İşte savaşın komutanı: General Tommy Franks

Hiç kimse bir asker kadar savaÅŸtan nefret edemez Düşmanla ilk temasa girmeden hiçbir plan iÅŸe yaramaz Ä°ÅŸimizi çok ciddiye almalıyız, ama kendimizi asla çok ciddiye almamalıyız.Irak'a Özgürlük Operasyonu'nun BaÅŸkomutanı General Tommy Franks, çok savaÅŸa girmiÅŸ, çok gün görmüş bir asker. Tommy Franks, ‘‘Hiç kimse bir asker kadar savaÅŸtan nefret etmez’’ sözüyle de tanınıyor. Savaşın ayak sesleriyle birlikte dünyanın en ünlü haber dergileri Time, Newsweek ve L'Express, 57 yaşındaki generali kapak konusu yaptı. General Franks, Oklahoma'nın güneydoÄŸusundaki küçük bir kasabada, Wynnewood'da dünyaya geldi. Annesi ev kadını, babası da teknisyendi. ÇocukluÄŸunda ailesiyle birlikte Teksas'ın Midland kentine göç etti. Aynı tarihlerde Bush ailesi de Connecticut'dan Teksas'a geldi. Ä°ki aile birbirini tanımıyordu. Delikanlı Tomm Franks'in devam ettiÄŸi lisede Laura Bush da okuyordu. Daha sonra ABD'nin bir numaralı hanımefendisi olan Laura Bush, bugün çocukluÄŸundaki Tommy Franks'i hatırlamıyor.Emekli lise müdürü ise 2'nci Körfez Savaşı'nın Merkez Kuvvetler Komutanı Franks'i ‘‘vasat bir öğrenci’’ olarak hayl meyal hatırlıyor. Bir gün karşılaÅŸtıklarında yaÅŸlı öğretmen Franks'a ‘‘hiç de parlak bir öğrenci olmadığını‘‘ söylemiÅŸ. Franks'in cevabı ise‘‘Amerika ne kadar büyük bir ülke deÄŸil mi?’’ olmuÅŸ.General Franks, Midland'ın tozlu topraklı yollarında geçen ilk gençlık yıllarını şöyle özetliyor: KuÅŸ avlamak, motosiklete binmek, puro ve margarita içmek...Teksas Ãœniversitesi'ne kaydını yaptıran Franks, 1965 yılında yüksek öğretimini yarım bıraktı ve orduya yazıldı. Ä°ki yıl sonra topçu piyade olarak Vietnam'a gönderildi. Franks, 9'uncu Piyade Tümeni'nde Vietkonglulara top mermisi yaÄŸdırırken 3 kez yaralandı. Bunlardan biri çok ciddi bir yaraydı. Hatırasını hálá bacağında taşıyor, ama nedense o günlerden söz etmeyi hiç sevmiyor.EŞİNE VERDİĞİ SÖZGeneral Franks, ÅŸafakla birlikte ayaÄŸa kalkan insanlardan. Saat 04:00'te daima ayaktadır. Country ve 1950'lerin pop müziklerini dinlemeyi seviyor: Travis Tritt, Garth Brooks... Kimi zaman ÅŸarkılara eÅŸlik ettiÄŸinde yaptığı gürültü, eÅŸi Cathy'i uyandıracak ÅŸiddette oluyor.Franks, eÅŸi Cathy'nin ‘‘yaÅŸamındaki rehber’’ olduÄŸunu söylüyor. 35 yıl önce ilk buluÅŸmalarında ‘‘Doktor Jivago’’ filmine gitmiÅŸler, iki yıl sonra da Yüzbaşı rütbesindeki Franks, evlenme teklifinde bulunmuÅŸ. Nikah töreninde ise eÅŸine şöyle bir söz vermiÅŸ: ‘‘Yakında ordudan ayrılacağım.’’Cathy, her sabah eÅŸini ‘‘Git ve demokrasi için dünyayı daha güvenli bir hale getir’’ diye uyarark uÄŸurluyor. Franks ailesinin kızları Jacqueline de bir askerle evli. Ä°ki torunu General Franks'i ‘‘Pooh’’ diye çağırıyorlar.EMEKLÄ°LÄ°ÄžE ONAY YOKGeneral Franks, 2002'nin ortalarında eÅŸine yıllar önce verdiÄŸi sözü yerine getirerek emekli olmayı