Irak’a gidebiliriz
Güncelleme Tarihi:
Uğur ERGAN / ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Ocak 09, 2006 00:00
CNN Türk’te ’Ankara Kulisi’ programına katılan Dışişleri Bakanı Abdullah Gül, Irak’ta yabancı güçlerin çekilmesinden sonra Türk askerinin uluslararası askeri güç içinde yer alabileceğini söyledi. Gül ’Bizim ilk önceliğimiz Irak’ın kendi güvenliğini kendisinin sağlaması’ dedi.
DIŞİŞLERİ Bakanı Abdullah Gül, talep gelmesi halinde Irak’ta yabancı askerlerin çekilmesi sonrası oluşturulabilecek uluslararası askeri güç içinde Türkiye’nin yer almasının değerlendirilebileceğini söyledi. CNN Türk’teki "Ankara Kulisi" programında konuşan Gül çarpıcı açıklamalar yaptı:
TALEP GELİRSE DEĞERLENDİRİLİR
Irak’ta şu an için uluslararası bir gücün görev almasına yönelik bir proje yok. Irak’ın NATO ile ilişkisi var, komşu ülkeler platformu var, BM var. Bunlar hep konuşulabilir, değerlendirebilir. Ama birinci öncelik, Irak’ın kendi güvenliğini sağlamasıdır. Irak kendi güvenliğini sağladıktan sonra, yabancı güçlerin çekilmesi gerekir. Çekilme anında talep olursa, Türkiye de bunu değerlendirir.
UÇAKLAR RUM’UN ÜZERİNDEN Mİ GİTSİN?
Kuzey Irak’ın otonomi süreci eskiden gelen bir şey. Yeni değil. Irak, 1’inci Körfez Savaşı sonrası üçe bölünmüştü. Şimdi yeniden bütünleştirilmeye çalışılıyor. Kuzey Irak’ın refah ve güvenlik açısından Türkiye için önemi vardır. Kendimizi Irak’tan ve Kuzey Irak’tan tecrit etmememiz gerekir. Oraları bizim devamımız gibidir. Akrabalık ve ekonomik boyutu var işin. Uçak meselesi vardı. Kuzey Irak’tan kalkan uçak bizim üzerimizden gitmeyip, Rum üzerinden mi gidecek? Biz ’önce Bağdat’tan başlasın sonrası da başlar’ dedik ve öyle oldu. Türkiye petrollerine talimat verdik, ’oralarda aramalar yapacaksınız’ dedik. Norveç’ten bir iki tane uzman gelip, bizim 20 kilometre ötemizde petrol çıkartacak, biz seyredecek miyiz? Ben 10 saate binlerce petrol uzmanını gönderecek durumdayım.
ABD’DEN DAHA FAZLA BEKLENTİMİZ VAR
PKK ile mücadelenin siyasi, ekonomik ve istihbarati yöntemleri vardır. ABD ile işbirliği devam etmektedir. Burada bizim teröristimiz çok daha önemli, sizinkisi daha az önemsiz anlayışı olmaz. Bizim işbirliğimiz istihbarat ve başka sahalarda devam etmektedir. İşbirliği geçen aylara göre daha tatmin edicidir, ama daha beklentimiz vardır. MİT Müsteşarı Emre Taner’in K. Irak’a gidişi bu işbirliği planı içindedir. Kuzey Irak’takilerle de daha fazla işbirliği içindeyiz.
DERDİ, NEŞEYİ BERABER YAŞARIZ
Şiddetin içinde olanlarla mücadele ayrı bir şeydir. Kimimizin Doğu Anadolu dediği sorun vardır. Laiklikle, çok dindar insanlarımla, gayrimüslüm vatandaşlarımızla ilgili sorunlar vardır. Tüm bu sorunlar demokrasi sınırının genişletilmesiyle çözülür. Türkiye daha da güçlenir. Anayasamız gayet açıktır. T.C. vatandaşı olan herkes bu ülkenin asli unsurudur.Amaç herkesin bu ülkeye olan aidiyetini geliştirmektir. İnsanları bir kalıba sokmak değildir. Bu ülkede farklı şehirlerden Cumhurbaşkanı, Başbakan çıkmıştır. Biz bu ülkeyi Türk’ü, Kürt’ü vs. birlikte kurmuşusuz. Sıkıntılıları neşeleri beraber yaşarız.
