Güncelleme Tarihi:
Emniyet birimlerinin 2005’te yaptığı 1478 operasyonda 4 milyon 842 bin 604 paket kaçak sigara ele geçti. Bu yıl içinde ise 10 aylık süreçte bu rakamlar yüzde 49 artış gösterip, 2003 olayda 7 milyon 212 bin 872 paket kaçak sigara elde edildi. Sigara kaçakçılığının en fazla yapıldığı iller arasında Van, Hatay, Mersin, Şırnak ve Gaziantep ilk sıralarda yer aldı.
Gümrük Muhafaza Genel Müdürlüğü de geçen yıl gümrüklerde 463 milyon 391 bin YTL değerinde kaçak eşya ele geçirdi, bunların 22 milyon 484 bin YTL’lik bölümünü sigara kaçakçılığı oluşturdu. Araştırmalarda Türkiye’de satılan 6 paket sigaradan birinin kaçak olduğu ortaya çıktı. Bu konuda, Gümrük yetkilileri ve Avrupa Yolsuzluklarla Mücadele Birimi (OLAF) tarafından yürütülen çalışmalar sonucu hazırlanan raporlar Avrupa Konseyi’nde ele alındı.
YÖNTEMLER
KOM raporlarına göre, kaçak sigaralar, ihraç malı gösterilip, transit geçiş yapılarak yurt içinde piyasaya sürülüyor ya da Irak, Suriye ve İran üzerinden TIR’ların gizli bölmelerinde veya katır sırtında yurda kaçak sokuluyor. Son yıllarda da deniz yolu tercih edilirken, Mersin Serbest Bölgesi’nde üretilen sigaraların da başka ülkelere götürülmek üzere deniz yoluyla çıkarıldıktna sonra, açık denizde balıkçı teknelerine kaçak sigara aktarılıyor, yurda kaçak girişi yapılıyor.
Emniyet raporlarına göre, sigara kaçakçılığındaki karı fark eden terör örgütü PKK, birkaç yıl öncesine kadar Çin ve Batı Avrupa ülkelerinin elinde tuttuğu piyasaya girdi. Kuzey Irak’ta, TIR kasalarında oluşturulan seyyar fabrikaların yanı sıra, Dahok ve Erbil’deki 2 fabrikada, kaçak sigara üretimi yapılıp, Türkiye’deki Tekel Fabrikaları’nda üretilen sigaraların sahte paketlerine konuluyor, katır sırtında Türkiye’ye gönderiliyor. Kuzey Irak’taki kaçak sigara pazarının da tamamıyla PKK’nın elinde olduğu belirtiliyor. Sigara kaçakçılığının kontrolünü elinde tutan PKK’nın, gizli bölmelerde kaçak sigara götüren kamyon, TIR şoförleri ile katırlarla kaçakçılık yapanlardan sigaranın satış değeri üzerinden yüzde 10 haraç aldığı da raporlardaki bilgiler arasında yer alıyor. Kuzey Irak’ta paketi 25 Ykr’ye üretilen sigara her el değiştirmede fiyatı artıp, kaldırım tezgahlarında satış yapanlara ulaştığında 1,25 YTL’ye mal oluyor. Tezgahta paketi ortalama 4 YTL’ye satılan sigaranın karının bir bölümü de PKK’ya haraç olarak gidiyor.
Adana’da geçen yıl 161 olayda 350 bin paket kaçak sigara ele geçti, 202 kişi hakkında işlem yapıldı. Bu kişiler henüz hakim karşısına çıkmadı. Bu konudakizdavaların uzamasından yakılınırken, 8 Temmuz 2004’te 47 bin 500 paket kaçak sigarayla yakalanan bir kişi 15 Şubat 2007’de yerel mahkemece 115 bin YTL para cezasına çarptırıldı. İtiraz edilen mahkeme kararı Yargıtay’dan henüz dönmedi. Yüksek miktarlarda kaçak sigarayla yakalanan zanlılardan para cezasının alınması 4- 5 yıl sürebiliyor.