OluÅŸturulma Tarihi: Nisan 21, 2004 00:00
Gelir vergisi beyannamelerine göre, iÅŸadamları ile doktor, avukat gibi serbest meslek erbabının aylık gerili asgari ücretin de altında kaldı. Türkiye'nin en çok kazananları ise zaten vergi kaçırmaları mümkün olmayan noterler. Bunları sanatçiler ve eczacılar izliyor.Türkiye'de ekonomi büyüyor, milli gelir artıyor, iÅŸ aleminin beklenti anketlerinde de pembe tablolar çiziliyor ancak, bu durumun, iÅŸ aleminin verdiÄŸi vergi beyannamelerine yansımadığı gözleniyor. İşadamları ile doktor, avukat ve diÄŸer serbest meslek erbabının Mart ayında verdiÄŸi gelir vergisi beyannameleri, bunların, yanlarında çalıştırdıkları odacı ve işçiler kadar bile kazanamadığını ortaya koydu. Gelirler Genel Müdürlüğü, beyannameli gelir vergisi mükelleflerinin 2003 yılı gelirleri için geçen ay verdikleri beyannamelere iliÅŸkin deÄŸerlendirme çalışmalarını tamamladı. Belirlenen rakamlar, vergi kayıp ve kaçağının önlenmesine yönelik tedbirler ve denetimlere raÄŸmen vatandaÅŸların vergi kaçırmakta ne kadar ısrarlı olduklarını bir kez daha gözler önüne serdi.     "BU GELÄ°RLE NASIL GEÇİNÄ°YORLAR?"Ortalama kazançlara göre Türkiye'nin çok kazananları, iÅŸ bunları beyannameye dökmeye geldiÄŸinde trilyon ve milyarları bir anda asgari ücretin bile altına çekiyor. Türkiye'de halen asgari ücretle çalışan bir işçinin, bir odacının ya da hizmetlinin brüt maaşı 423 milyon lira. Vergi ve sigorta kesintileri sonrasında bu kiÅŸilerin eline geçen para ise 303 milyon 79 bin 500 lira. Asgari ücretlinin iÅŸverene toplam maliyeti de 560 milyon 164 bin 950 lira.    EÄŸer asgari ücretli kiÅŸi kapıcılık yapıyorsa, normal asgari ücretliden farklı olarak kendisine her ay 357 milyon 12 bin lira ödeniyor. Buna karşılık, beyan ettikleri gelire göre, kuyumcuların aylık ortalama geliri 336 milyon 565 bin lira, ayakkabı imalatçılarının 245 milyon 113 bin lira, bakkal ve süpermarket sahiplerinin 216 milyon 395 bin lira, müteahhitlerin 220 milyon 498 bin lira, deterjan ticareti yapanların 127 milyon 772 bin lira, deri imalatçılarının 178 milyon 957 bin lira, diÅŸ hekimlerinin 310 milyon 54 bin lira, seyahat ve turizm iÅŸletmecilerinin de 284 milyon 862 bin lira. Yine beyanlarına göre, mensucat sanayicileri ayda 252 milyon 178 bin lira, mobilyacılar 203 milyon 358 bin lira, lokantalar 183 milyon 928 bin lira, inÅŸaat malzemesi satanlar ise 254 milyon 975 bin lira kazanabiliyor.      BUNLAR DA MÄ°LYAR KAZANANLAR 46 meslek grubunun yer aldığı listede sadece 10 meslek mensubunun aylık ortalama geliri milyar sınırını geçiyor. Listeye göre, zaten bütün iÅŸlemlerini belgelendirmek zorunda olan noterler, aylık 19 milyar 394 milyon 670 bin liralık ortalama kazanç ile Türkiye'nin en zengin meslek grubu oluyor. Onları, 3 milyar 53 milyon 621 bin liralık gelir ile sanatçılar izlerken, eczaneler 2 milyar 430 milyon 506 bin liralık ortalama kazanç ile üçüncü sırada yer alıyor.    Deterjan sanayicileri, demir çelik ticareti yapanlar, ecza ve ilaç depo sahipleri, avukatlar, toprak sanayicileri, ihracat ve ithalatçılar ile yeminli mali müşavir ve muhasebeciler de aylık ortalama gelirleri 1 ile 2 milyar lira arasında seyreden ÅŸanslı kesimler olarak sıralanıyor.     ÜCRETLÄ°NÄ°N GÃœNAHI NE? Asgari ücretlinin ayda 53 milyon 932 bin 500 lira gelir vergisi ödediÄŸi Türkiye'de, bu tabloya göre beyannameli gelir vergisi mükelleflerinin ortalama aylık vergisi 73 milyon 391 bin lirada kalıyor. Beyanları sonucu kuyumcular ayda ortalama 38 milyon, ayakkabı imalatçıları 28 milyon, bakkal ve süpermarket sahipleri 18 milyon, müteahhitler 19 milyon, deterjan ticareti yapanlar 14 milyon, dericiler 21 milyon, diÅŸ hekimleri 25 milyon, mobilyacılar 23 milyon, lokanta sahipleri de 24 milyon lira vergi ödemesinde bulunuyor. 46 meslek grubundan 27'sinin asgari ücretlinin altında vergi ödemesi de bir baÅŸka gerçek olarak ortaya çıkıyor.     SIRA DENETÄ°MDE Gelir vergisi beyanlarının bu yıl da gerçek rakamları yansıtmaması üzerine Gelirler Genel Müdürlüğü, performans kriterlerinden de yararlanarak farklı bir denetime gitmeye hazırlanıyor.    Gelirler Genel Müdür Vekili Osman ArıoÄŸlu'nun talimatıyla, mevcut veriler Ä°stihbarat Merkezi'nde tek tek deÄŸerlendirmeye alınarak, ortalamanın altında kalan bütün mükellefler belirlendi. Bu mükelleflerin Mayıs ayı başından itibaren tek tek inceleneceÄŸi ve düşük beyanların nedeninin sorulacağı belirtildi.Â
button