İşte 12 Eylül'ün beyin yıkama projeleri

Vatan Gazetesi’nden Kemal Göktaş’ın haberine göre, Genelkurmay Başkanlığı’nın 12 Eylül davasını gören Ankara 12. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderdiği Belgeler arasında Adalet Bakanlığı ve Genelkurmay’ın ortaklaşa hazırladıkları siyasi mahkumların ıslah edilmesi (tretman) programlarını içeren belgeler de yer aldı. “Anarşist veya Terörist Vasıflı veya İdeolojik Düşünceli Hükümlülerin Tretmanı Hakkındaki Plan” adıyla dosyaya giren belgede mahkumların politik görüşlerinden vazgeçirilmeye çalışılması anlamına gelen ve insan haklarına aykırı bulunan “beyin yıkama” programı da ortaya çıktı.

Planda, cezaevine giren siyasi mahkumlarla ilgili ayrıntılı gözlem fişlerinin doldurulacağı, ideolojilerinden vazgeçmeleri için kişisel treatman ve psikiyatrist tedavisi gibi önlemlerin planlandığı belirtilen belgelerde, siyasi mahkumlara yönelik “yabancı ülkelerin emelleri, dini inançlar, Türk örf ve adetleri, yurttaşlık, vatan, millet” kavramları konusunda yoğunlaşmış bir eğitim verilmesi, tek tip elbise verilmesi, tıraş edilmeleri, pazartesi ve cuma günleri İstiklal Marşı okutulması öngörülüyor:

“AŞILAYICI” KİTAPLAR: Atatürk ilkeleri, vatan, millet bütünlüğü, birliği ve sevgisi aşılayacak kitaplar verilecek.

PSİKİYATRİK TERAPİ: Kendilerine sosyal hizmet uzmanları, psikolog ve psikiyatrist ve diğer eğitim uzmanları tarafından terapi ve eğitim uygulanacaktır.

TECRİT: Eğitim ve tretman sonucu olumlu yönde gelişme gösteren ve ıslaha yönelenler üçer kişilik bölümlere alınacak, terapi ve eğitim ile tretmen 3’er kişilik gruplar halinde uygulanacaktır. Gerek tek kişilik gerekse üç kişilik grupların diğerleri ile irtibatları kesilecektir.

Siyasi mahkumlara uygulanacak infaz metodlarına ilişkin bazı planların ise sansürlü olarak dosyaya gönderilmesi dikkat çekti. Üstü çizilmesine rağmen siyasi mahkumların tretmanına yönelik olduğu görülebilen Ağustos 1983 tarihli bir planda çok tartışılacak bir ibare dikkat çekiyor. Bazı bölümlerinin üstü çizilmiş olmasına rağmen “cerrahi ve psikiyatrik müdahale” ifadesinin geçtiği bölüm aynen şöyle:

Yukarıdaki maddede gösterilen amaçlara ulaşılmasına engel olabilecek .............. .............. (sakatlık ve hastalık kelimeleri ) .............. bunların giderilmesi için gerekli görülen .............. ..................(cerrahi ve psikiyatrik tedaviye ifadesi okunabiliyor).”

Raci Tetik’in “coplama” itirafı

Dosyaya giren bir belgede, Uluslararası Af Örgütü’nün hazırladığı raporlara atıf yapılırken, Mamak Askeri Cezaevi’nin yıllardır aranan ve son olarak İstanbul’da GATA’ya bağlı Çamlıca Huzurevi’nde kaldığı belirlenen müdürü Raci Tetik’in ifadeleri de sıralandı. Af Örgütü’nün raporunda, Raci Tetik’in, yayıncı İlhan Erdost’un cezaevinde dövülerek öldürülmesinden sonra savcılığa ifade verdiği belirtildi. Af Örgütü’nün raporunda, Tetik’in bu ifadesinde, “Yaşlı, kadın ve çocuklar, sakatlar ve hastalar haricinde ön hazırlıklar tamamlandıktan sonra tüm tutukluların belden aşağı kaba yerlerine ve avuçlarına bir veya iki kez vurulması gerektiği konusunda emir verdim. Amacım disiplini sağlamaktır” dediği kaydedildi.

Yasak kitaplar

Belgelerde, Mehmet Ali Birand, Aziz Nesin, Erbil Tuşalp ve Doğan Avcıoğlu’nun bazı kitapları ile Yeni Gündem ve Nokta dergilerinin 1986’ya kadar sakıncalı bulunarak mahkumlara verilmesinin yasaklandığı yer aldı.

Cezaevlerinde dinleme yapılıyormuş

Belgelerde MHP davasından hükümlü bulunan Muhsin Yazıcıoğlu ile avukatı Şerafettin Özdil arasındaki konuşmanın da metni yer aldı. Belgeler arasında Avrupa Konseyi’nden gelen parlamenterlerin cezaevlerinde yaptıkları görüşmelerin gizlice kayda alınan görüşme metinlerinin de yer alması dikkat çekti. Bu belgeler, 12 Eylül döneminde cezaevlerinde gizli dinlemenin devletçe uygulandığını ortaya koydu.