Irak'ta mezhep gerilimi tırmanıyor
Güncelleme Tarihi:
ABD askerlerinin Irak'tan çekilmesi için geri sayım sürerken, ülkedeki etnik gruplar ve mezhepler arası gerilim de giderek yükseliyor.
Son olarak Irak'ın idam edilen devrik lideri Saddam Hüseyin'in doğum yeri Tikrit'in de bağlı olduğu ve çoğunluğunu Sünnilerin oluşturduğu Selahaddin eyaleti, son dönemde Şii yönetimin artan baskılarına tepki olarak "özerklik" ilan etti. Her ne kadar bu özerklik ilanı sembolik olsa da Irak'ta son dönemde artan tansiyonun geldiği noktayı göstermesi açısından önemli görülüyor.
Başbakan Nuri El Maliki hükümeti, son üç yıl içinde "terörle mücadele" iddiasıyla Selahaddin’de 500’den fazla kişiyi gözaltına aldı. Ancak bazıları, bu gözaltıların ABD güçlerinin geri çekilmesinin ardından bölgede Şii mezhebinin etkinliğini artırmaya yönelik bir girişim olduğunu öne sürüyor.
Selahaddin eyaleti konseyinin başkanı Niyazi Oglu, aldıkları kararla “rastgele tutuklamalar” yapan merkezi hükümete mesaj yolladıklarını belirtti.
MALİKİ'NİN ÜZERİNDEKİ BASKIYI ARTIRACAK
Bu özerklik ilanının pratik bir sonuç getirmekten çok sembolik önemi bulunuyor. Zira Irak anayasasının ünlü 119'uncu maddesi gereğince özerklik ilan edebilmek için referanduma gidilmesi ve referanduma gidilmesi kararının da merkezi yönetimin meclisi tarafından onaylanması gerekiyor.
Irak uzmanı tarihçi Reidar Visser, özerklik iddiasının “kafası karşılık, yasadışı ve anayasaya aykırı” bir hamle olduğunu belirtti. Visser, “Basra ve Vasit eyaletleri de geçmişte böyle taleplerle geldiler ancak resmi hükümetten bir yanıt alamadılar. Selahaddin’in önemi Maliki üzeride federal referandumlar gerçekleştirmesi yönünde baskıyı artırma ihtimali” dedi.
İçişleri Bakanlığı’nın açıklamalarına göre, Maliki, ülke genelinde, Saddam liderliğindeki Baas Partisi yanlılarını hedef alan baskı kurma hamleleri kapsamında altı ay boyunca bir darbe planı yaptığından şüphelenilen kişileri takip ettirdi.
İçişleri Bakan Yardımcısı Adnan el Asadi, “Soruşturmalar kapsamında Baasçılar ve El Kaide arasındaki bağlantılar ortaya çıkarıldı. Baas Partisi’nin kendisini Irak’a karşı yeniden organize ettiğini göstermiş olduk” dedi. Asadi, iki grup arasında mali ve lojistik destek ilişkisi olduğunu söyledi.
TUTUKLANANLAR ARASINDA ESKİ GENELKURMAYDAN İSİMLER VAR
Operasyon kapsamında gözaltına alınanlardan biri Saddam döneminin genelkurmayının önemli isimlerinden Cimah Essa. Haziran ayında tutuklanan Essa, isyancılara destek verdiği iddialarından suçsuz bulundu. Essa iki gün önce yeniden tutuklandı ancak ailesi tutuklanma nedenini bilmediklerini belirtti.
Essa’nın adını açıklamayan oğlu, “Neden babamı yeniden aldıklarına dair hiç fikrimiz yok. Ne zaman serbest bırakılacağını da bilmiyoruz” dedi.
ÜNİVERSİTELER DE TEMİZLENDİ
Tutuklamalar öncesinde, Yüksek Öğretim Bakanlığı, Tikrit Üniversitesi’nde görev yapan 140 öğretim görevlisini tartışmalı bir şekilde görevden almıştı. Haber sitesi Niqash’a konuşan bir bakanlık sözcüsü ise bu adımı parlamentonun “Baasçıların temizlenmesi” genelgesi doğrultusunda aldıklarını belirtti.
Niqash’a konuşan Bağdat Üniversitesi Siyaset Bilimi Profesörü Ali el Ciburi ise “Böyle kararlar sonunda mezhep çatışmalarına yol açacak ve yeniden iç savaşa neden olacak” dedi.