Yüksel EKER/ADANA (DHA)
Oluşturulma Tarihi: Şubat 10, 2006 00:00
Adana’nın Küçükdikili Beldesi Belediye Başkanı Leyla Güven, belediye çalışanları için Genel-İş Sendikası ile yaptığı toplu iş sözleşmesine "nikahsız evlilik" ve "aile içi şiddet"e karşı iki özel madde koydurdu.
Bu maddelere göre, eşiyle nikahsız yaşayan işçi, tazminatsız işten çıkarılabilecek. Eşine şiddet uygulayan işçinin ücretinin yüzde 50’si de kesilip şiddet mağduru eşe ödenecek.
SEYHAN İlçesi’ne bağlı Küçükdilli Beldesi’nin Demokratik Toplum Partili (DTP) Belediye Başkanı Leyla Güven ile DİSK’e bağlı Genel-İş Sendikası Bölge Başkanı Mithat Fahlioğulları’nın dün imzaladığı ve 15 Aralık 2005 tarihinden itibaren 2 yıl geçerli olacak sözleşme, 6’sı kadın 32 belediye çalışanını kapsıyor. Çalışanların aylık ücretinin ortalama 1000 YTL’ye çıktığı yeni sözleşmede, ihbar tazminatı 8 haftadan 70 haftaya çıkarıldı.
Sözleşmeye konan "Aile içi şiddet" maddesinin uygulanması için işçinin eşi, çocuğu veya bir akrabasının belediyeye başvurusu yeterli olacak. Başvuru sonrası sendikanın işyeri temsilcisinin de katılacağı bir araştırma yapılacak ve sonuçlara göre bu madde uygulamaya konulacak.
"Nikahsız evlilik" maddesinde ise, "Resmi nikah yapmadan düğün yapıp eşiyle yaşadığı belirlenen işçinin iş akdi, ihbar tazminatı ödenmeksizin feshedilir" hükme yer alıyor.
Ancak hukukçular toplu iş sözleşmelerinin çalışma yaşamını düzenleyebileceğine dikkat çekerek, yeni maddelerin özel yaşamı ilgilendirdiğini, bu nedenle de uygulanabilirliğinin tartışmalı olduğunu savundular.
Amaç, kuma ve şiddeti önlemek
İlkokul mezunu ve bekar olan Küçükdikili Belediye Başkanı 42 yaşındaki Leyla Güven şunları söyledi:
"Amacımız 32 işçinin eşlerini yapabildiğimiz kadar, yasal olarak korumak, aile içi şiddeti önlemek. Ayrıca ’kuma’ dediğimiz, nikahsız ikinci evlilikleri de önlemek, kadının hakkını korumak, statüsünü yükseltmek. İkinci evlilikler keyfi evliliklerdir. İkinci evliliğe müsaade etmiyoruz. Nikahsız bir beraberlik sürdürdüğünü öğrendiğimiz işçinin işine toplu sözleşme maddesine istinaden son vereceğiz."
Başkan Güven, yaşadıkları beldenin sosyolojik özelliklerini dikkate alarak bu maddeyi koyduklarını belirtip, sendikanın anlayışına da teşekkür etti.
HUKUKÇULAR NE DİYOR
Uygulama tartışılır
ADANA Barosu Kadın Komisyonu Başkanı Avukat Şefike Ekizoğlu, tarafların imzaladığı toplu sözleşmedeki maddelerin hukuken tartışılabileceğini, bu maddelerin insanların özel yaşamlarını ilgilendirmesine karşılık aile içi şiddeti önlemeye yönelik de güzel bir uygulama olduğunu söyledi. İş davalarına bakan avukatlar da, bu sözleşmenin hukuka aykırı olduğunu savunup "İşverenin veya sendikanın böyle bir yetkisi yok. Sendikanın ’hizmet akdi’yle ilgili, ’çalışma şartları’yla ilgili düzenleme yapması gerekir. Özel hayatı ilgilendiren, manevi bakımdan kişilik hakları ile ilgili düzenleme yapılamaz" dediler.