İyi de dayanağı ne?

İNCİRLİK yine gündeme geldi. Bu defa İncirlik'teki üssün ‘‘niçin Amerikan askerlerinin transferi için kullanıldığı’’ sorusuyla değil. Çünkü ABD'nin Irak'taki 130 bin kadar askerini belli bir programa göre eski yerlerine göndermek istediği, hem onları geri gönderirken hem de yenilerini Irak'a getirmek için İncirlik'e ihtiyaç duyduğu biliniyor. O nedenle kimse ‘‘ABD bizim toprağımızı bu maksatla kullanmasın’’ demiyor.İncirlik biliyorsunuz Türkiye'ye ait bir üs... Gerçi NATO amaçları için kullanılması söz konusu olunca bizim ‘‘Hayır kullandırtmayız’’ dememiz söz konusu değil. Ama onun dışında bir maksatla, örneğin ABD tarafından kullanılması söz konusu olunca, nasıl bir usul izleneceği Türkiye ile ABD arasında 1980 yılında imzalanan ‘‘Sosyal ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması’’nda (SEİA) saptanmış. Özetle ‘‘Üssün NATO amaçları dışında kullanılmasını gerekli kılan her olay Türk hükümetince tek tek dikkate alınır’’ denmiş. Yani öyle ‘‘100 bin askeri gönderip, yüz binini de geri çekmek için burayı kullanabilirsiniz’’ anlamında bir kural konmamış.Dün akşam Adalet Bakanı Cemil Çiçek bir açıklama yaptı. Kısaca ‘‘Biz inceledik. Bu sadece bir tahmil-tahliye (yükleme-boşaltma) işidir. O nedenle ne kararnameye ne de Meclis'e gelmeye ihtiyaç vardır’’ diye.Oysa kazın ayağı öyle değil.Ortada, ABD ile bu hükümetin imzaladığı ve 23 Haziran 2003 tarihli bir GİZLİ kararnameyle uygulamaya giren bir anlaşma var. Bu konuyla söz konusu anlaşmanın bir ilgisi var mı, önce bunun bilinmesi zorunlu.Bir de ağızlarda dolanan ‘‘BM Güvenlik Konseyi'nin 1483 sayılı kararı’’ lafı var.Konunun uzmanı CHP millletvekilleri Şükrü Elekdağ ve Onur Öymen'le görüştük. ‘‘Bu kararname ve 1483 sayılı karar bu uygulamaya izin veriyor mu?’’ diye...Dışişleri Bakanlığı Müsteşarlığı da yapmış olan bu çok deneyimli iki eski büyükelçi ağız birliği etmişçesine, ‘‘Katiyen’’ yanıtını verdiler.Çünkü 1483 sayılı Karar, Türkiye gibi ülkelere ‘‘gıda, tıbbi malzeme ve Irak'ın ekonomisini ayağa kaldıracak altyapı yatırımlarıyla katkıda bulunması’’ dışında bir çağrıda bulunmamış.Yani bu karara dayanarak ‘‘Biz ABD askerlerinin İncirlik'i kullanmasına izin verdik’’ derseniz, mızrağı çuvala sığdıramazsınız.O nedenle Türk hükümeti ya ‘‘Hiçbir karara gerek yoktur’’ şeklindeki görüşünün dayanağını yahut da 23 Haziran 2003 tarihinde ABD'ye ne söz verdi ise onu açıklamak zorunda. Çünkü ABD askerinin İncirlik'ten böyle kitleler halinde geçirilmesi -yani üssün, NATO dışı bir amaçla kullanılması- Anayasamızın 92'inci maddesine aykırı görünmektedir. Çünkü o madde söz konusu üssün bu şekilde kullanılması için TBMM'den karar çıkmasını zorunlu kılıyor.Elbet buna itibar edilmeyebilir ama ortada Anayasa ihlal edildi mi edilmedi mi tartışması kalır. Tamam... Başbakan ABD'ye gidecekti... O nedenle Başkan Bush'a bir jest yaptık diyebilirsiniz ama yetmez.