OluÅŸturulma Tarihi: Temmuz 10, 2003 00:00
Kaçakçılığın Men ve Takibine İlişkin Kanun'u yürürlükten kaldırarak, kaçakçılık suçları ile cezalarının yanı sıra kaçakçılığı önleme, izleme, sorgulama ve yargılama usul ve esaslarını yeniden düzenleyen ''Kaçakçılıkla Mücadele Yasa Tasarısı'' TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi.Yasa, kaçakçılık suçunu yeniden tanımlıyor. Buna göre, herhangi bir eşyayı belirlenen gümrük kapılarından geçirmeksizin Türkiye'ye ithal ve buna teşebbüs etmek yanında, bir malı ithal ederken eksik vergi ödeme de kaçakçılık suçu olarak ifade ediliyor. Gümrüğe, gerçeğe aykırı fatura, yük senedi, ATR belgesi, banka dekontu gibi belgelerin ibrazı da kaçakçılık suçu sayılacak. CEZALARYasada, ''ekonomik suça ekonomik ceza'' ilkesi hakim oldu. Buna göre, herhangi bir eşyayı belirlenen gümrük kapılarından geçirmeksizin ülkeye sokanlar veya buna teşebbüs edenler, eşyanın gümrüklenmiş değerinin 3 katından az, 6 katından fazla olmamak üzere ağır para cezasına mahkum edilecek. Suça konu eşyanın değeri fahişse bir yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ve eşyanın gümrüklenmiş değerinin 3 katından az, 6 katından fazla olmamak üzere ağır para cezası verilecek.Herhangi bir eşyayı gümrük işlemine tabi tutmadan ithal edenlere, serbest dolaşımda bulunmayan eşyayı gümrük bölgesinde bırakanlara veya buna kalkışanlara ve bu eşyaları bilerek taşıyan, satan, alan ya da saklayanlara, eşyanın gümrüklenmiş değerinin 3 katından az olmamak üzere ağır para cezası öngörülüyor.İthali veya ihracı yasak olan eşyayı ithal veya ithal etmeye kalkışanlara, bunları satan veya satın alanlara, giriş eşyasının CIF kıymetinin, çıkış eşyasının FOB kıymetinin 5 katından az, 10 katından fazla olmamak üzere ağır para cezası verilecek ve fail hakkında 2 yıldan 6 yıla kadar ağır hapis cezasına hükmolunacak. Gerçeğe aykırı belge ibraz ederek, hiç vergi ödemeyenler veya eksik vergi ödeyenlere, vergiye tabi olduğu halde muafiyete tabiymiş gibi eşya ithal edenler veya teşebbüs edenlere, hiç alınmamış veya eksik alınmış vergilerin 10 katından az, 20 katından fazla olmamak üzere ağır para cezası verilecek. HAYALİ İHRACATİthali belli kuruluşların vereceği uygunluk veya yeterlilik belgesine tabi olan eşyayı, sahte belgeyle ithal veya buna kalkışanlara eşyanın gümrüklenmiş değerinin 10 katından az, 20 katından fazla olmamak üzere ağır para cezası uygulanacak. İnsan sağlığı ve çevreye zararlı malları ithal edenler de aynı cezayla cezalandırılabilecek. Bu suçların aracılı ihracat suretiyle işlenmesi halinde bu fiillere ilişkin müeyyideler, imalatçı veya tedarikçi ihracatçılar hakkında da uygulanacak. Özel kanunlar gereğince belirli işler için vergiden muaf olarak ithal edilen eşyayı amacı dışında satanlar ve bilerek satın alanlar, ödenmemiş verginin yasal faiziyle birlikte 7 katından az, 14 katından fazla olmamak üzere para cezası ödeyecek. Geçici olarak Türkiye'ye ithal edilen eşyayı sahte belgeyle ülkedealıkoyanlar da eşyanın değerinin 3 katından az, 6 katından fazla olmamak üzere ağır para cezası verilecek. Gümrük kontrolü altında işleme rejimi çerçevesinde ithal edilen veya bunun kullanılması sonucunda elde edilen eşyayı gerçeğe aykırı beyanname veya belge düzenleyerek serbest dolaşıma sokanlar veya buna teşebbüs edenlere, eşyanın değerinin 2 katından az, 4 katından fazla olmamak üzere ağır para cezası verilecek. Gümrük idaresinin izni olmadan geçici depolardan ithal edilen malıçıkartanlar da bu malın 2 katından az, 4 katından fazla olmamak üzere