Irak'ta bir Kürt devleti benim de kırmızı çizgim

Suriye lideri Esad tarihi Ankara gezisi öncesi konuÅŸtu: "Türkiye AB'ye girince Suriye AB'ye komÅŸu olacak. Bu çok önemli.""Biz yalnızca bir Kürt devletine deÄŸil, Irak’ın toprak bütünlüğünü hedefleyen tüm devletlere karşıyız. Bu bizim için bir kırmızı çizgidir. Irak'ın parçalanmasına yol açacak herhangi bir eylem, komÅŸularının ötesindeki ülkeleri de etkiler"Suriye Devlet BaÅŸkanı BeÅŸar Esad, Türkiye ziyareti öncesi Mehmet Ali Birand'ın sorularını yanıtladı. 57 yıl aradan sonra ilk kez bir Türk gazetecinin girdiÄŸi Suriye BaÅŸkanlık Sarayı'nda gerçekleÅŸen sohbet sırasında Esad, PKK'dan Irak'a, Avrupa BirliÄŸi'nden ABD ile iliÅŸkilere kadar pek çok kritik konuda yöneltilen sorulara ayrıntılı cevaplar verdi. Ä°ÅŸte bu akÅŸam CNN Türk'teki ManÅŸet Programı'nda ekrana gelecek olan Esad röportajından özetler: BÄ°ZÄ° AVRUPA'YA KOMÅžU YAPARSINIZTürkiye, Avrupa BirliÄŸi'ne üye olmak istiyor. Türkiye'nin üyeliÄŸini nasıl karşılarsınız? Girerse Avrupa'nın Ä°slamla barışması mı olur? Ben doÄŸal olarak Türkiye'nin AB ile iliÅŸkilerine çok olumlu bakıyorum. Bizim Türkiye'nin AB sürecine neden ve hangi alanda destek verdiÄŸimizi geçen yıl Ocak'ta Åžam'a gelen sayın Abdullah Gül'e anlatmıştım. Türkiye'nin kalkınmasına ve geliÅŸmesine katkıda bulunacak olan bu süreç, elbette olumlu olarak Suriye'ye de yansıyacaktır. Ayrıca Türkiye'nin AB'ye girmesi ile Suriye kuzeyden AB'ye komÅŸu olacaktır. Bu da çok önemlidir, çünkü ileride biz de AB'nin ortakları olacağız. Ancak burada daha önemli olan bir konu var. O da bir müslüman ülke olan Türkiye'nin AB'ye girmesinin özel bir anlamı olacaktır. Çünkü Ä°slam dini, Ä°slam ülkeleri ve Ä°slam kültürü batıda hep yanlış anlaşılmaktadır. Batının bu bakış açısında zalimce ve belki de teröristçe bir yaklaşım söz konusudur. Elbette tüm Avrupa bu yaklaşım içindedir diyemeyiz. Ama batıda etkili olan çevreler ne yazık ki hep böyle düşünüyor. Ãœstelik aynı batıda milyonlarca müslüman yaÅŸamaktadır. Biliyorsunuz batıda bir çok kiÅŸi müslüman bir Türkiye'nin AB'ye giremeyeceÄŸini söyledi. Ä°ÅŸte bu nedenle AB'ye girecek bir Türkiye batının Ä°slama yönelik bakış açısını deÄŸiÅŸtirebilir ve bu birliÄŸe girecek ilk müslüman ülke olarak gerçek Ä°slamı batılılara tanıştırma fırasatını yakalayabilir.1987'DEN BERÄ°PKK SIZMASI OLMADISizin için Türkiye nedir? Çünkü şöyle bir bakıyoruz da Türkiye Suriye'ye kuÅŸkulu, kaygılı gözle bakıyordu. Suriye, Türkiye'ye kaygılı gözle bakıyordu. PKK olayları, su olayları yaÅŸandı. Åžimdi ne oluyoruz? Bir dönem Suriye ile Türkiye arasında yaÅŸanan iki alandan söz edebiliriz. Bunlar siyasi ve güvenlik konularıdır. Bugün iliÅŸkilerimizin geliÅŸtiÄŸi bir dönemde bu konularla ilgili olarak bir takım saptamalar yapabiliriz. ÖrneÄŸin PKK ile ilgili söyledikleriniz. Bakın 1987'de rahmetli Özal, Åžam'a önemli bir ziyarette bulunmuÅŸtu. Bu tarihten sonra Suriye sınırlarından Türkiye'ye yönelik hiç bir PKK sızması olmamıştı. Türk yetkililer de bunu kabul ederler. Suriye'nin o sıralarda bir çok