Güncelleme Tarihi:
Bulutlar, mevsim değişimlerinden iklimsel dönüşümlere kadar pek çok süreçte rol oynuyor. Atmosferin değişkenliğine farklı bulut oluşum yolları da eklenince ortaya çıkan bulutların şekilleri de çeşitlilik gösteriyor.
Perşembe günü İstanbullular böyle bir duruma şahit oldu. Görsel açıdan etkileyici bir görüntü oluşturan 'Cirrocumulus' (sirrokümülüs) bulutları, sosyal medyada en çok paylaşılan görseller arasına girdi. Hatta bu bulutların depremin habercisi olduğuna dair pek çok komplo teorisi de ortaya atıldı.
Peki Cirrocumulus bulutları neden oluştu? Bu sıra dışı bir durum mu yoksa bu mevsimde normal mi?
‘METEOROLOJİK AÇIDAN ANORMAL BİR DURUM SÖZ KONUSU DEĞİL’
Konuyla ilgili görüşlerine başvurduğum Meteoroloji Mühendisleri Odası Başkanı Fırat Çukurçayır, “Bu bulutlar bulundukları ortamdaki hava sıcaklığından dolayı tamamen buz kristallerinden ibarettir. Bazen aşırı soğumuş su damlacıklarına neden olurlar. Kum tanecikleri gibi ya da küçük dalgalar halinde ince, beyaz ve gölgesiz bulutlar şeklinde görülürler” dedi.
Çukurçayır şöyle devam etti:
“Meteoroloji biliminde bulutlar bulunduğu yüksekliğe bağlı olarak alçak, orta ve yüksek bulutlar olarak adlandırılır. Cirrocumulus'ler yüksek bulutlar sınıfında yer alan ‘Cirrus’ veya ‘Cirrostratus’ bulutlarının şekil değiştirmesinden oluşur. Hemen her bulutun oluşumu gibi burada da atmosferik koşullar belirleyicidir ve meteorolojik açıdan anormal bir durum söz konusu değildir. Hem Cirrus hem de Cirrostratus bulutları sıklıkla görülebilir.”
‘GÖK GÜRÜLTÜLÜ SAĞANAK YAĞIŞIN HABERCİSİ’
Cirrocumulus bulutlarının gökyüzünde oluşmasının ardında belli bir süre içinde yağmur beklendiğinin altını çizen Çukurçayır, “Bunun nedeni yukarı seviyelerdeki havanın soğuk, yer seviyesindeki havanın ise daha sıcak olmasıdır. Atmosferik koşullara bağlı olarak bu bulutlar, fırtına bulutu olan ‘Cumulonembus’ bulutları için uygun ortam oluşturur. Bu da gök gürültülü sağanak yağışların oluşmasına neden olur” ifadelerini kullandı.
Sosyal medyada söz konusu bulutların türünün Cirrocumulus mü yoksa Altocumulus mü olduğuna dair de tartışma yaşandı. Peki bu iki bulut tipi arasında ne gibi farklar var?
Bu soruma “En basit fark, bulundukları seviyelerdir” cevabını veren Çukurçayır, şu noktaların altını çizdi:
“Altocumulus bulutları orta bulutlar sınıfında bir buluttur. Genel olarak hafif gölgeli, beyaz tonlarında bir renge sahip, bazen görüntü itibarıyla kurumuş ve çatlamış toprağı andıran bazen de birden fazla parçalı yol şeritlerini andıran bulutlardır. Bu görünümleri nedeniyle Cirrocumulus bulutlarını andırırlar. Karıştırılmasının temel nedeni görsel benzerlikleridir. Fakat her ne kadar görsellikleri zaman zaman karıştırılsa da ikisi de farklı yüksekliklerin bulut tipleridir.”
'BİLİMSEL DAYANAĞI YOK'
Bulutların görüntüsü sonrası “depremin habercisi” şeklinde yorumlar da yapıldı. Bu ve benzeri komplo teorileriyle ilgili Çukurçayır, “Hem ülkemizde hem de dünyada atmosferik koşullar ve deprem arasında bir ilişkinin olduğunu savunan insanlar var. Ama bulut tipleri ve deprem arasındaki ilişkiyi kesin kanıtlarıyla ortaya koyacak örnekler yok” dedi ve ekledi:
“Örneğin bir depremde kanıt diye sunulan bulut tipini, başka depremde göremeyebilirsiniz. Ya da gökyüzünde hiç bulut olmayan bir günde veya saatte deprem meydana gelebilir. Bilimsel dayanağı yoktur.”
Fotoğraf: iStock, DHA