Kablolu TV'yle çağ atlıyoruz

Türkiye'de 1991 yılında başlayan kablolu TV yayıncılığı kısa zamanda çok yol aldı

PTT'nin T'sinin özelleşmediği, yani Türk Telekom'un henüz hizmete girmediği dönemde, 1991 yılında Türkiye'de kablolu televizyonculuk başladı. Sistem toplam 20 ilde kuruldu. 1997 yılında Kablolu TV çalışmaları Türk Telekom tarafından gelir paylaşımı esasına dayalı olarak altı özel şirkete ihale edildi. Şu anda devam eden altyapı yenileme ve kapasite arttırma çalışmaları da bu şirketler tarafından yürütülüyor; Türkiye genelinde yaklaşık iki milyon haneye Kablolu TV hizmeti götürülmüş durumda. Bunların 670 bini ise fiili abone. Kanal sayısı istasyonların talebine bağlı olarak Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde değişiklik gösteriyor. Listeye alınacak yabancı televizyon yayınlarına ise Türk Telekom tarafından karar veriliyor. Karar vermelerinde istasyonlar tarafından talep edilen fiyatlar, halkın tercihleri ve çeşitlilik yaratma ilkesi belirleyici oluyor.

Türkiye'nin mevcut Kablo-TV sistemlerini işleten altı şirketin temsilcileri, 1998 yılında biraraya gelerek Kablo İletişimcileri Derneği'ni kurdular. Dernek Başkanı Şölen Arkun, amaçlarının tüm ileri ülkelerde olduğu gibi tüketiciyi koruma bilinci içinde kablolu iletişim ihtiyaçlarını belirlemek olduğunu söylüyor. Ayrıca kablolu iletişim sistemlerinde radyo ve TV yayınlarının ve sistem üzerinde verilmesi mümkün olan etkileşimli ve benzeri hizmetlerin yayın kalitesinin yükseltilmesi yönünde çaba göstermeyi, katma değerli hizmetler ile hizmet bedellerine ilişkin düzenlemeleri geliştirmeyi, bu hizmetlerin geniş bir alana yayılmasını hedefliyorlar. Dernek, kablolu iletişim sektörü ile ilgili yayınları ve gelişmeleri takip ederek, yapılacak yasal düzenlemelere bilimsel açıdan katkıda bulunmaya, hizmet standartlarının oluşturulması ve geliştirilmesini sağlamaya çalışıyor.

SON TEKNOLOJİ

Şirketler tarafından şu anda yürütülen çalışmalar iki aşamada ilerliyor. 1997 ihalesi doğrultusunda 20 yeni yayın bölgesinde kablo-TV ağının oluşturulması ve 1998 ihalesi doğrultusunda mevcut kablo-TV ağının modernizasyonu, bant genişliğinin ilave hizmetler verebilmek amacıyla arttırılması, kesintisiz enerji ortamının temini için kesintisiz güç kaynaklarının montajı ile mevcut ağın genişletilmesine çalışılıyor. Şebeke modernizasyonu, kapasite arttırımı ve kesintisiz enerji ortamınının sağlanması çalışmaları doğrultusunda, kablo ağı üzerinde bulunan modüler ekipman ya yenilenmek ya da tadil edilmek üzere yerinden sökülüyor; bu da modül tekrar yerine takılıp ayarı yapılana kadar, kaçınılmaz olarak bir süre için ilgili ağ kolundan yayınları izlemekte olan Kablo-TV abonelerinde yayın kesilmesine yol açıyor. Arkun, bu tür çalışmaların temmuz ayına kadar tamamlanması hedeflediklerini belirtiyor.

KESİNTİYE SON

Çalışmalar sona erdiğinde şu anda Türkiye genelinde 40 ile 60 arasında değişen kanal sayısı 100'e çıkartılacak, dijital TV ve radyo ile etkileşimli (interaktif) hizmetler verilebilecek. Ayrıca merkezi elektrik kesintileri olduğunda kesintisiz güç kaynakları sayesinde yayınlarda kesinti meydana gelmeyecek. Yetkililerin, 10-20 yıl arasında oturacağını söylediği yeni dijital sistemin marifetleri arasında seyir miktarınca ödeme, ısmarlamalı sinema, evden alışveriş, evden bankacılık, video oyunları, uzaktan eğitim ve reklamcılık gibi hizmetler de var.

Şölen Arkun, abone sayısında kayda değer bir artış olmakla birlikte artış hızının tatmin edici seviyelerde olmadığını belirtiyor: ‘‘Abonelik işlemlerinin kolaylaştırılması şart. Yapılan araştırmada Kablo-TV abone artışının yavaş olmasının abonelik işlemlerinin zorluğundan kaynaklandığı ortaya çıkmış. Abone olmak isteyen kişi Türk Telekoma'a şahsen müracaat etmek için yeterli zamanı ayıramıyor’’ diyor. Arkun'un önerisi aboneden sadece yazılı bir taahütname alınarak kablo-TV tesisinin yapılması, tesis anında abonenin sözleşme imzalayarak kendisine verilen fatura karşılığını diğer Telekom hizmetlerinin faturalarını ödediği yerlere yatırması yönünde.

Nasıl abone olunur?