ağır para cezasına çarptırılacak. BEYANDA FARKLILIK VARSAİhraç eşyasında yapılan beyana göre yüzde 10'dan fazla farklılık çıkması halinde, fazla çıkan kısım için beyan edilen FOB kıymetinin üçte biri oranında para cezası verilecek. İhraç eşyası için gerçeğe aykırı belge ibraz ederek ihraç vergilerini ödemeyenler veya devletçe teşvik veya sübvansiyonlardan yada parasal iadelerden yararlananlara, beyan edilen FOB kıymetinin 5 katından az, 10 katından fazla olmamak üzere ağır para cezası verilecek. İhracı lisansa, şarta, izne, kısıntıya veya belli kuruluşların vereceği uygunluk veya yeterlilik belgesine tabi olan eşyayı, belirlenen kayıt ve koşullara uymaksızın veya gerçeğe aykırı beyannameve belge ibrazıyla Gümrüğü yanıltarak ihraç edenlere, beyan edilen FOBkıymetinin 3'te birinden az, 3'te ikisinden fazla olmamak üzere ağır para cezası uygulanacak. Yasada öngörülen suçların işlendiği tarihte suça konu eşyanın girişte gümrüklenmiş değeri, çıkışta FOB değeri ''pek fahiş'' ise fiile ilişkin ceza yarısına kadar artırılacak, hafif ise yarısına ''pek hafif'' ise üçte birine kadar indirilecek. Kanunun ceza hükümlerinin uygulanmasında, serbest bölgeler özel mevzuatı gereği yurtdışı sayılacak. ÖRGÜTLÜ SUÇYasanın suç saydığı fiilleri işlemek amacıyla teşekkül oluşturanlara 2 yıldan 6 yıla kadar ağır hapis cezası verilecek; suçunişlenmesi halinde teşekkül mensuplarına ceza bir kat artırılarak uygulanacak. Yasanın suç saydığı fiillerin teşekkül oluşturmaksızın 2 veya dahafazla kişi tarafından işlenmesi halinde de cezalar yarısı kadar artırılarak uygulanacak. Suç sayılan fiillerin devletin siyasi, mali, iktisadi veya askeri güvenliğini bozacak ya da çevre veya toplum sağlığını tehdit edecek nitelikte işlenmesi halinde sanık hakkında bu suç için öngörülen paracezasının yanı sıra 10 yıldan az, 20 yıldan fazla olmamak üzere ağır hapis cezası verilecek. Meslek, sanat ve görevlerinin verdiği olanaklardan yararlanarak kendi namına suç işleyenlere, ilgili maddelerde belirtilen ağır para cezaları ile üst sınırı geçmemek üzere hürriyeti bağlayıcı ceza veya yarısı miktarında artırılarak uygulanacak. Kaçakçılığın memurlar tarafından yapılması halinde öngörülen ceza yarısı oranında artırılacak. Kaçakçılıktan haberi olduğu halde buna göz yuman, taşıma kuruluş ve şirketlerinin sorumluları hakkında, asıl suçluya hükmolunması gereken para cezasının yarısı ağır para cezası verilebilecek. MUHBİRE ÖDÜLKaçakçılık yapılmadan önce suçu ve faillerini görevlilere ihbar edenlere fiiline karşılık gelen ceza uygulanmayacak, ''muhbir ikramiyesi'' verilecek.
Haber aldıktan sonra fiilin bütünüyle ortaya çıkmasına yardımcı olan suç ortaklarının cezası da yarıya indirilecek. Kaçak veya kaçak şüphesiyle eÅŸya yakalanması halinde muhbir ve el koyan görevlilere ikramiye ödenecek. Ä°kramiye ödemelerinde, çıkış kaçağı eÅŸyanın FOB, giriÅŸ kaçağı eÅŸyanın CIF kıymeti esas alınacak. Dağıtılacak ikramiyenin yüzde 50'si muhbirlere, yüzde 50'si el koyanlara verilecek. Ä°hbarsız yakalama olaylarında ikramiyenin tamamı el koyanlara ödenecek. Kaçakçılığı izleme, önleme ve soruÅŸturmayla yükümlü olanlaramuhbir ikramiyesi ödenmeyecek. El koyma ikramiyesine ancak kaçak eÅŸyanın yakalanma eylemine bizzat ve fiilen katılan kaçakçılığı önleme, izleme ve soruÅŸturmakla görevli olanlar hak kazanacak. El koyanlara verilecek ikramiyenin yıllık tutarı, 2000 gösterge rakamınınmemur aylık katsayısı ile çarpımının 30 katını geçemeyecek. Yasa, kaçakçılığın türüne göre muhbirlere ikramiye ödeme koÅŸullarını ve miktarını