parti ve örgüt ile iliÅŸkileri vardı. Bunlar arasında PKK ve baÅŸka Kürt partiler de vardı. Åžu anda ise PKK'nın Suriye'de hiç bir varlığı ve faaliyeti kesinlikle yoktur. Her iki halk da karşılıklı olarak birbirine muhtaç olduÄŸunun farkındadır. OrtadoÄŸu'da yaÅŸanmakta olan diÄŸer sorunlar Türkiye ve Suriye gibi iki önemli ülkenin iÅŸbirliÄŸini gerektirir. Ancak bu aÅŸamada Irak sorunu hepsinden daha önemlidir. Adını ne koyarsan koy amaçladığımız hedefin gerçekleÅŸmesi için önümüzde alabildiÄŸine açık kapılar var ve bana göre iÅŸbirliÄŸimiz süper durumdadır.IRAK'IN TOPRAKBÃœTÃœNLÜĞÜ ÖNEMLÄ°Irak'ta bağımsız bir Kürt devletinin kurulması tartışmalarından Türkiye rahatsız. Suriye de rahatsız ve kaygılı mı? Elbette. Biz yalnızca bir Kürt devletine deÄŸil, Irak'ın toprak bütünlüğünü hedefleyen tüm devletlere karşıyız. Bu bizim için bir kırmızı çizgidir. Irak'ın parçalanmasına yol açacak herhangi bir eylem bazılarının sandığı gibi yalnız Irak'ı veya Türkiye'yi etkilemeyecektir. Bu eylem mutlaka komÅŸu ülkeleri ve hatta onların ötesindeki ülkeleri de etkileyecektir. Elbette Irak'ın birliÄŸini parçalayacak ister kuzeyde, ister ortada veya güneyde oluÅŸabilecek herhangi ayrılıkçı bir giriÅŸimden ciddi bir endiÅŸe duyarız. Çünkü bize göre tesbihin bir tanesi dağıldığında tümü dağılır. Irak'ın geleceÄŸi büyük ölçüde bizim geleceÄŸimizi ilgilendirmektedir. Ä°ÅŸte bu nedenle Irak'ın parçalanması yalnız Suriye ve Türkiye için deÄŸil tüm komÅŸu ülkeler için kırmızı çizgi olmalıdır.TÃœM SORUNLAR HEPABD FAKTÖRÃœNE BAÄžLIAmerika, Suriye'ye çok sinirleniyor. Kongreden bir takım kararlar çıkartarak sizi cezalandırmaya çalışıyor. Çekiniyor musunuz Amerika'dan. Sizi tehdit ediyor mu?Tehditler zaman zaman geliyor. Ancak sorun bu tehditler deÄŸildir. Herkesin endiÅŸe ettiÄŸi ÅŸey bir süper gücün dünya sorunları ile ilgili net bir bakış açısının olmamasıdır. Amerika 11 Eylül sonrasında terör sorununun tarafı oldu. Åžimdi Irak sorununun bir tarafıdır. Tüm bu sorunlar istesek de istemesek de Amerikan faktörüne baÄŸlıdır. Ä°ÅŸte bu nedenle Amerika'nın bu sorunlara yönelik net bir bakış açısı ve görüşü yoksa durum çok karmaşık ve tehlikeli bir hal alır. Ä°ÅŸte o zaman bir ülkenin tehdit edilmesi ve savaÅŸa süreklenmesinin hiç bir anlamı olmayacaktır. Sorun bundan çok daha geniÅŸ kapsamlı ve tehlikelidir. Ä°ÅŸte Suriye'nin temel endiÅŸesi budur. Her zaman biz onlara doÄŸruları anlattık. Ama onlar ne bizim görüşümüzü ne de var olan gerçekleri sevmezler. Hatay’a hálá ‘sorun’ diyorÄ°ki ülkenin sınır haritalarındaki farklılıklar bir gün normale dönecek mi? Suriye bizim Türkiye ile bir toprak sorunumuz yok diyecek mi? Biz Türkiye'nin bir bölümünü deÄŸil tümünü görmeye çalışıyoruz. Bunu yaptığımız zaman bir bölüm ile ilgili çözüm daha kolay olur. Bunu burada anlatamam ama bu sorunun bir çözümü var. Ä°ki dost ülke olarak masaya oturduÄŸumuzda mutlaka bir çözüm bulacağız. Bir Suriyeli demiÅŸti ki haritalar sorunu cenazeye benzer, Musalla taşına konmuÅŸ bir cenazedir. Ä°mam bulamıyoruz kim kaldıracak bu cenazeyi? Böyle