İstanbul'da bir usta
Güncelleme Tarihi:
Tüm zamanların en önemli fotoğrafçılarından André Kertész’in yaşamı boyunca çektiği fotoğraflardan örneklerin yer aldığı seçki 22 Kasım'dan itibaren İstanbul Modern'de sanatseverlere sunuluyor. Kertesz'in sanat yaşamının farklı dönemlerini örnekleyen çalışmalarının yeralacağı “Hayatın Yansıması” başlıklı sergi4 Şubat'a kadar sürecek.
1894 yılında Macaristan'da başlayan ve 1985 yılında New York'ta sona eren uzun yaşamının büyük bölümü boyunca hayata hep objektifin ardından bakan bu büyük usta foto muhabirliğinin de öncülerinden.
Bunun yanısıra Dada akımının etkisiyle gerçekleştirdiği deneysel çalışmaları ile de Kertesz, 20. yüzyılın en etkili ve en verimli fotoğrafçılarından bir olarak kabul ediliyor.
André Kertesz 2 Haziran’da 1894 tarihinde, Macaristan’da, Ernestine ve Leopold Kertész’in çocuğu olarak dünyaya geldi. Ailesi finans ve tarım işleri ile uğraşıyordu. Fotoğraftan büyülenen bir çocuk olarak, kendi kamerasını alır almaz gerçekleştirmeyi düşündüğü görüntüleri kafasında düşlemeye başladı.
Budapeşte’deki Ticaret Akademisi’ne girdi, işletme öğrenimi görerek mezun oldu. Ama işletme dersleri hiç ilgisini çekmiyordu. İlk kamerasını satın aldı: x4,5 x 6 cm. objektifli bir ICA kutu kamera. Nasıl kullanılacağını, filmin banyo edileceğini ve nasıl negatif baskı alınacağını kendi kendine öğrendi.
İlk olarak ailesinin ve yakın çevresinin fotoğraflarını çekti. Avusturya-Macaristan ordusunda görev aldı, 1915 yılında kolundan ve göğsünden yaralandı.
İyileştikten sonra Romanya, Çekoslovakya, Avusturya ve Macaristan’ı dolaşarak, 4,5 x 6 cm. objektifli Goertz Tenax’ıyla fotoğraflar çekti. Askerlerin gündelik hayatlarını görüntüledi. Bu negatiflerin çoğu savaş sırasında kayboldu. Komik bir oto-portre fotoğrafı ile katıldığı savaş fotoğrafı yarışmasında sonunculuk ödülü aldı.
1918 yılında Budapeşte Menkul Kıymetler Borsası’nda çalışmaya başladı. Boş zamanlarında fotoğrafa devam ediyordu. Ailesini, bir fotoğrafçı olarak yaşayabileceği konusunda ikna edebilmesi gerekiyordu. Fransa vizesi için başvuruda bulundu. 1925 yılında Paris’e gitti. Yabancı gazetecilere ve diğer sanatçılara fotoğraflarını gösterebilmek amacıyla kahvelere takılmaya başladı. Fransa’daki yayıncılar için serbest muhabirlik yapmaya başladı. İlk kişisel sergisini 1927 yılında Au Sacré du Printemps galerisinde açtı. 1932 yılında New York’taki Julien Levy Gallery’de açılan "Modern Avrupa Fotoğrafı" sergisinde 35 fotoğrafı sergilendi. 1936 yılında, ABD’de bir yıl muhabirlik yapma planıyla New York’a geldi.
1930’ların büyük fotoğraf ajanslarından biri olan Keystone Studios ile bir yıllık anlaşma imzaladı, Beaux Arts Hotel’de yaşadı.
American Magazine, Collier's, Harper's Bazaar, House & Garden, Town and Country, Look ve Vogue dergileri için serbest muhabirlik yaptı. 1944 yılında Amerikan vatandaşı oldu. 1965 yılında Amerikan Magazin Fotoğrafçıları Birliği Onur Konuğu oldu. Dünya çapında sayısız sergide yapıtları sergilendi. 1981 yılında "Mayors Award of Honor for Art's and Culture" ödülüne layık görüldü; 53 adet SX-70 renkli fotoğraftan oluşan "Penceremden" adlı kitabı yayımlandı. 1984 yılında "Order of the Banner of the Hungarian People's Republic" ödülünü aldı. André Kertesz, 1985 yılında, New York 2 Fifth Avenue’deki evinde öldü.