İstanbul depreme hazır değil

TÃœBÄ°TAK Marmara AraÅŸtırma Merkezi BaÅŸkanı Prof. Dr. Naci Görür, Ä°stanbul'da mevcut yapı stoÄŸunun iyileÅŸtirilmesi amacıyla hiç bir hazırlık yapılmadığını belirtirken Ä°stanbul ValiliÄŸi Afet Yönetim Merkezi'nden sorumlu Vali Yardımcısı Cafer Akyüz, "Olası bir depreme kısmen hazırlanabildik" dedi.TÃœBÄ°TAK Marmara AraÅŸtırma Merkezi (MAM) BaÅŸkanı Prof. Dr. Naci Görür, ''Marmara Bölgesi'nde saÄŸlıksız ÅŸehirleÅŸme ve yapılaÅŸmanın düzeltilerek, bunların yerine daha güvenilir yapıların ikame edilmesi veya iyileÅŸtirilmesi adına tek bir ÅŸeyin yapıldığını sanmıyorum'' dedi.Depreme yönelik hazırlıkları deÄŸerlendiren Prof. Dr. Görür, bilim adamlarının yanısıra Ä°stanbul ValiliÄŸi ile BüyükÅŸehir Belediyesi'nin birçok çalışma yaptığını söyledi.Bilim adamları olarak yaptıkları araÅŸtırmalarda, ''tehlikenin yeri, boyutu ve geniÅŸ bir aralık da olsa zamanını tespit ederek, depremin ÅŸiddetinin en fazla nerelerde hissedileceÄŸi ve bu çerçevede nerelere daha fazla öncelik verilmesi gerektiÄŸi'' gibi bilgileri,  halkın can ve mal güvenliÄŸini saÄŸlayacak, ÅŸehri depreme hazırlayacak olan siyasi ve yerel otoritelere sunduklarını anlatan Prof. Dr. Görür, bu veriler ışığında ÅŸehrin depreme hazırlanabileceÄŸini bildirdi. ARAMA KURTARMA EKÄ°BÄ° 100 KİŞİ Ä°stanbul Ä°l Sivil Savunma Müdürü Vedat DevecioÄŸlu, müdürlüğündeki profesyonel arama ve kurtarma ekibinde görev yapan eleman sayısının 17 AÄŸustos'tan sonra 21'den 100 kiÅŸiye çıkarıldığını bildirdi. DevecioÄŸlu, ''17 AÄŸustos depremi olduktan sonra imkanlarımız arttı, sivil savunmanın önemi anlaşıldı. Olayın ciddiyeti kavrandı'' diye konuÅŸtu. Daha önce eÄŸitim vermek için insanların peÅŸlerine düştüklerini, yasal mevzuata uygun olarak cezalandırma bile yapıldığını vurgulayan DevecioÄŸlu, bugün ise birçok kiÅŸi ve kuruluÅŸun eÄŸitim almak için kendilerine baÅŸvurduÄŸunu söyledi. Vedat DevecioÄŸlu, Ä°stanbul'da olası bir afete hazırlık için özel sektör, kamu kurum ve kuruluÅŸları ile gönüllülerin oluÅŸturduÄŸu 7 bin 500 kiÅŸi civarında insanın eÄŸitildiÄŸini anlatarak, bu kiÅŸilere 5 iÅŸ günü boyunca teoriden ziyade pratiÄŸe yönelik toplam 30 saat eÄŸitim verdiklerini kaydetti. Olası bir afette bu kiÅŸilere, arama ve kurtarma cihazlarıyla birlikte sivil savunma müdürlüğünün ekibiyle çalışacaklarına iliÅŸkin belge verdiklerini ifade eden DevecioÄŸlu, bunlardan 3 bin 500 ile 4 bin kiÅŸinin de profesyonel düzeyde yetiÅŸtirildiÄŸi dile getirdi. Türkiye genelinde toplam 110 olan sivil savunma arama ve kurtarma elemanı sayısının 17 AÄŸustos'tan sonra 1200'e çıkarıldığına, Ä°stanbul'un da aralarında yer aldığı 11 ilde Arama Kurtarma BirliklerikurulduÄŸuna iÅŸaret eden DevecioÄŸlu, şöyle