hedefliyordu. Ama BaÅŸkan Bush'dan onay çıkmadı. Çalışması kolay, istikrarlı bir komutandı ve o tarihlerde de Savunma Bakanı Rumsfeld'in güvenini kazanmıştı. En sevdiÄŸi film Anlat BakalımGeneral Franks, en karmaşık iletiÅŸim araçlarıyla donatılmış Boeing 707 ile seyahat ediyor. Uçakta savaÅŸ sohbetlerine mola verildiÄŸinde film seyretmeyi yeÄŸliyor. Son favori filmi ise ‘‘Analyze This’’ (Anlat Bakalım). Uçakta sızıp kalan bir görevliyi başından aÅŸağı bir ÅŸiÅŸe su dökerek uyandırıyor. Generale genellikle eÅŸi Cathy de eÅŸlik ediyor. Vatan, millet nutku yok, ÅŸakalaÅŸma var General Franks'in bir özelliÄŸi de birlikleri ziyaret ettiÄŸnide ‘‘görev aÅŸkı, vatan, millet, kahramanlık’’ gibi parlak sözler söylememesi, hemen askerlerinin aralarına karışması ve el sıkışıp espriler yapması. Basına ender olarak röportaj veriyor. Yüksek teknolojiye raÄŸmen kara harekatındaki sonucu, askerlerin belirlediÄŸine inanıyor. Tommy Franks, ‘‘Rummy’’ lakaplı Savunma Bakanı Donald Rumsfeld'in mimarı olduÄŸu yeni askeri doktrine karşı çıkmasıyla da büyük puan topladı. Rumsfeld ‘‘hız’’ı savunuyordu, Franks ise ‘‘temkinli’’ olmayı. Time Dergisi'nin benzetmesine göre ‘‘Rummy tavÅŸan, Tommy kaplumbaÄŸa’’ydı. Irak'a savaÅŸ planlarında hayli çatıştılar, ama orta yolu buldular. Tek sıkıntısı savaÅŸtaki can kaybının en az olmasıydı. Rummy ve Tommy, savaÅŸ planlarının masaya yatırıldığı geçen ocak ayında bir ‘‘suÅŸi’’ kaçamağı yaptılar. EÅŸleri kent dışındaydı. Tommy Franks, Savunma Bakanı'nın önerisiyle hayatında ilk kez suÅŸi yedi.Hareketli tanklara top icat eden askerGeneral Tommy Franks, Vietnam Savaşı'nın ardından Teksas, Kore, Almanya ve Pentagon'da baÅŸarılarıyla üstlerinin dikkatini çekti. Birlikte çalıştığı emekli General Crosbie Saint, ‘‘Hareket halindeki tanklara karşı uzun menzilli top kullanımını icat eden Tommy'dir. Bu taktik Irak'taki savaÅŸta da gündeme gelecektir’’ dedi. Zirveyi yakalayan tüm yıldızlar gibi Franks da kendi baÅŸarısını yaratanlardan. Çöl Fırtınası'nda helikopter ve kara birliklerini yönlendirdi. Onun için ‘‘En karmaşık durumlardan sıyrılmayı ve teoriden derhal pratiÄŸe aktarmada üstüne yoktur’’ deniyor. Tarif edilemeyecek ölçüde detay tutkunuÇevresindekilere göre General Franks, ‘‘tarif edilmez bir detay tutkunu’’dur. Ekibinin de kendisi de gibi çevik olmasında ısrar eder. Florida'nın Tampa kentindeki Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM), Amerikan ordusunun en tuhaf örgütlenmesidir. Bu komutanlığın kendine ait ordusu yoktur, ama 25 ülkedeki askeri operasyonlardan sorumludur. CENTCOM'daki 3200 görevli, hem Afganistan'daki operasyonu, hem de Irak'taki savaşı yönlendirir. Franks çok iyi bir dinleyicidir, ama zaman kaybı olan sızlanmalara dayanamaz. Arap liderlerini mütevazı haliyle, fiziksel gücüyle etkilemiÅŸtir ve iliÅŸkileri gayet iyidir. Hem bir savaşçıdır, hem usta bir diplomat. Â