Japon Mustafa Kemal Kushimato

JAPON Prensi Komatsu'nun İstanbul ziyaretine karşılık Padişah İkinci Abdülhamit, 1889 yılında Ertuğrul Firkateyni'ni Japonya'ya gönderir. Osman Paşa komutasındaki firkateyn, 11 ay süren yolculuktan sonra Yokohama'ya varır. Üç ay sonra dönüş yolculuğu başlar. 16 Eylül 1890'da Japonya'nın en güney ucundaki Kazhinozaki Feneri'nin önlerinde tayfuna yakalanan Ertuğrul Firkateyni kayalıklara çarparak batar. Osman Paşa dahil, 587 denizci şehit olur. Fener'in bulunduğu adanın hemen yanındaki Kushimato İlçesi'nin halkı 69 gemiciyi kurtarmayı başarır. Olay Japonya'da büyük üzüntü yaratır. Yamada Torajiro'nun hikáyesi de bu tarihte başlar. Şehit denizcilerin geride kalan aileleri için Tokyo'da yardım kampanyası açar. Gazetelerin yardımıyla kampanya ülkeye yayılır. Bugünkü değeriyle 27 milyon Yen tutarındaki parayı Japon hükümetine teslim etmeye gittiğinde, şu öneriyle karşılaşır: ‘‘Fikir senden çıktı, parayı da sen götür.’’Uzun süren, eziyetli bir yolculuktan sonra İstanbul'a varmayı başarır. Topkapı Sarayı'nda sergilenen zırh ve kılıçla, yardım parasını teslim ettiğinde, İkinci Abdülhamit, kalıp askerlere Japonca öğretmesini önerir. Torajiro, bu öneriyi kabul eder, derslere girmeye başlar. Bir ara Japonya'ya gidip tekrar geri döner. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulduğu günlerde Atatürk'le karşılaşır. Kendisini tanıtmak istediğinde, ‘‘Ben sizi tanıyorum. Askeri okulda derslere girerdiniz’’ karşılığını alır. * * *Türk lakapları var. Japon-Türk Dostluk Derneği'nin kurulmasını sağlar. Dernek, 1928 yılında dönemin Japonya Büyükelçisi Fuat Paşa'nın da katılımıyla bugün Kushimato ilçesinin bağlı olduğu Wakayama vilayetinde ölen gemiciler anısına bir tören düzenler. Gemiciler adına firkateynin battığı yere bir anıt dikilmesi fikri de orada ortaya çıkar. 3 Haziran 1937'de dikilen anıt, aradan geçen onyıllar boyunca iki ülke arasındaki dostluğun timsali olur. Resmi törenle, anıta dün çelenk koyduk. Şehit denizcileri andık. Mersin ve Yakakent'in (Samsun) kardeş kenti olan ilçede hemen herkesin büyük ilgisiyle karşılaştık. Nedeni ise bu ilçede herkesin bir takma Türk isminin olması. Belediye Başkanı Katsumasa Tashima'nın Türk ismi ise Mustafa Kemal. Yakasındaki Atatürk rozeti taşıyan Başkan'ın odası Mustafa Kemal'in posterleriyle dolu. Makam odasında bir Türk kızını tanıştırdı. Mersinli olan Eğlen Akdeniz isimli genç kızın hikáyesini dinleyince, yeni bir Torojiro olayının daha yaşandığına tanıklık ettik. * * *Genç kız, bir süre önce belediyeye mektup gönderip Japoncasını ilerletmek, bu arada Kushimato'da bulunanlara da Türkçe ve folklor öğretmek için gelmek istediğini yazmış. Belediye, hükümetten destek bulamayınca, 111 yıl önce olduğu gibi kampanya başlatmış. Ve Eğlen Akdeniz, ilçeye getirilmiş. Hem Kushimato, hem de bağlı olduğu il Wakayama halkı Türkiye'ye tutkunluk derecesinde ilgi duyuyor. Vilayet Milli Eğitim Bakanı ve Dünya Kupası Çağrı Komitesi Başkanı Yoji Özeki de bunlardan biri. Dünya Kupası'na katılacak Türk Futbol Milli Takımı'nın, kurada Japonya'yı çekmesi halinde dev bir balinaya benzeyen modern kapalı spor salonu ve stadyumu bulunan Wakayama'da kamp yapmasını arzuluyor. Japonya'da Türkiye'ye ilgi bu denli yoğun olmasına rağmen, Türk turizmcilerini ülkede görmek neredeyse olanaksız. Bu da, Japonya'daki Türkiye'nin acı gerçeği.