OluÅŸturulma Tarihi: Nisan 22, 2003 06:49
FBI, ABD ordusunun 9 Nisan'da Irak'ta Saddam rejimini devirmesiyle birlikte Mezopotamya ve İslam uygarlıklıkarının eşsiz eserlerini barındıran müzelerin yağmalanması ardından Irak'a ait ilk kaçakçılık eserinin bir Amerikan havalimanında yakanlandığını bildirdi.
FBI'ın Sanat Hırsızlığı Dairesi Başkanı Lynne Chaffinch, ismi açıklanmayan ABD havalimanında ele geçen, yağmalanmış ilk Irak eseri hakkında yaptığı açıklamada, insanlığın ortak uygarlığının eseri paha biçilmez sanat ürünlerini çalan kaçakçıların, pek yakında başta ABD, İngiltere, Almanya, Fransa, İsviçre ve Japonya'da satmaya çalışacaklarının kesin olduğunu hatırlattı.
    Â
YÃœZDE 60'I ABD'DEÂ Â
    Â
FBI Dairesi BaÅŸkanı Chaffinch, söz konusu ülkeler içinde sadece ABD'de yasal olsun yasadışı olsun dünya sanat ürünlerinin yüzde 60'ının satın alındığını anımsattı.Â
ABD'nin gümrük memurları, Irak lideri Saddam'ın devrilmesinden sonra ele geçen ilk kaçak Irak tarihi eseri hakkında açıklama yapmadılar. Yetkililer, BM EÄŸitim, Bilim, Kültür Örgütü UNESCO ve Ä°nterpol ile birlikte devam eden geniÅŸ çaplı soruÅŸturmanın ayrıntılı açıklama yapmayı engellediÄŸini belirttiler.Â
Dünya gümrükleri, Sumer, Asur ve diÄŸer büyük uygarlıklara ait kaçak eserleri yakalamak için seferber oldu.Â
FBI, büyük talandan intikal eden eserleri alan hırsızlar genelde bunları yasal pazarlarda satmaya kalkışacaklarından sivil polisleri devreye sokarak satıcılarla temasa geçmeye çalışıyor. Â
   Â
SANAT UZMANI POLÄ°SLERÂ Â
    Â
FBI gibi ulusal istihbarat-polis teÅŸkilatları, sanat hırsızlığı alanında uzmanlarını sanat tarihinde uzman kiÅŸilerden seçiyor. Bu kiÅŸiler kuÅŸku uyandırmadan yasadışı satışları düzenleyenlerle temasa geçebiliyor.Â
FBI, koleksiyoncular, müzayede evleri, müze müdürleriyle yakın temasta çalışıyor. Ä°nternette de ''eBay'' gibi satış sitelerinde olasıIrak eserleri izlenmeye çalışılıyor.Â
Amerikan Associated Press ajansının da belirttiÄŸi gibi, Irak'tan yaÄŸmalanan eserleri teÅŸhis, derin uzmanlık istiyor.Â
FBI, Daire BaÅŸkanı Chaffinch ile birlikte pek yakında uzman heyetini BaÄŸdat'a yolluyor. Tüm bilgi FBI'ın Ulusal Sanat Hırsızlığı ArÅŸivi'de depolanacak. Â
   Â
100 Ä°LA 200 BÄ°NÂ Â
    Â
Irak'tan en az 100 bin parça eÅŸsiz arkeolojik eser yaÄŸmalanmış bulunuyor.Â
Chicago Ãœniversitesi Åžark Bilimleri Enstitüsü, Irak'tan çalınmış bazı eserleri tanıtan internet hizmetini devreye soktu. Chicago Ãœniversitesi uzmanları, Amerikan ordusu Irak baÅŸkentine girdikten sonra BaÄŸdat müzelerinden en az 50 bin ila 200 bin parça tarihi sanat eserinin yaÄŸlanmadığını tahmin ediyor.Â
ABD, yaÄŸmayı takibe almak için FBI, Merkezi Haberalma TeÅŸkilatı CIA, Adalet Bakanlığı, DışiÅŸleri Bakanlığı, Gümrükler Ä°daresi ve Ä°nterpol'ü devreye soktu.Â
Bazı yetkililer, çalınan eserlerin mümkün olan en kısa sürede ve ''en geniş çapta'' iadesinin sağlanması için teslim edene af öneriyor.
Ä°nterpol, Fransa-Lyon'daki merkezinde 5-6 Mayıs'ta Irak'tan çalınan eserlerin bulunması ve faillerin yakalanması için toplantı yapmayı kararlaÅŸtırdı.Â
Ä°nterpol'den uzmanlar, halen Kuveyt'te ve ABD yönetiminden Irak'agiriÅŸ izni bekliyor.Â
Amerikalı yetkililer dahil, Irak müzelerini yakından bilenler,olayı, ''Bu Irak kültürünün yaÄŸmalanması deÄŸil, uygarlığın, tüm insanlığın ortak uygarlığının beÅŸiÄŸinin talan edilmesidir'' ÅŸeklinde deÄŸerlendiriyorlar. Â
   Â
Ä°nternette, Irak'taki yaÄŸmanın takibi ÅŸu sitelerde görülebiliyor:Â
FBI:
http://www.fbi.gov.Â
University of Chicago Oriental Institute:Â
http://www-oi.uchicago.edu/OI/Â
Interpol:
http://www.interpol.int.