İsrail ordusunda beyaz fosfor tartışması
Güncelleme Tarihi:
İsrail ordusunun, gelecekte Gazze Şeridi’ne düzenlenecek olası operasyonlarda 2009 yılında olduğu gibi beyaz fosfor gülleleri kullanıp kullanmayacağı tartışması büyüyor.
Gazze, Lübnan gibi yerleşimin yoğun olduğu noktalarda kullanılması kamuoyunda tepki toplayan beyaz fosfor gülleleri, bir kez daha İsrail’in gündeminde.
Jerusalem Post’un haberine göre İsrail ordusu yetkilileri, olası bir Gazze operasyonunda yine beyaz fosfor gülleleri kullanılması durumunda bunun İsrail’in uluslararası kamuoyundaki imajına vuracağı darbeden endişe ediyor.
Üst düzey bir savunma yetkilisi, “Güllelerin kullanılmasının İsrail’e inanılmaz büyük zarar verdiğine şüphe yok. Birçok sivil toplum kuruluşu, beyaz fosforun kullanılmasının bir savaş suçu olduğunu savundu” dedi.
Kısa bir süre önce, İsrail basınında, Genelkurmay Başkanlığı’nın Güney Komutanlığı’na önümüzdeki aylarda Gazze’ye düzenlenecek topyekun bir operasyon için hazırlık yapma emri verdiği haberleri yer aldı.
İsrail, 2009 yılında Gazze Şeridi’ne düzenlediği Dökme Kurşun Operasyonu’nda M825A1 adı verilen 155 milimetrelik gülleleri kullanmıştı.
Yere indikten sonra patlayan fosfor bombalarının aksine M825A1 gülleleri, havada patlıyor ve parçalara ayrılıyor. Parçaların düşüşü gökyüzünde beyaz ahtapota benzer görüntüler oluşturuyor.
ABD tarafından üretilen ve NATO tarafından kullanımı onaylanan bu gülleler, Dökme Kurşun sırasında askerlerin hareketini kolaylaştırmak için sis perdesi oluşturmak ya da hedefleri belirlemek amacıyla kullanıldı.
Dökme Kurşun Operasyonu sırasında çekilen beyaz fosfor güllesi patlama fotoğrafları uluslararası kamuoyunun büyük tepkisine neden oldu. İsrail ordusu bu fotoğrafların yayınlanması üzerine Gazze’de beyaz fosfor kullanıldığını kabul etmek zorunda kaldı.
Daha sonra yayımlanan operasyonda bu uygulama “sivillerin maruz kaldığı riski en aza indirme amacı taşıdığı” gerekçesiyle savunuldu. Güllelerin kullanılmasının uluslararası hukuku ihlal etmediği ve bu silahlar geleneksel beyaz fosfor silahlarından farklı olduğu için kullanılmasında bir sakınca olmadığı öne sürüldü.
Aşırı derecede yanıcı bir madde olan beyaz fosfor, ilk kez Vietnam Savaşı sırasında kullanıldı. Beyaz fosfor insan cildine temas etmesi durumunda çok ağır yanıklara yol açıyor.