İstanbul'un hasar haritası

Deprem Danışma Masası'na yapılan başvurular üzerinde çalışılarak şehrin hasar ve depremin en çok hissedildiği yerlerin haritaları çıkarıldı.

İTÜ Maden Fakültesi Jeofizik Bölümü Öğretim Üyesi ve Jeofizik Mühendisleri Odası Başkanı Prof. Dr. Ahmet Ercan, 17 Ağustos'tan sonra oluşturduğu ‘Deprem Danışma Masası'na yapılan başvurular üzerindeki çalışmalarını bitirerek, ‘İstanbul'un Hasar Haritası'nı çıkardı. Haritaya göre, İstanbul'da en çok hasar gören yerler, Avcılar ile Fatih ve Bayrampaşa'nın iç kesimleri. Prof. Dr. Ercan, aynı verilere dayanarak, depremin hangi semtte ne kadar hissedildiğini belirleyen bir harita da yaptı. Araştırmaya göre Avcılar, Küçükçekmece, Yakuplu, Kavaklı, Mimarsinan, Bakırköy, Güngören, Zeytinburnu, Fatih, Gaziosmanpaşa, Bayrampaşa, Bağcılar, Kartal, Pendik, Tuzla ve Bayramoğlu, İstanbul'un depreme en duyarlı semtleri.

Açık Radyo'dan yapılan çağrılar üzerine Avrupa yakasından 317, Anadolu yakasında 125 başvuruyu değerlendirerek, kentteki hasar, şiddet ve duyarlılık haritalarını oluşturan Prof. Ercan, ‘‘Bu haritalar, hem zemin yapısı, hem de bina yapısı itibarıyla, olası İstanbul depreminde nerelerin daha çok hasar görebileceğini gösteriyor'' dedi. Prof. Dr. Ercan, yapılan başvuruların Avrupa yşakasında hasarın daha çok olduğunu ortaya koyduğunu belirterek, ‘‘Genelde yapı türü aynı olduğuna göre, hasarı artıran neden, Asya yakasında, yerin sağlam ve ana kayadan oluşurken, Avrupa yakasında genellikle genç ve sarsıntıya karşı esneme dirençleri düşük birimlerin (miyosen, oligosen, kuvaterner) baskın olmsadır'' diye konuştu.

SEMTLERE GÖRE DURUM

İstanbul sıralamasında en çok etkilenen ilk 10 semt şunlar:

‘‘Avcılar yüzde 11, Fatih, Kadıköy ve Florya yüzde 8, Güngören yüzde 7, Üsküdar yüzde 6, Maltepe yüzde 5.5, Bakırköy yüzde 5, Bahçelievler yüzde 4.5, Küçükçekmece yüzde 4.''

Sarsıntıdan en çok etkilenen Avcılar'da olasılıkla diri kırığın Doğu-Batı doğrultusundan geçtiğini belirten Prof. Dr. Ercan, ‘‘Geçmişte Fatih Camii'nin depremlerle birkaç kez yıkılmış olması, Fatih'in neden ikinci sırada olduğunu açıklar. Ana kaya derinliği 30-50 metre olan Fatih'te yeraltı sularının 17-25 metre derinde ve kumlu birimde olması sıvılaşma oranının da gözönünde bulundurulmasını gerektirir'' dedi.

RUMELİ YAKASINDA ETKİLENME

Haritanın oluşmasını sağlayan incelemelere göre Avrupa yakasında en büyük hasar yüzde 16 ile Avcılar'da meydana geldi. Avcılar'ı yüzde 11 ile Florya ve Fatih, yüzde 10 ile Güngören, yüzde 7 ile Bakırköy ve Gaziosmanpaşa, yüzde 6 ile Bahçelievler, yüzde 5 ile Küçükçekmece ve yüzde 4 ile Zeytinburnu izledi. Prof. Dr. Ercan, yüzey kireçtaşının kalın olduğu Bakırköy ve Bahçelievler'de hasarın küçük olmasına rağmen kireçtaşının 2-3 metreye kadar inceldiği Avcılar, Fatih ve Güngören'de hasarın yüzde 10-11'lere yükselmesine dikkat çekti.

ANADOLU YAKASINDA KADIKÖY HASARLI

Anadolu yakasında en yüksek hasar ise yüzde 30'la Kadıköy'de oluştu. Bunu yüzde 20 ile Üsküdar, yüzde 19 ile Maltepe, yüzde 12 ile Kartal ve yüzde 9 ile Pendik ilçeleri izledi. Prof. Dr. Ercan, ‘‘Anadolu yakası ana kaya üzerine oturmasına karşın, en çok Kadıköy ve Üsküdar'ın etkilenmesinin nedeni, dere yataklarında, bozuşmuş kaya ve kayalar üzerine taç gibi örten gevşek birimler üzerinde yapılaşmanın sık olmasıdır'' diye konuştu.

EN ÇOK AVCILAR VE BAYRAMPAŞA

Depremi IX-X şiddetinde hisseden ve 2'nci, 3'üncü derece hasarın yüzde 10'unun görüldüğü yerler:

Avcılar, Bayrampaşa'nın ve Fatih'in iç bölümleri

Depremi VIII-IX şiddetinde hisseden ve 2'nci, 3'üncü derece hasarın yüzde 6'sının görüldüğü yerler:

Mimarsinan, Avcıların dış kesimi, Büyükçekmece-Zeytinburnu arası, Gaziosmanpaşa, Fatih ile Bayrampaşa'nın dış kesimleri, Fenerbahçe ve Bostancı'nın bir bölümü, Maltepe

Depremi VII-VIII şiddetinde hisseden ve 2'nci, 3'üncü derece hasarın yüzde 3'ünün görüldüğü yerler:

Bababurnu ve çevresi, Avcılar'ın en dış kesimi Şirinevler, Eyüp, Bağcılar, Esenler, Beşiktaş, Şişli, Üsküdar-Küçükyalı sahil minibüs yolu arası,

Depremi VI-VII şiddetinde hisseden ve 2'nci, 3'üncü derece hasarın yüzde 1'inin görüldüğü yerler:

Kumburgaz sahilinden Bababurnu'nun kara kesimine doğru oluşan yay, Değirmenburnu'ndan Küçükçekmece Gölü'nü dolaşarak giden yay, Kanarya, Güneşli, Metris, Alibeyköy, Üsküdar-Küçükyalı minibüs yolu -O-1 arası, Boğaziçi kıyıları, Adalar'ın kuzey sahilleri.