devam etti: ''Daha önce yaÅŸadığımız Avcılar gibi lokal bir bölgeyi etkileyecekdeprem olursa, her enkazın başında gönüllülerle birlikte müdahale edecek 1000 kiÅŸi olur. Ama geniÅŸ çaplı bir afette Ä°stanbul zorlanacaktır. Ä°stanbul için hiçbir ÅŸeye yeterli diyemeyiz. Çünkü normal zamanlarda bile sorunlar yaşıyoruz.'' Prof. Dr. Görür, depreme hazırlık kapsamında yeni yapılaÅŸmaya yönelik tedbirler alındığını, yönetmeliklerin çıktığını belirterek, bundan sonra yapılacak her yapının Ä°stanbul veya Marmara Bölgesi'nin depremselliÄŸini ön plana alan nitelikte depreme dayanıklı olacağını  söyledi.Ä°stanbul'da reorganizasyon ve kurtarma konusunda da çok ÅŸey yapıldığını dile getiren Prof. Dr. Görür, ÅŸuursuzca, bilinçsizce, plansız ve projesiz olarak, gecekondu ile baÅŸlayıp daha sonra ne gecekondu ne de saÄŸlıklı yapı olmayan katların yükseldiÄŸi alanların deprem açısından hala büyük sorun oluÅŸturduÄŸunu vurguladı.  Prof. Dr. Görür, şöyle konuÅŸtu:''Åžu anda Marmara Bölgesi'nde saÄŸlıksız ÅŸehirleÅŸme ve yapılaÅŸmanın düzeltilerek, bunların yerine daha güvenilir yapıların ikame edilmesi, iyileÅŸtirilmesi adına tek bir ÅŸeyin yapıldığını sanmıyorum. Buralardan iÅŸe baÅŸlamak en akıllıca yol. Bu büyük bir problem gibi görünüyor. Amane kadar büyük olursa olsun insan hayatı deÄŸerlidir. Bir yerden baÅŸlamak gerekir ve kaybedeceÄŸimiz her güne yazık olur.''Ä°stanbul'da zemin bakımından en zayıf olan alanlar ile sosyo-ekonomik yönden daha az geliÅŸmiÅŸ semtlerin üst üste çakıştığı yerlerin, depremde en fazla zarar görecek bölgeler olduÄŸunu belirten Prof. Dr. Görür, ''Ä°ÅŸe buralardan baÅŸlamak gerekiyor. Buraların yapılaÅŸmasını iyileÅŸtirmekten tutun, tahliyesine kadar düşünülebilir. Önümüzdeki 30 sene içinde her an deprem olabilir. Depreme yakalandığımız zaman epey hazırlık yapmış olmak için zaman yitirmeden ciddi çalışmak lazım'' diye konuÅŸtu.KISMEN HAZIRLANABÄ°LDÄ°KÄ°stanbul ValiliÄŸi Afet Yönetim Merkezi'nden sorumlu Vali Yardımcısı Ali Cafer Akyüz, 17 AÄŸustos Marmara Depremi'nden sonra ilde meydana gelen hasarları gidermek ve olası büyük depreme hazırlanmak amacıyla, bugüne kadar 100 trilyon liranın üzerinde para harcandığını bildirdi. Akyüz, ''Ä°dare olarak olası bir Ä°stanbul depremine kısmen hazırız'' dedi.Vali Yardımcısı Akyüz, depremden sonra 250 olan sivil savunma ekibi sayısını 7 bin 241'e çıkardıklarını da anlatarak, bu sayının olası bir Ä°stanbul depremi için yeterli olacağını söyledi.Ekiplerin donanımları hakkında da bilgi veren Akyüz, ''Ä°stanbul'daki sivil savunmada bulunan araç-gereçler, kalite ve sayısal bakımdan ABD'de, hatta Japonya'da bile yok'' dedi.''Afetin  hasarlarını gidermek, olası bir Ä°stanbul depremine hazırlanmak