OluÅŸturulma Tarihi: AÄŸustos 27, 2001 00:00
Giderek yaÅŸlanan nüfusunun açığa çıkarttığı iÅŸgücü talebini kapatabilmek için göçmenlere ihtiyacı olan Japonya'nın toplum ve kültürü, henüz buna pek hazırlıklı deÄŸil. TürdeÅŸliÄŸiyle (homojenlik) öteden beri gurur duyup, övünen Japon milleti, her ne kadar göçmenleri pek istemese de, alarm verici demografik göstergeler, bu ülkeyi göçmen kabulüne zorlayacak. Ayrıca, Japonya'da azınlıkta kalan bazı yerli gruplar, çoÄŸunluk tarafından pek kabul görmüyor, bu ülkede hala bir köyün halkının diÄŸer köyün halkına soÄŸuk bakıp iletiÅŸime, alışveriÅŸe girmediÄŸi de gözleniyor. Hal böyle iken, Japonya'daki yabancıların, özellikle, deprem gibi tabii afetler ile ekonomik, sosyal, siyasi ve diÄŸer tür kriz, alt-üst oluÅŸlar ve kargaÅŸa, kaos yaratıcı haller ve ortamlarda son derece sakin olup, soÄŸukkanlılıkla davranmaları hayati önem arzediyor. Japonya'da 64 yaÅŸ ve üzerindeki yaÅŸlı nüfusun oranı yüzde 17 ile geçen yıl ilk kez çocuk nüfus oranını geçti, 15 yaÅŸ ve altı nüfus oranı yüzde 14.4'de kaldı. Bazı tahminleröre, Japonya'da 2020 yılına gelindiÄŸinde her dört kiÅŸiden biri 65 yaşın üzerindekilerden oluÅŸacak. BM'NÄ°N RADÄ°KAL SENARYOSU BirleÅŸmiÅŸ Milletler'in bir raporundaki radikal senaryoya göre, Japonya'da emeklilik yaşının 77'ye yükseltilmemesi halinde, çalışan nüfusun emeklilere oranının 1995'deki düzeyinde tutulabilmesi için gelecek 50 yılda her yıl yaklaşık 10 milyon göçmen kabulü gerekecek. Japon hükümeti, göçmenlerin mesleki eÄŸitim için ülkeye girebilecekleri alanların kapsamını geniÅŸletmek gibi, yabancı iÅŸgücüne dair katı, sert mevzuatı gevÅŸetici bazı adımları geçen yıl attı, ancak, bu konudaki ilerleme yine de yavaÅŸ. Halihazırda, gazetecilik, akademisyenlik ve bazı yüksek teknoloji sektörleri gibi uzmanlaÅŸmış alanlarda yabancı elemanların mesleki eÄŸitim için Japonya'ya giriÅŸlerine izin veriliyor. Japonya'ya yasal ya da kaçak yollardan girmiÅŸ göçmenler, yıllardan beri Japonların yapmayı istemediÄŸi, yapmaktan kaçındığı, inÅŸaat işçiliÄŸi gibi tehlikeli, kirli, pis iÅŸlerde çalışıyor. BAÅžKENT TOKYO ÇEVRESÄ°NDE GÖÇMENLİĞİN YÃœZÃœ Tokyo'nun orta batısındaki Shin-Okubo beldesinde, Japonya'da giderek büyüyen göçmenliÄŸin yüzü bariz biçimde görülüyor. Bu semtin restoranlarla dolu dar sokak ve caddelerinde acılı ve dumanı üstünde tüten tel ÅŸehriyeli çorbalar ve Kore usulü barbekü, ızgara çeÅŸitleri müşterilere sunulurken, dükkanlar, karides cips ve ezmesi, curry baharatı karışımları ve acı kavunlar gibi göçmenlerin getirdiÄŸi lezzetlerle dolu. Çince, Korece, Malay ve Tayland dilinde canlı, ateÅŸli sohbetlerin koyultulduÄŸu bu semtin bir kilometre kadar ötesinde, ultra-modern ÅŸehir iÅŸ kuleleri bulunuyor. JAPONLARIN YABANCILARA SOÄžUKLUÄžU Japon nüfusunun yaÅŸlanması, doÄŸum oranlarının azalması ve çalışma hayatındaki açığın kapatılması için daha fazla göçmene ihtiyaç duyulmasına karşın, bu millet kapılarını yabancılara açmaya isteksiz. Sosyolog Takayoshi Kitazawa, ''Japonya dünya topluluÄŸunda aktif bir oyuncu, dolayısıyla, bu baÄŸlamda, eskisinden daha uluslararası, ancak, bu demek deÄŸildir ki, Japonya'nın diÄŸer milletlere yönelik temeldeki, esas duygusu bu kadar deÄŸiÅŸti'' diye konuÅŸtu. Sosyal yorumcu Tomoko Inukai de, ''Birçok sıradan insandan hala büyük ölçüde önyargı mevcut, ten rengi farklı olan insanları sevmiyorlar, fakat, Japonya deÄŸiÅŸmezse, geride kalacak'' dedi. Inuaki'ye göre, kimileri, göçmenlerin Japonların elinden iÅŸlerini çaldığını söylüyor, ancak, bu doÄŸru deÄŸil, iÅŸsizlik oranının öylesine yüksek olduÄŸu ÅŸimdilerde bile, göçmenler, Japonların ellerini sürmeyeceÄŸi iÅŸleri yapıyor. Tokyo merkezli Göçmen İşçilerle Dayanışla Ulusal Ağı'nın direktörü Akihiko Suzuki, ''Åžimdi, göçmenler en son istihdam edilen ve iÅŸten atmada ilk akla gelenler, iÅŸ bulmak çok daha zor'' dedi. Resmi verilere göre, Japonya'da 10 yıl önce 1 milyon 80 bin, 1999 yılı sonunda 1 milyon 560 bin olan kayıtlı yabancıların sayısı geçen yıl sonunda 1 milyon 690 bine ulaÅŸtı. Kaçak göçmenlerin sayısının ise 1999 yılı sonunda 252 bine ulaÅŸtığı hesaplanıyor. Â
button