İzmir'de toplu ulaşımda eylem krizi

İzmir Büyükşehir Belediyesi ile DİSK’e bağlı Genel-İş Sendikası arasındaki toplam 10 bin işçiyi kapsayan İZELMAN ve İZENERJİ şirketlerindeki toplu sözleşme uyuşmazlığında gerginlik arttı. Grev kararının asıldığı her iki şirkette de 26 Temmuz’da toplu eylem öncesi bu sabah Genel-İş 1 No’lu Şube’ye bağlı İZELMAN şoförleri sürpriz bir eyleme imza attı. Sabah ilk vardiyaya 2 saat geç çıkan şoförler kentte toplu ulaşımı aksattı.

İzmir’de yaz döneminde toplu ulaşıma her sabah çıkan bin 278 araçtan, İZELMAN şoförlerinin kullandığı 985’i sendikanın kararıyla sabah 06.00- 08.00 arasında sefere çıkmadı. İZELMAN kadrolu şoförler otobüslerinin başında 5 ayrı garajda 08.00’e kadar bekledi. İZULAŞ araçlarının daha fazla çalıştığı Karşıyaka ve Bornova bölgesinde kentin diğer bölgelerine göre daha az sıkıntı yaşanmasına karşın, İzmir genelinde sabah işlerine gitmek için yola çıkanlar mağdur oldu.

YOLCULAR YÃœRÃœMEK ZORUNDA KALDIÂ

Sendika’nın, Büyükşehir Belediyesi’nin önlem almasını engellemek için önceden haber vermeden yaptığı 2 saatlik iş bırakma eylemi İzmirlilere kötü süpriz oldu. Duraklarda boşuna beklediklerini anlayan bazı İzmirlilerin bir kısmı yürümek zorunda kaldı. Bir kısmı ana arterlere inerek çalışan otobüs veya minibüslere binmeye çalışırken, diğer kısmı ise ortaklaşa taksiye binerek ulaşım masrafını düşürmeye çalıştı.

TAKSİLER 5 TL’YE YOLCU TAŞIDI

Otobüslerin eylemi üzerine bazı yerlerde taksiler organize olarak devreye girdi. Özellikle Üçkuyular- Konak arasında kişi başına 5 TL’ye ulaşımı sağlayan taksiler, araçlarına fazla yolcu da aldı. Taksiler otobüs kalkış merkezlerinin önünde zaman zaman kuyruk da oluşturdu. Ana arterlerden kent merkezine gelebilen İzmirlilerin pek çoğu da, işyerlerine aktarma yapacak otobüs gelmediğinden yürüyerek gitmek zorunda kaldı.

Genel-İş 1 No’lu Şube Başkanı Fikret Ocak, sendika olarak yüzde 32’lik teklif taslağıyla toplu sözleşme masasına oturduklarını ancak belediyenin son teklifinin düşük ücret alandan yüksek ücret alana sırayla yüzde 7, yüzde 9 ve yüzde 11 zam olduğunu söyledi. Ocak şöyledi:

"Belediye’nin teklifi kabul edibilecek bir rakam değil. Biz Büyükşehir Belediyesi yönetimini yeniden toplu sözleşme masasına davet ediyoruz. Örneğin İZELMAN şoförleri, İZULAŞ şoförlerinin emsal alınmasını istiyor. Çünkü ortalamaya göre 5 yıllık şoförün yevmiyesi İZULAŞ’ta 73 TL, biz de ise 63 TL’dir. Burada eşitliğin sağlanmasını istiyoruz. Yasal eylemlerimiz devam edecek. Bugün uyarı eylemi yaptık."

Fikret Ocak, eylemde amaçlarının İzmir halkını cezalandırmak olmadığını, İzmirlerin emek mücadelesi veren işçileri anlayacağını söyledi.

’SÖZLEŞMENİN MASADA BİTMESİNİ İSTİYORUZ’

Mersinli Garajı’nda sefere çıkmayan İZELMAN kadrolu şoförler ’Sadaka değil toplu sözleşme’, ’Zafer direnen emekçinin olacak’, ’Sözleşme hakkımız, grev silahımız’, ’İş ekmek yoksa, barış da yok’ sloganları attı. Garajda işçilere yönelik açıklama yapan Genel-İş 3 No’lu Şube Sekreteri Can Bahadır "Uyarı eylemini tüm ESHOT hareket noktalarında yaptık. Sözleşmenin önümüzdeki hafta masada bitmesini istiyoruz" dedi.

