İsyan hareketi El Kaide için dönüm noktası
Güncelleme Tarihi:
El Kaide liderleri son yirmi yıldır, Arap dünyasındaki diktatörleri dinden sapmış, Batı kuklaları olarak kınadı ve güç kaybetmelerini diledi. Bugün, Ortadoğu’da halk birbiri ardına liderlerini devirmek için ayaklanıyor. Ancak bazı liderlerin iddialarının aksine, El Kaide’nin bu isyanlarda en ufak bir rolü bulunmuyor.
Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da, birbirinden çeşitli muhalif gruplar o kadar ani bir şekilde çıkıp, o kadar etkili oldular ki, El Kaide’nin cinayete varan şiddet ve fanatik dincilik olarak gösterilen iki güçlü ilkesi derinden sarsıldı.
Arap ülkelerindeki protestocularsa güçlerini savunma amaçlı kullanıp, El Kaide ve destekçilerinin lanetlediği demokrasiyi kucaklamayı tercih etti.
Dünyanın dikkatini çeken bu demokratik devrimler, El Kadide için bir dönüm noktası özelliği taşıyor. Terörist grup, yavaş yavaş önemini yitirecek mi? Ya da kritik karmaşanın ürettiği kaosu ve şu anda halk arasında hakim olan ümidi kaçınılmaz olarak takip edecek hayal kırıklılığını kendi lehine çevirmenin bir yolunu bulabilecek mi?
Ortadoğu ve terör uzmanlarına göre, son birkaç hafta El Kaide için bir facia gibi geçti. Yaşanan gelişmeler, cihatçıları tarihteki etkisiz seyirciler olarak gösterirken, genç Müslümanlara teröre karşı oldukça çekici bir alternatif sundu.
CIA için 30 yıl çalışan, bugün Georgetown Üniversitesi öğretim üyesi bir akademisyen olan Paul Pillar, “Şu ana kadar El Kaide için artı puan niteliğinde bir gelişme yaşanmadı… İnsanlar kederlerini ifade etmek ve amaçlarının peşinden gitmek adına daha demokratik yollar buldukça, şiddete yönelim o kadar az olacak” diye konuştu.
EL KAİDE ÜMİTLİ
Libya lideri Muammer Kaddafi’nin Trablus’ta savunmaya geçmesi ve Yemen lideri Ali Abdullah Salihi’nin pazarlık çabası göstermesi, Arap dünyasındaki devrimlerin devam ettiğini gösteriyor. Hem Kaddafi hem de Salihi’nin, ABD’nin takdirini kazanarak etkisiz hale getirdiği terörist çeteler, mevcut düzenin sarsılmasıyla yeniden vücut bulabilir.
ABD Dış ilişkiler Konseyi’nden Steven Simon, “Hukuki yaptırım ve iç güvenliğin zayıf ve düzensiz olduğu bölgeler militanların operasyonlarını hazırlaması adına önemli avantajlar sunuyor… Ancak her şeyin ötesinde, Arap ülkelerindeki gelişmeler cihatçılar için stratejik bir mağlubiyet anlamına geliyor” ifadesini kullandı.
İsyanların, bazı cihatçıları etkilediğine dair kanıtlar bile var. El Kaide’nin Kuzey Afrika’daki kolu Magrep’e üye bir Cezayirli, militanların isyanları memnuniyetle karşıladığını ve Libya’daki isyan hareketine katılabileceklerini söyledi.
Abu Salman takma adını kullanan militan, “Libya’da kaos devam edip, Kaddafi davranışlarıyla insanların ona olan öfkesini artırdıkça, yeni üyeler kazanmamız kolaylaşacak” dedi. Salman, “Tunus ve Irak’ta savaşmış olan Libya ve Tunusluların şimdi ülkelerine dönmeyi düşündüklerini belirtti.
Salman, “Yapacak çok şey var… İnsanlara savaşlarında yardım etmeli, ardından İslami bir devlet kurmalarına yardımcı olmalıyız” ifadesini kullandı. Ürdünlü cihat yanlısı militan Ebu Halid ise “Mısır ve diğer ülkelerde ne kadar değişim olması bekleniyor? Çok sayıda protestocu hayal kırıklığına uğrayacak. İşte o zaman bizim kozumuzu oynama vaktimiz gelecek” dedi.
BİR DÖNEM BİTTİ
1990’lı yılların sonlarında CIA’in El Kaide birimi başkanı olan Michael Scheuer, “Bir örgütün yeteneği sadece liderlikte değil fırsatlardan fayda sağlayabilmekte de yatar… El Kaide ve müttefiklerine baktığımızda, 2001’dekine kıyasla sayıca daha büyük, coğrafyası geniş ve kesinlikle daha etkili bir hareket görüyoruz” dedi.
Eğer El Kaide belirsizlik içinde denebilirse, aynı şey Obama yönetimi için de geçerli. Son 10 yıl boyunca, hem Bush hem de Obama yönetimlerinin bugün ateş altındaki otoriter rejimlerle yakın ilişkiler bulundurması, ABD’nin Müslüman dünyasından teröristler için bir kaynak olarak endişe duymasına neden oldu.
Artık Albay Muammer Kaddafi gibi liderlerle işbirliği yapmak tarih oldu. ABD’nin,1989’dan 1991’e kadar Komünist hükümetlerin devrilmesine göstermeye çalıştığı uyumlar aksadığı gibi, yetkililer bugün ABD’nin uzun dönem politikasının nasıl olması gerektiği konusunda kriz yönetimini dengelemekle boğuşuyor.
Düşünce kuruluşu Carneige Endowment’ın Ortadoğu Çalışmaları Merkezi’den Christopher Boucek, “Artık Arap ülkelerindeki insanların kötü yönetim ve haksızlıkla karşılaşması için güvenliğimizden ödün vermeyi kesmeliyiz” dedi.
*Bu yazı "As Regimes Fall in Arab World, Al Qaeda Sees History Fly By" başlıklı haberden derlenmiştir.
Planet'i Facebook'ta takip etmek için:
http://www.facebook.com/#!/HurriyetPlanet
http://twitter.com/HurriyetPlanet