İranlı ustadan Sessizlik

Günümüz İran sinemasının en önemli ve üretken yönetmenlerinden olan Mohsen Mahkmalbaf'ın 1998 yapımı son filmi ‘‘Sesizlik’’ Festival'in bugün gösterilecek filmlerinden. Mohsen Makhmalbaf'ın kızı Samira Makhmalbaf'ın ilk filmi ‘‘Elma’’nın da bugün gösterilecek olması günün en hoş sürprizi.

Sessizlik’’in yönetmeni Mohsen Mahkmalbaf'ın daha sonra kendi filmlerine de esin kaynağı olacak çalkantılı bir yaşamı var. 1951 Tahran doğumlu yönetmen 11 yaşındayken ailesine destek olmak için okuldan ayrıldı ve Şah rejimi karşıtı hareketlerine katıldı. 17 yaşındayken girdiği bir çatışmada bir polisi yaraladığı için 1979'daki İran İslam Devrimi'ne kadar hapiste kaldı. 1981 yılında ilk romanını yayımlayarak politik eylemciliğini sanat dönüştürdü. Arkasından ilk kısa filmi ‘‘Nassouh’s Repentance’’ı (Nasuh'un Nedameti) yaptı ve sonrasında tamamen film yapmaya yöneldi. Uluslarası sinema çevrelerinin ilgisini ilk kez Los Angeles Film Festivali'nde gösterilen ‘‘The Peddler’’ (İşportacı) filmiyle çekti. İran'ın yoksul şehirlerinin acımasız doğası hakkındaki üç öyküden oluşan 1987 yapımı bu filmden sonra yönetmenin diğer filmleri festivallerde düzenli olarak gösterilmeye başlandı ve filmleri Mahkmalbaf'a uluslararası yarışmalarda yaklaşık on beş ödül getirdi.

Basit insan hikayelerini sevecenlikle ele alan yönetmenin sinema dili derin ve sofistike olarak nitelendiriliyor. Yönetmenin sinematografisi şöyle; ‘‘Tobeh Nosuh’’(1983), ‘‘Este’aze’’ (Fleeing from Evil to God/Kötülükten Tanrı'ya Uçuş 1984) , ‘‘Do Cheshme Bisoo’’ (Two Blind Eyes/İki Kör Göz 1984), ‘‘Zangha’’ (Bells/Çanlar 1985), ‘‘Boycott’’(Boykot 1985), Dastforoush (Peddler/ İşportacı 1987), ‘‘Bicyclerun’’ (Cyclist/Bisikletçi 1987), ‘‘Marriage of the Blessed’’ (Kutsanmışın Evliliği 1989), Türkçe çekilen ‘‘Nobate Asheghi’’ (Time of Love/Aşk Zamanı 1990), ‘‘Shabhaye Zayande Rood’’(1991), ‘‘Once Upon a Time, Cinema’’(Bir Zamanlar Sinema 1992), ‘‘Images From the Ghajar Dynasty’’ (Ghajar Hanedanlığı'ndan Görüntüler 1993), ‘‘Honarpishe (Aktör 1993), ‘‘Salam Cinema’’ (Selam Sinema 1995), Nun va Goldun (Moment of Innocence/ Masumiyet Anı 1996), ‘‘Gabbeh’’(1996) ve ‘‘Sokout’’ (Silence/Sessizlik 1998).

Mohsen Mahkmalbaf'ın son çalışması olan ‘‘Sessizlik’’ İran, Tacikistan ve Fransa ortak yapımı. Yönetmen bu filminde de en büyük ilhamı saydığı Kur'an da olduğu gibi gerçeklikle gerçeküstü arasında bir evreni resmediyor. 10 yaşındaki kör erkek çocuğu Hurşid, tacikisitan'da küçük bir kasabada ailesiyle birlikte yaşamaktadır. Babası Rusya'da çalışmakta, annesi evi geçindirmek için balıkçılık yapmaktadır, Hurşid bu yüzden uzun süreler boyunca yalnız kalır. Keskin işitme duyusu sayesinde, geleneksel müzik aletlerininin akortçuluğunu yapar. Bir gün, otobüsle işe giderken, aşk öyküleri seslendiren gezgin bir müzisyene hayran kalır. Onu takip etmeye çalışır ama kaybolur, sürekli geç kalmasından usanan patronu çocuğu işten kovar. Böylece Hurşid müzisyeni aramaya koyulur.

Müzikle ve hepimizin dinlemesi gereken iç sesimizle ilgili ‘‘Sessizlik’’, İran sinemasının en önemli ustalarından biriyle tanışmak isteyenler için eşsiz bir fırsat.

İSTANBUL Film festivali’nde bugün

EMEK (0212) 293 84 39

12.00 ve 18.30 Dolunay (Yön: Fredi M. Murer)

15.00 ve 21.30 Wild Man Blues (Yön: Barbara Kopple)

ATLAS (0212) 252 85 76

12.00 Ve Yaşam Sürüyor (Yön: Abbas Kiarostami)

15.00 ve 21.30 Elma (Yön: Samira Makhmalbaf)

18.30 Nantes'lı Jacquot (Yön: Agnes Varda)

ALKAZAR (0212) 293 24 66

12.00 ve 18.30 Sessizlik (Yön: Mohsen Makhmalbaf)

15.00 ve 21.30 Sabotör (Yön: Alfred Hitchcock)

BEYOĞLU (0212) 251 32 40

12.00 ve 18.30 Buud-Yam (Yön: Gaston J-M Kabore)

15.00 ve 21.30 Kentin Kıyısından (Yön: Constantinos Giannaris)

MODA (0216) 337 01 28

12.00 Victor... Çok Geç Olduğunda (Yön: Sandrine Veysset)

15.00 Kadınlar (Yön: Luis Galvao Teles)

18.30 Başkanın Tüm Adamları (Yön: Alan J. Pakula)

21.30 Frankfurt Kavşağı (Yön: Romuald Karmakar), Dünya'da Yaşam (Yön: Abderrahmane Sissako)