İstanbul suyun bol ama tasarrufu unutma

Geçen yıl tüm dünyayla birlikte Türkiye ve İstanbul’da yaşanan kuraklık krizi nedeniyle barajların doluluk oranı yüzde 20’lerin altında seyrederken, bazı barajlar kuruma tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştı. Bu yaz ise İstanbul’da barajların ortalama doluluk oranının yüzde 75’in üzerinde olması sevindirdi. Baraj doluluk oranlarının son 10 yıllık ortalamanın üzerinde olduğunu ancak, bu tabloya bakıp İstanbulluları rehavete kapılmamaları yönünde uyaran İSKİ Genel Müdürü Doç. Dr. Şafak Başa, İstanbul’da günlük su tüketiminin rekor kırdığına dikkat çekti. Doç. Dr. Başa, Hürriyet’e şunları söyledi:

GÜNLÜK TÜKETİM AŞIRI ARTTI

“Baraj doluluk oranlarımız ne olursa olsun, suyu tasarruflu kullanmamız gerekiyor. Geçmiş yıllara göre gündüz su tüketimi oranları arttı. Bu yaz rekor üstüne rekor kırıyoruz. Normal günlük su tüketimi 3 milyon metreküp seviyelerindeyken, bu yıl maalesef son sıcaklarla, 3 milyon 600 bin metreküpün üzerine çıktı. Bu sürdürülebilir bir durum değil. Vatandaşlarımıza su tasarrufu için çağrıda bulunuyoruz. Su ayak izi (insanlar tarafından tüketime bağlı olarak su kapsamını gösterir), karbon ayak izinin (insan faaliyetlerinin ve tüketimlerinin atmosferde yayılan karbondioksit gazı dahil tüm sera gazlarının çevreye verdiği zararın ölçüsü) azaltılması için, su tasarrufu hepimizin vatandaşlık görevi. İstanbul’da ortalama günlük su tüketimi 180 litre iken, şu anda 225 litre. Bu oran çok fazla. Yani ya su tüketimi çok aşırı ya da biz 16 milyona değil, 20 milyon kişiye su vermiş oluyoruz. Sayısı gittikçe artan yabancı abonemiz var.

22 MİLYON METREKÜP SU BAHÇELERE GİDİYOR

İstanbul’da belediyelerin park-bahçeleri yanında, bireysel sulama yapan abonelerimiz var. Bir ara durdurmuştuk. İstanbul’da yeşil alan ve bireysel bahçe sulamaya 22 milyon metreküp su harcanıyor. Bunun biraz frenlenmesi gerekir. Su çok kıymetli. Kuraklık söz konusu olduğunda fiziki su kayıpları da önemli. İstanbul’un suyunun yüzde 75’i dışarıdan, yani Melen ve Istrancalar’dan geliyor. Bu ciddi enerji ve kimyasal madde maliyeti getiriyor. Su kayıp kaçaklarının da azaltılması gerekiyor. Son 4 yılda, boşa gidecek 100 milyon metreküp suyu kurtarmış olduk. Dijital faturaya geçen abone sayımız 574 bin 678 oldu. Vatandaşlarımız tamamen ücretsiz olan bu uygulamaya geçerek, çevrenin korunmasına katkı sağlayabilir. Kuraklık dönemlerinde gri su (evlerde kullanılan atık suyun tuvaletlerde veya yeşil alan sulamasında kullanılması) ve yağmur suyu hasadı çok önemli. Yağmur suyunun depolanarak kullanılması noktasında da mevzuatımızı değiştirdik. İSKİ olarak, İstanbul’da 30 bin metrekare üzerinde konutların projelerini onaylarken, gri su, yani geri dönüşüm suyu tesisatı yapma zorunluğu getirdik. 10 bin metrekarenin üzerinde olan inşaatlarda da, mutlaka yağmur suyu depolama sistemi kurma zorunluluğu getirdik. Baraj havzaları ve dere yataklarını koruyarak suyumuza sahip çıkıyoruz. Hem koruma planları yaparak yapılaşmayı önlemeye, hem de kaçak inşaat olduğunda, yıkmaya çalışıyoruz.”

‘TÜRKİYE SU ATLASI’ HAZIRLANIYOR

Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesindeki Su Yönetim Genel Müdürlüğü, son olarak ‘Türkiye Sayısal Su Altlıkları Projesi’ başlattı. Bu kapsamda içme-kullanma suyu havzaları sayısallaştırılacak ve ‘Türkiye Su Atlası’ hazırlanacak. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, projeyle ilgili şunları söyledi:

“Proje kapsamında içme-kullanma suyu havza ve alt havza sınırları güncellenecek. 270 adet durgun su kaynağı, su kaynağını besleyen nehir kolları ve havza sınırları, Coğrafi Bilgi Sistemleri ortamında hidrolojik analizler ile sayısallaştırılacak. Pilot bölge olarak seçilen önemli bir doğal içme suyu kaynağı olan Beyşehir Gölü’nde teknik saha çalışması yapılacak. Oluşturulacak atlaslarda gelecek nesillere aktarılmak üzere su kaynaklarının kültürel, tarihsel bilgilerle birlikte, geçmişten günümüze değişimi ortaya konacak. Atlaslar, Cumhuriyet’in 100. yılına ithafen 1923-2023 numarasına sahip 100 adet olarak basılacak.” - Meltem ÖZGENÇ / ANKARA