da belirliyor. ROTASI DIÅžINDAKÄ° TAÅžIMA ARAÇLARIYabancı ülkelerden geldiÄŸi halde geçerli nedeni olmaksızın rotasının dışında Türkiye karasularında rastlanan gayrisafi 200 tonilato hacminden aÅŸağı taşıtların yüküne el konulacak. Kaçakçılığı önleme ve soruÅŸturmakla görevli personel, operasyon gerektiren kaçakçılık olaylarından haberdar olduklarında yasal görevlerini yapmaya baÅŸlayacak ve aynı zamanda mahallin en büyük mülkiamirine haber verecek. Kaçakçılık olaylarını ihbar edenlerin kimlikleri izinleri olmadan açıklanamayacak. SÄ°LAH KULLANMA YETKÄ°SÄ°Yasa, gümrük bölgesine Gümrük Kanunu gereÄŸince belirlenen kapı ve yollardan baÅŸka yerlerden girmek, çıkmak veya geçmeyi yasak kapsamına alıyor. Bu yerlerde rastlanacak kiÅŸi ve her nevi taşıma araçları, yetkili memurlar tarafından durdurulacak ve kiÅŸilerin eÅŸya, yük ve üzerleri ile varsa taşıma araçları aranacak. ''Dur'' uyarısına uymayan kiÅŸiler için önce havaya ateÅŸ edilmek suretiyle uyarı yinelenecek, bu uyarıya da uyulmazsa görevli memurlar durmaya zorlayacak ÅŸekilde ''silah kullanmaya'' yetkili olacak. Ancak, silahla karşılığa yeltenilmesi veya meÅŸru müdafaa durumuna düşülmesi hallerinde yetkili memurlar doÄŸrudan hedefe ateÅŸ edebilecek. TEMÄ°NATLA Ä°ADEKaçak zannı ile tutulan ve ithal veya ihracı Türkiye'nin taraf olduÄŸu uluslararası antlaÅŸma ve sözleÅŸmelerle yasaklanmış eÅŸyanın veyabunların taşınmasında kullanılan araçların sahip ve taşıyıcıları, araçların gümrüklenmiÅŸ deÄŸerine; kara taşıt araçlarının kasko sigortasına esas alınacak deÄŸerinin yarısını, çıkış kaçağı eÅŸyanın FOBdeÄŸerine eÅŸit tutarda teminat göstermesinden sonra eÅŸya ve aracın teslimini gümrük idarelerinden veya mahkemelerden isteyebilecek. El konulan deniz araçları, her türlü masraf ve liman ücreti ödenmediÄŸi taktirde satılacak. Kara taşıt araçları da kaskoya esas deÄŸerinin yarısı ödenmediÄŸi takdirde satışa sunulacak. Ä°FTÄ°RAYA CEZAYasaya göre, kaçakçılık suçunu uyduranlar, baÅŸkasına iftira atanlar veya kaçakçılık davalarında yalancı ÅŸekilde ÅŸahitlik yapanlar,TCK'nın ilgili maddelerinde belirtilen cezalar 3'te bir artırılarak cezalandırılacak. Bu fiilleri iÅŸleyenler tertip ve uydurmada kullandığı kaçak maddelerden dolayı ayrıca kaçakçılık cezasıyla da cezalandırılacak. DoÄŸrudan doÄŸruya kaçakçılık yapmaktan veya görevini kötüye kullanarak veya rüşvet alarak kaçakçılığa sebebiyet vermekten veya suçuydurmadan hüküm giyen memurlara bir daha kamu hizmeti yaptırılmayacak. Kısıtlayıcı diÄŸer kanun hükümlerine ek olarak her türlü kaçakçılıksuçundan dolayı ağır hapis cezasıyla mahkum olanlar, affa uÄŸramış olsalar bile kamu hizmetinde çalıştırılamayacak.Yasanın tümü üzerindeki oylamaya katılan 197 milletvekilinin tamamı ''kabul'' oyu kullandı. 19 KEZ DEĞİŞTÄ°Devlet Bakanı KürÅŸad Tüzmen, yasanın kabulünden sonra yaptığı konuÅŸmada, Kaçakçılığın Men ve Takibine Ä°liÅŸkin Kanun'un 1932 yılındanbu yana 19 kez deÄŸiÅŸtirildiÄŸini anımsatarak, ''Bugün Türkiye'ye yakışır bir yasa çıkardık'' dedi. Yasayla ''ekonomik suça ekonomik ceza'' ilkesinin benimsendiÄŸini anlatan Tüzmen, bundan sonra ''ekonomiye hizmet eden araçların kelepçelenmeyeceÄŸini, suçu iÅŸleyenlerin cezalandırılacağını'' kaydetti. Tüzmen, bu yasayla AB'ye taahhüdün yerine getirildiÄŸini de belirterek, ''KiÅŸi başına milli geliri 30 bin dolar olan ekonomilerin bile zor çıkaracağı bir kanunu çıkardık'' diye konuÅŸtu. BirleÅŸimi yönetin Meclis BaÅŸkanvekili Nevzat Pakdil, daha sonra Genel Kurul'un bugünkü çalışmalarını sona erdirdi.Â
button