İstanbul’a özel yasa... Depreme 4 aşamalı hazırlık

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, gazete ve televizyonların temsilcileriyle Dolmabahçe’deki Cumhurbaşkanlığı Çalışma Ofisi’nde bir araya geldi. 6 Şubat’taki çifte depremin ardından yapılan çalışmaları ve İstanbul’la ilgili kentsel dönüşüm planlarını anlatan Özhaseki, özetle şunları söyledi: “İstanbul’umuz dünyadaki deprem riski taşıyan 10 ilden biri. Bu konuda dört aşamalı planımız var.

1.5 MİLYON RİSKLİ BİNA

Birincisi, zaten devam eden bir kentsel dönüşüm çalışması var. Şu anda bile 39 ilçemizde 188 yerde kentsel dönüşüm projesi devam ediyor. 2012’den bu tarafa yapılan bu çalışmalarda yaklaşık 800 bin bağımsız konut, birim yenilendi İstanbul’umuzda. Şu anda da 165 bin civarında konutumuzun yenileme çalışmaları devam ediyor. Bizim bu işi biraz daha hızlandırmamız gerektiği gibi bir kanaat hepimizde var. Neden derseniz, riskli olarak söylenen 1.5 milyon civarında yapı var.

600 bini de ilk etapta çok daha fazla hasar görecek gibi, yıkılacak gibi gözüküyor. Ondan dolayıdır ki bizim bu çalışmaları daha da hızlı hale getirmemiz lazım.

350 BİN YENİ KONUT

İkinci aşamada rezerv konut alanları belirledik. Bu belirlediğimiz alanlarda 350 bin konuta kadar yeni, sağlam, güvenilir konutlar yapabileceğiz. O da bizim epeyce bir ihtiyacımızı görür. Çevrede en riskli olan yapıları o yaptığımız yeni yerlere taşıyarak belki de depreme hazırlığın ikinci adımını atmış olacağız diye düşünüyorum.

YARISI BİZDEN

Üçüncüsü de seçim öncesinde açıklanan, asla bir seçim vaadi olmayan, ayakları yere basan bir başka kampanyamız var. Bunu da bizim hızla devam ettirmemiz lazım. O da, ’Yarısı Bizden’ kampanyası. Onunla ilgili de şu ana kadar bakanlığımıza müracaat eden insanların sayısı 1 milyon 20 bin. Yüzde yüz kendi içerisinde anlaşma sağlamış bina sayısı 14 bin civarında. Gerekirse 3’te 2 sağlayanlarla da devam edeceğiz.

ENGELLERE KARŞI YASA

Dördüncü aşamada depreme hazırlık kapsamında İstanbul için özel bir yasa çıkarmayı planlıyoruz. Şu ana kadar 11 yıldır devam eden İstanbul’daki kentsel dönüşüm işinde ne tür engellerle karşılaşmışsak bunları bertaraf edecek, bir an önce işi hızlandıracak tedbirleri alıp bu yasayı da çıkarmak istiyoruz. Bakanlığımız liderliğinde başlayan bu toplantılara İstanbul’umuzdan bütün belediyelerimizi davet ediyoruz. Partisi önemli değil. 39 ilçemizde büyük bir çoğunluğu geliyorlar, bir ikisi hariç. Büyükşehir de katılıyor.”

HAYAT ÜÇGENİ

“Şunu hepimiz bilelim. Türkiye bir deprem ülkesidir. Nokta. Topraklarımızın yüzde 66’sı, nüfusumuzun da yüzde 71’i birinci ve ikinci derecede deprem bölgelerinde yaşıyor. Bu cennet gibi vatanın böyle bir dezavantajı var. O yüzdendir ki bakanlık, belediye ve vatandaş üçgeni bizim vazgeçilmezimiz. Bu üçlüden herhangi biri geriye çekilirse, isteksiz davranırsa veya engel olmak için elindeki birtakım insanları yasal yollardan kullanmaya başlarsa zaten iş tıkanmış oluyor.”