Abone olmak isteyen kişi bağlı olduğu Türk Telekom Müdürlüğü Kablo-TV abone kayıt bölümüne müracaatla başvuru formunu doldurur. Ücret tarifesinde yer alan abonelik şekillerinden birisini belirler. (Tesis ücretleri kişinin seçtiği abonelik türüne göre değişiklik gösterir. Örneğin bina aboneleği seçilmiş ise oturulan konutta bulunan daire sayısı ile orantılı olarak fiyat düşer.) İş emri hazırlanan abone adayı gerekli ücreti Türk Telekom veznesine yatırır. İş emrinin bir nüshası olan fatura aboneye verilerek abonelik işlemleri tamamlanmış olur. Türk Telekom iş emirlerini firmaya iletir ve firma aboneden telefon ile randevu alarak 20 gün içerisinde tesisi kurar. Abona tesisi tam ve eksiksiz teslim aldığını gösteren bir evrağı imzaladıktan sonra tesis işlemi sona erer.

Şahıs aboneliğinde, peşin tesis ücreti 12 milyon 500 bin, üç taksitli tesis ücreti olarak ise 15 milyon lira. Aylık sabit ücret 1 milyon 500 bin, nakil ücreti beş, devir ücreti ise bir milyon.

Bina aboneliğinde ise tüm binanın abone olması diye bir şart yok ve fiyatlar her dairenin bireysel başvurusu için geçerli. Ancak daire sayısı artıkça fiyat düşüyor. Fiyatlar peşin ödeme yapıldığında 12 milyon 500 bin ile 5 milyon 500 bin arasında değişiyor. Beş taksit yapıldığında ise 15 milyon ile 6 milyon 500 bin arasında değişiyor.

Avantajları neler?

Çatı ve uydu antenlerinin sağlayacağından daha fazla sayıda TV yayınının alınmasını mümkün kılıyor. Hem de daha ucuza.

Antenler ve uydu alıcılarının ayar, eskime, yıpranma, bozulma ve bakım/onarım riskini taşımıyor.

Bina içi ve dışında antenlerin yarattığı görüntü kirliliğini ortadan kaldırıyor.

Çeşitli etkileşimli hizmetlerin aynı hat üzerinden isteyen abonelere iletimini mümkün kılıyor.

Neler yapabileceğiz?

İnternet:

Bu hizmet abonenin, temin edeceği ve bilgisayarına bağlayacağı bir kablo-modem vasıtası ile Kablo TV şebekesi üzerinden İnternet kullanımına erişmesini sağlıyor. Bu uygulamanın telefon modemlerine göre en belirgin avantajı, erişim hızının çok daha yüksek olması.

Kablo Telefon:

Bu hizmet, telefon servisinin Kablo TV şebekesi üzerinden teminini sağlıyor. Böylece, telefon şebekesinin yetersiz kaldığı durumlarda abonelere telefon hizmeti götürülmüş oluyor.

Dijital TV Yayınları:

Bu hizmet, sayısal formda hazırlanmış ve biraraya getirilmiş pek çok TV kanalının set üstü cihazı vasıtası ile aboneye ulaştırılmasını ve bunlardan abone tarafından istenilen ve abonelik koşulları yerine getirilenlerinin izletilmesini sağlıyor. Yayın kalitesi analog TV yayınına oranla daha yüksek; mevcut kanal adedi ise çok daha fazla.

Şifreli kanallar:

Şifrelenmiş televizyon yayınlarının tek tek veya gruplandırılmış olarak abone tercihlerine göre aylık sabit ücret karşılığı yayınlanması olarak özetlenebilir.

Seyrettiğin Kadar Öde:

Bu hizmette abone daha önceden duyurusu yapılmış olan TV programlarından izlemek istediklerinin abonelik koşullarını yerine getiriyor ve yayın saatinde ilgili programları izliyor.

Ismarlamalı Video-Sinema Hattı:

Bu hizmet, bir programın Kablo TV şebekesi şzerinde eş süreli gecikmelerle, farklı kanallarda, eş zamanlı olarak yayınlanması sayesinde, aboneye kendisine en uygun seyir zamanını seçme imkanı tanıyor. Abone, bu şekilde, izlemeye ara vermiş olduğu programı, aynı programın gecikmeli olarak yayınlandığı bir başka kanalı seçmek suretiyle izlemeye devam ediyor. Hizmete programın rehberi de dahil ediliyor.

Evden alışveriş:

Bu hizmet aboneye, ekran katalogları ve sanal mağazalar aracılığıyla ürün ve hizmet satın alma imkanı sağlıyor. Abone ürün/hizmet hakkında ses, görüntü, hareketli resim, metin ve grafik formlarında detaylı bilgi alıyor; seçimini yaptıktan sonra ödemesini Kablo TV şebekesine bağlı olan setüstü cihazı vasıtası ile yapıyor.

Evden Bankacılık:

Şu anda bazı bankaların uyguladığı sisteme benzetilebilir. Bu sistemde telefona bağlanan ek cihaz yardımıyla evinizden tüm bankacılık işlemlerini yürütebiliyorsunuz. Kablolu TV'de ise bağlantı kablolu girişinden yapılacak.