İşte kayıp halka
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Eylül 19, 2002 01:54
Hubble uzay teleskopu, ilk kez ‘‘ortanca’’ kara delikleri keşfetti. Bu üçüncü tip kara delik, evrenin sırlarını çözmeyi sağlayacak önemdeki ‘‘kayıp halka’’ olarak görülüyor.
Yeni tip kara delikler, Samanyolu ve Andromeda galaksilerindeki küremsi yıldız yığınları arasında saptandı. NASA uzmanları, ortanca kara deliklerin, galaksiler ve yıldız yığınlarının milyarlarca yıl önce nasıl oluştuklarını çok daha iyi anlama olanağı vereceğini düşünüyorlar. Daha önce iki tip kara delik saptanmıştı. Biri ‘‘küçük’’ boyutlardaki yıldız kara deliği, diğeri yıldızları yutan ‘‘dev kütleli’’ kara delik.
Güneş'in 20 bin katı
Ortanca kara delik, bu nedenle üçüncü tip olarak nitelendi. Bunlardan biri, Kanatlıat takımyıldızındaki M15 adlı yıldız yığınının ortasında bulundu. 32 bin ışık yılı mesafedeki deliğin kütlesinin, Güneş'in 4 bin katı olduğu sanılıyor. Diğeri ise 2.2 milyon ışık yılı uzakta G1 adlı dev küremsi yığın içinde saptandı. Bu deliğin kütlesinin ise Güneş'ten 20 bin kat fazla olduğu tahmin ediliyor.
Yıldızlardan önce vardı
Yıldız kara deliği denen kara deliklerin kütleleri Güneş'in 2-3 katı. Süper kütleli kara delikler ise Güneş'ten milyarlarca kat büyük olabiliyor. Küremsi yıldız yığınlarında yüz binlerce yıldız bulunduğuna dikkati çeken uzmanlar, bu yığınların arasında kara delikler bulunmasının, bu deliklerin daha yıldız yığınları ortaya çıkmadan önce var olduklarını akla getirdiğini belirttiler.
Güneş'in 20 bin katı
Ortanca kara delik, bu nedenle üçüncü tip olarak nitelendi. Bunlardan biri, Kanatlıat takımyıldızındaki M15 adlı yıldız yığınının ortasında bulundu. 32 bin ışık yılı mesafedeki deliğin kütlesinin, Güneş'in 4 bin katı olduğu sanılıyor. Diğeri ise 2.2 milyon ışık yılı uzakta G1 adlı dev küremsi yığın içinde saptandı. Bu deliğin kütlesinin ise Güneş'ten 20 bin kat fazla olduğu tahmin ediliyor.
Yıldızlardan önce vardı
Yıldız kara deliği denen kara deliklerin kütleleri Güneş'in 2-3 katı. Süper kütleli kara delikler ise Güneş'ten milyarlarca kat büyük olabiliyor. Küremsi yıldız yığınlarında yüz binlerce yıldız bulunduğuna dikkati çeken uzmanlar, bu yığınların arasında kara delikler bulunmasının, bu deliklerin daha yıldız yığınları ortaya çıkmadan önce var olduklarını akla getirdiğini belirttiler.