İzcilerin de başkanı

Meclis, hükümetin yasa çıkararak kısmaya çalıştığı Cumhurbaşkanı'nın yetkilerini araştırıp, ‘‘Cumhurbaşkanı'nın görev ve yetki envanterini’’ çıkardı. Meclis'in araştırmasına göre, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in, Anayasada tek tek sayılan görev ve yetkilerinin dışında yasalardan kaynaklanan özel görevleri de bulunuyor. Meclis uzmanlarının çıkardığı ‘‘görev ve yetki envarteri’’ şöyle:

TEMSİL VE GÖZETİM

Devletin başı olmak sıfatıyla Türkiye Cumhuriyeti'ni ve Türk Ulusu'nun birliğini temsil etmek, yabancı devletlere temsilci göndermek, yabancı devlet temsilcilerini kabul etmek. Anayasa'nın uygulanmasını, devlet organlarının düzenli ve uyumlu çalışmasını gözetmek.

YASAMA

Gerekli gördüğü takdirde yasama yılının ilk günü TBMM'nin açılış konuşmasını yapmak. TBMM'yi gerektiğinde toplantıya çağırmak. Kanunları yayımlamak. Kanunları tekrar görüşülmek üzere TBMM'ye geri göndermek. Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunları gerekli gördüğü takdirde halkoyuna sunmak. Kanun, KHK ve Meclis İçtüzüğüyle ilgili Anayasa Mahkemesi'ne iptal davası açmak. Seçimlerin yenilenmesine karar vermek.

YÜRÜTME

Başbakanı atamak ve istifasını kabul etmek. Başbakanın teklifi üzerine bakanları atamak ve görevlerine son vermek. Gerekli gördüğü hallerde Bakanlar Kurulu'na başkanlık etmek veya Bakanlar Kurulu'nu toplantıya çağırmak. Milletlerarası andlaşmaları onaylamak ve yayımlamak. TBMM adına TSK'nın Başkomutanlığı'nı temsil etmek. TSK'nın kullanılmasına karar vermek. Genelkurmay Başkanını atamak. MGK'ya başkanlık etmek. Başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu kararıyla sıkıyönetim veya olağanüstü hal ilan etmek ve KHK çıkarmak. Sürekli hastalık, sakatlık, kocama sebebiyle belirli kişilerin cezalarını hafifletmek veya kaldırmak. DDK'nın başkan ve üyelerini atamak. YÖK üyeleri ile üniversite rektörlerini seçmek.

YARGI

Anayasa Mahkemesi üyelerini seçmek. Danıştay üyelerinin dörtte birini seçmek. Yargıtay Cumuhriyet Başsavcısı ve Başsavcıvekilini seçmek. Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi üyelerini seçmek. Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu üyelerini seçmek. Uyuşmazlık Mahkemesi üyelerinin bir bölümünü seçmek.

THK'NIN DA BAŞKANI

Cumhurbaşkanı ayrıca Merkez Bankası Başkanı, TRT Genel Müdürü, MİT Müsteşarı, Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu Başkanı, Türkiye Atom Enerjisi Kurum Başkanı, valiler, büyükelçiler, daimi temsilciler, daimi delegeler, Diyanet İşleri Başkanı, Yüksek Din Kurulu Başkan ve üyeleri, kaymakamlar, il emniyet müdürleri, müsteşar ve müsteşar yardımcısı, genel müdür ve genel müdür yardımcısı başta olmak üzere bir çok bürokratik atamada da etkin konumda bulunuyor. Araştırmada, Cumhurbaşkanının başkanlık yaptığı kurum ve kuruluşlar da şöyle sıralandı: ‘‘MGK, Bakanlar Kurulu, Milli Komite, Türk Hava Kurumu, Türkiye Kızılay Derneği, İzcilik Teşkilatı ve Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi.’’