ESHOT yetkilileri, Bornova ve Karşıyaka’da İZULAŞ araçlarını daha fazla olması nedeniyle büyük sıkıntı yaşanmamasına karşın, kentin diğer bölgelerinde vatandaşların ulaşımının aksadığını söyledi. Yetkililer ESHOT birimlerini duraklarda vatandaşları otobüslerle ilgili uyardığını belirtti.

KOCAOÄžLU: TAÅžERONLAÅžTIRMAYI KALDIRDIK

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu eylem sonrası yazılı açıklama yaptı. Halkı önceden bilgilendirmeden yapılan ulaşım eyleminin, doğrudan İzmirlileri cezalandırmak anlamına geldiğini söyleyen Kocaoğlu sendikacılara şöyle seslendi:

"Taşeronlaşmayı kaldırarak emekten yana tavrımızı tüm ülkeye ispat ettik. Size sağladığımız sosyal hakları ve önerdiğimiz ücret zammını, lütfen ülkenin genel istihdam yapısıyla ve diğer kurumlarla kıyaslayın. İşçilerimiz için neler yaptığımızı o zaman çok daha iyi anlayacaksınız" dedi.

’HABERSİZ EYLEM, VATANDAŞI CEZALANDIRMAKTIR’

2009 yılında kaldırdıkları taşeron uygulamasıyla tüm işçilerine iş güvencesi verdiklerini hatırlatan Başkan Aziz Kocaoğlu şöyle devam etti:

"İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin bütün olanaklarını zorlayarak verebileceği zam oranını sendikacı arkadaşlara bildirdik. Sürdürmekte olduğumuz büyük yatırımlar, ekonomik gücümüz ve istihdam koşulları, belediye şirketlerinin mali yapısı üzerindeki yükler, ücretleri daha fazla artırmamızı olanaksız kılmıştır. Eğer emek örgütleri bir mücadele verecekse, bunun öncelikle örgütlü toplumu güçlendirerek ve sendikalı işçi sayısını artırarak taşerona karşı verilmesi gerekmektedir. Toplu ulaşımda ’habersiz’ yapılan işi bırakma eylemi, sabahın erken saatlerinde işine, iş görüşmesine, hastaneye gitmek üzere yola çıkan vatandaşları cezalandırmakla eşdeğerdir."

’UYARIYORUM’

Sözleşme görüşmeleri sürecinde, özellikle otobüslerde vatandaşlara karşı davranışlarında ve yeşil alanların bakımında yeterli özeni göstermeyen personeli uyardığını vurgulayan Kocaoğlu şunları söyledi:

"Bütün bunları, kurum itibarının zedelenmesi bir yana, İzmirli hemşehrilerimize karşı haksızlık olarak görmekteyiz. Vatandaşlarımıza en iyi şekilde hizmet etmek, her zaman birinci önceliğimiz olmalıdır. İşçilerimiz de bu bilinçle çalışmalı ve bu bilinçle hak aramalıdır. Hak ararken hiçbir vatandaşımız incitilmemelidir. Her ne sebeple olursa olsun, hemşehrilerimiz mağdur edilmemelidir.

Büyükşehir Belediyesi işçilerin şu anda aldıkları ücret ile önerdikleri ücret tablosunu da yayınladı.

GREV KARARI ALINMIÅžTI

İzmir Büyükşehir Belediyesi ile DİSK’e bağlı Genel-İş Sendikası arasındaki İZELMAN’da 6 bin 500 İzenerji’de 3 bin 500 işçiyi ilgilendiren toplu iş sözleşmesi görüşmeleri Şubat ayında başladı. Uyuşmazlık sonucu Yüksek Hakem Kurulu’ne giden sözleşmede anlaşma sağlanamadı. Bunun üzerine İZENERJİ’de 12 Haziran, İZELMAN’da 18 Haziran’da grev kararı asıldı. Her iki şirkette sendika 60 gün içinde greve çıkabilecek. Bu süreçte sendika şoförlerde sakal bırakma ve serbest kıyfetle işe gelme eylemi başlattı. Zaman zaman da 1- 2 saatlik iş bırakma eylemleri sürüyor.