DÖNÜŞÜMDE YÜZDE 50’NİN KATILIMI YETERLİ OLACAK

Bakan Mehmet Özhaseki açıklamasının ardından soruları da yanıtladı. Özhaseki, Hürriyet Genel Yayın Yönetmeni Ahmet Hakan’ın, “Yasada zorlayıcı hükümler de getirilecek mi?” sorusuna şöyle cevap verdi: “Eskiden bir binanın dönüşümü için yüzde yüz muvafakat gerekiyordu. Daha sonraki zaman dilimi içerisinde bu 3’te 2’ye kadar düşürüldü. Fakat bina içerisinde itiraz edenlerin kendine göre bu işi tıkayıcı mahiyette engelleri oluyor. 3’te 2’yi sağlasanız bile işbaşına geçtiğinizde yasa sizi uzunca bir güzergâha sokuyor. Ve orada karar alıp bir an önce işe başlayamıyorsunuz. Elbette ki vatandaş, herkes kendi evi hususunda istediği gibi karar verebilir. Saygı duymak lazım. Ama arada nadir de olsa engelleyici mahiyette davranıp dava açmayı çok seven vatandaşlarımız çıkıveriyor. Onların elinde dosyayla mahkeme kapılarında dolaştığı bir ortamda da kocaman bir binada onlarca kişi bekliyor.

BAŞKA TÜRLÜ ALTINDAN KALKAMAYIZ

Bunları hızlandıracak mahiyette, belki de bir şahsi kanaat bu, kesin hüküm değil, yüzde 50’yi aşan oranda bina içerisindeki sakinler ‘Evet burada dönüşüm yapalım’ diyorlarsa ona rıza göstereceğiz. Başka türlü bu işin altından kalkamayız. Haliyle biz bu yasa taslağını hazırlayacağız. Bunu açıp kamuoyuyla tartışacağız. Herkesle paylaşacağız. Sonra da Meclis’e getirip uzun uzadıya müzakere edeceğiz. Eğer siz taraflarla bunu tartışmadan yaparsanız başka türlü felaketler çıkıyor karşınıza.”

HER KESİME ÇAĞRI

“İstanbul’da da bu işe kafa yoran, katkıda bulunmak isteyen kim varsa gelsin orada söylesin. Ve bir yol haritasını netleştirelim. Sonra da gerekirse İstanbul için özel bir yasa çıkarıp bir an önce başlayalım. Allah korusun buradaki düşünülen ve söylenen depremin altından kalkabilme ihtimali çok gözükmüyor. O yüzden bizim hızlı davranmamız icap ediyor. Gerekirse bu konuda hızlı adımlar atarak, Meclis çalışma döneminde değilse bile eğer takvim sıkışıksa, yaz döneminde Meclis’i başka işler için değil, sırf bu iş için davet edip bu yasaları görüşebiliriz.”

6 ŞUBAT’IN FATURASI 100 MİLYAR DOLAR

Bakan Özhaseki, 6 Şubat depremleriyle ilgili şöyle konuştu: “Asrın felaketi denilse de bana göre bin yılın bir felaketiyle karşı karşıya kaldık.

* Doğrudan 11 ilimizi ama dolaylı olarak da 18 ilimizi etkileyen, 14 milyon vatandaşımızın tesir alanında kaldığı ve 51 bin canımızı toprağa verdiğimiz bir ortamla karşılaştık.

* 680 bin konutumuz yıkıldı. 170 bin civarında da işyeri, depo, ahır gibi yerlerimiz adeta yerle yeksan oldu. Maddi hasar her hâlükârda 100 milyar doların üzerinde.

* 1 milyon 905 bin vatandaşımız evlerinden, yurtlarından uzakta yaşıyorlar. Çadırlarda kalanların sayısı 55 bin civarında. Misafirhanelerde kalan vatandaşımızın sayısı 79 bin. Yurtlarda veya kamu kurumlarının misafirhanelerinde kalan vatandaş sayısı, konteynerlerde kalan vatandaşımız daha fazla. Orada biraz daha hayat diğerlerine göre daha kolay devam ediyor denebilir. 466 bin civarında vatandaşımız var.

* 1 milyon 300 bin civarında vatandaşımız (320 bin aile) bizden kira yardımı alıyor. Onlar kendi güvenli konutlarına kavuşuncaya kadar seferberlik ilan ettik. Gece gündüz çalışıp onları rahat ettirmenin gayreti içerisindeyiz.”