye’ye girişi esnasında pasaportunda çıkan bir sorundan dolayı gözaltına alındı. Çorabatır, Mustafai'ye sığınma hakkı verilip verilmeyeceğini UNHCR’ın karar vereceğini belirtti. Çorabatır ayrıca bu talebin sonuçlanmasının uzun bir süreç olduğunu ve Mustafai gibi kişiler için hızlandırılmış süreçler bulunduğunu belirtti.
ASSOCIATED PRESS: Aştiyani davasının avukatı Türkiye’de
İran’da recm cezasına çarptırılan Sakine Muhammed Aştiyani’nin avukatı Mustafa Mustafai, Türkiye’ye girişi esnasında gözaltına alındı. Türkiye’ye giriş yapan İranlılar vizeye ihtiyaç duymazken, yerel basın Mustafai’nin pasaportundan kaynaklanan bir sorundan gözaltına alındığını belirtti.
Türkiye’de bulunan Avrupalı bir diplomat, Türk yetkililerin Mustafai’yi kabul edip edemeyeceklerini öğrenmek için birkaç Batılı ülkeye başvuruda bulunduğunu ifade etti. İçişleri Bakanlığı ise konu hakkında bir açıklamada bulunmadı.