bir benzetmenin ne kadar doÄŸru olduÄŸunu bilemiyorum. Ancak bizler gerçek durumdan söz ediyoruz. Siz de biliyorsunuz ki bu sorun ÅŸu anda ne siyasal alanda ne medyada ne de uluslararsı mahkemelerde gündemde deÄŸil. Gerçek olan ÅŸey Suriye'nin samimi olarak bu sorunu çözmek istemesidir. Ancak bir kez daha söylemek durumundayım. Bu sorunun çözümü bir televizyon söyleÅŸisinde belirlenemez. Ancak yine söylüyorum ben bu konuda iyimserim.EÅŸinin reform sembolüSURÄ°YE Devlet BaÅŸkanı BeÅŸar Esad'ın modern görünümüyle dikkat çeken eÅŸi Esma Esad, genç baÅŸkanın reform programının sembolü olarak görülüyor. Londra'da tanıştığı BeÅŸar Esad'la gizlice evlendikten uzun süre sonra kamuoyu önüne çıkan Esma Esad, Ä°ngiltere'de yaÅŸayan önde gelen Suriyeli bir kardiyologun kızı. Esma, hayatının büyük bölümünü Londra'da geçirdiÄŸi için, ülkesini bu ÅŸekilde tanımayı tercih etmiÅŸti.ÇOK ÅžIKBeÅŸar Esad ile de babasının görev yaptığı hastanede tanıştı. Liseyi Londra'da okuyan Esma üniversitede bilgisayar eÄŸitimi aldı. Evlenmeden önce yatırım bankası J.P. Morgan'da ekonomist olarak çalışıyordu. Suriye Devlet BaÅŸkanı BeÅŸar Esad ile sessiz sedasız evlenen Esma Esad, sarışın uzun boylu görünümüyle tam bir Batılı portresi çiziyor. Çiftin nikah tarihi bile çok sonra, 1 Ocak 2001 olarak açıklandı. Åžam'ın bir numaralı hanımefendisi uzun süre kendini medyadan sakladı. FotoÄŸraf ajansları Esma Esad'ın berrak güzelliÄŸini gözler önüne seren fotoÄŸrafını dünyaya geçtiklerinde gazetelerin ilk sayfasında yerini aldı. Esma Esbad bugün dünyanın en şık kadınları arasında gösteriliyor. KIRSALI GEZDÄ°Evlendikten bir hafta sonra blucin ve tişört giyerek Suriye'nin kırsal bölgelerinde halkın arasına karıştığını söyleyen Esma, ‘‘Kimse beni tanımadan önce ben onları tanımak istedim. Bunun için bir kaç ayımı Suriye halkının arasında geçirdim. Ä°nsanların hiçbiri benim hakkımda bir ÅŸey bilmiyorlardı. Onları bu sayede tanıdım. Onların sorunlarını görmek istedim. Onların dertlerini dinledim, isteklerini öğrendim. Onlara nasıl davranmam gerektiÄŸini ilk elden öğrendim. Ama bu yaptığım casusluk deÄŸildi’’ diyor. ARAPÇAM Ä°YÄ°Ä°ngiliz ve Suriye vatandaÅŸlığı bulunan Esma Esad şöyle devam ediyor: ‘‘Ben hem bir Ä°ngiliz, hem de Arap'ım. Londra'da doÄŸdum, 25 yılımı orada geçirdim. Ama aynı zamanda Suriyeli'yim. Arapça'yı da Ä°ngilizce kadar iyi konuÅŸuyorum. Ben her iki dünyanın da bir parçasıyım. Batı medyası ‘Arap dünyası' diye bir kavram ortaya atarken yanılıyor. Aynı Batı'daki gibi Arap dünyası içinde de deÄŸiÅŸik inançlar ve idealler bulunuyor. Arap dünyasını tek bir blok olarak göstermek çok yanlış.’’Yarın geliyorlarSuriye Devlet BaÅŸkanı BeÅŸar Esad, yarın eÅŸi Esma Esad ile birlikte Türkiye'ye geliyor. Esad Türkiye'yi ziyaret eden ilk Suriye CumhurbaÅŸkanı olacak. CumhurbaÅŸkanı Ahmet Necdet Sezer de haziran ayında ölen baba Hafız Esad'ın cenazesine katılarak, Suriye'ye giden ilk Türk CumhurbaÅŸkanı olmuÅŸtu. BeÅŸar Esad'ın yanısıra Suriye İçiÅŸleri Bakanı Ali Hammud da bu ay içinde Ankara'yı ziyaret edecek.Â