için bugüne kadar 100 trilyon lirayı aÅŸan para harcandı'' diyen Akyüz, okul, hastane ve kamu binalarının gözden geçirilerek güçlendirilmesine yönelik çalışmaların ise hala devam ettiÄŸini bildirdi. Akyüz, Valilik olarak eÄŸitim çalışmalarına büyük önem verdiklerini, bu amaçla çok sayıda broşür hazırlayarak öğrencilere dağıttıklarını ve ilin güncelleÅŸtirilmiÅŸ afet planını hazırladıklarını anlattı.''Anlattığınız  çalışmalar kapsamında, idare olarak olası bir depreme hazır mısınız?'' sorusuna ise ÅŸu yanıtı verdi:''Ä°dare olarak olası bir Ä°stanbul depremine kısmen hazırız. Ä°lin olası bir depreme hazır olabilmesi için, vatandaÅŸların da kendi üzerlerine düşen görevleri yapmaları gerekir. Toplum olarak bir afet olduÄŸu zaman üzerine gidiyoruz, ancak belli bir süre geçtikten sonra da unutuyoruz."Akyüz, modern arama-kurtarma araçları için valilik kaynaklarından 202 milyar lira, uluslararası yardım kuruluÅŸları ile iÅŸbirliÄŸi çerçevesinde 496 milyon 200 Euro tutarında destek saÄŸlandığını dile getirdi.DEPREM YOKSULU VURACAKJeofizik Mühendisleri Odası Genel BaÅŸkanı Prof. Dr. Ahmet Ercan, ise Ä°stanbul'da gerek bilim adamlarının, gerekse kamu kesiminin depreme hazırlanmak için birçok çalışma yaptığını, ancak depreme hazırlanmanın en iyi yolunun saÄŸlam yere saÄŸlam konut yapmak olduÄŸunu bildirdi.Prof. Dr. Ercan, Ä°stanbul'da olacak bir depremin, yığma, kerpiç gibi herhangi bir projeye baÄŸlı olmaksızın kötü zeminde yapılan D tipikötü yapıları yıkacağını, deprem yükleri ile düşey yükler hesaplanmadan projesiz inÅŸa edilen C tipi yapıların da ağır hasar ve kısmen göçme göstereceÄŸini söyledi.  B tipi yapıların orta hasarla, A tipi yapıların ise hafif hasarla depremi atlatacağını dile getiren Prof. Dr. Ercan, ÅŸuarı kaydetti:''Ä°stanbul'daki insanların yüzde 70'i, D ve C tipi yapılarda oturuyor. Dolayısıyla varlıklı insanlar en az zarar görecek ve deprem Ä°stanbul'da yoksulu vuracaktır. Devlet deprem olduktan sonra bu insanlara afet evleri yapmak zorundadır. Bunun maliyeti 100 milyar dolardır. Türkiye, 100 milyar dolara katlanabilecek bir ekonomiye sahip deÄŸil. O nedenle bugünlerde gündemde olan ve depreme de en dayanıklı yerler olan Hazine arazileri ile saÄŸlam yerlere yapılmış olan kötü konutları yıkarak, yerlerine saÄŸlam yapılar yapmak en akıllıca yoldur. Bunun maliyeti 6-7 milyar dolardır. Böylece Ä°stanbul'da hem yeÅŸil alan kapasitesi artar hem kentköy görüntüsünden kurtulunur hem de insanların hayatı kurtulur. Tek çare budur. Bu iÅŸ hemen ihale edilirse, 2-3 yıl içinde depremden zarargörecek Ä°stanbulluyu saÄŸlam yerlere aktarma olanağı bulunur. Yoksa 'depremin büyüklüğü 7.2 mi, 7.8 mi olacak' gibi tartışmalar zaman kaybettirir.''  Â