Müsait değiliz
DIŞİŞLERİ Bakanı Abdullah Gül, İranlı meslektaşı Manuşer Mutteki ile yaptığı telefon görüşmesinde İran Cumhurbaşkanı Ahmedinecad’ın Türkiye’ye yapmak istediği ziyaret için takvimin müsait olmadığını bildirdi.
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’in 2002’de Tahran’a yaptığı ziyarette dönemin İran Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi’ye yaptığı davetin kendisi içinde geçerli olduğundan hareket eden Ahmedinecad, bir süre önce Ankara’ya gelmek istediği yönünde mesaj vermişti. Ankara İran’la kurduğu diplomatik temaslar çerçevesinde, Türkiye’ye birbiri ardına ABD, İngiliz ve Fransız dışişleri bakanlarının gelecek olması nedeniyle Ahmedinecad’ın ziyaretine şu an için sıcak bakmadığını Tahran’a bildirdi.
Abdullah Gül de görüşmede diplomatik bir dille bu mesajı vererek, şu an için Cumhurbaşkanı Sezer’in takviminin müsait olmadığını, takvimin müsait olmasından sonra konunun yeniden ele alınabileceğini iletti.
DİYALOĞU KOPARMAYIN Gül, Mutteki’ye nükleer faaliyetler konusunda da telkinlerde bulundu. Nükleer faaliyetle ilgili İran’ın başlattığı AR-GE çalışmalarının AB ile yürütülen müzakere sürecini olumsuz yönde etkileyebileceğini vurgulayan Gül, İran’dan nükleer enerji konusunda AB ile "zamanlı ve şeffaf" bir diyalog sürdürmesini istedi.
Mutteki’nin "Bize karşı bilinçli olarak bir propaganda başlatıldı" sitemine karşılık Gül, "Zamanlı ve şefaaf davranırsanız bu propagandanın önüne geçersiniz. Bundan dolayı Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu ile yakın işbirliği içinde olun" yanıtını verdi.
TALEP GELİRSE DEĞERLENDİRİLİR
Irak’ta şu an için uluslararası bir gücün görev almasına yönelik bir proje yok. Irak’ın NATO ile ilişkisi var, komşu ülkeler platformu var, BM var. Bunlar hep konuşulabilir, değerlendirebilir. Ama birinci öncelik, Irak’ın kendi güvenliğini sağlamasıdır. Irak kendi güvenliğini sağladıktan sonra, yabancı güçlerin çekilmesi gerekir. Çekilme anında talep olursa, Türkiye de bunu değerlendirir.
UÇAKLAR RUM’UN ÜZERİNDEN Mİ GİTSİN?
Kuzey Irak’ın otonomi süreci eskiden gelen bir şey. Yeni değil. Irak, 1’inci Körfez Savaşı sonrası üçe bölünmüştü. Şimdi yeniden bütünleştirilmeye çalışılıyor. Kuzey Irak’ın refah ve güvenlik açısından Türkiye için önemi vardır. Kendimizi Irak’tan ve Kuzey Irak’tan tecrit etmememiz gerekir. Oraları bizim devamımız gibidir. Akrabalık ve ekonomik boyutu var işin. Uçak meselesi vardı. Kuzey Irak’tan kalkan uçak bizim üzerimizden gitmeyip, Rum üzerinden mi gidecek? Biz ’önce Bağdat’tan başlasın sonrası da başlar’ dedik ve öyle oldu. Türkiye petrollerine talimat verdik, ’oralarda aramalar yapacaksınız’ dedik. Norveç’ten bir iki tane uzman gelip, bizim 20 kilometre ötemizde petrol çıkartacak, biz seyredecek miyiz? Ben 10 saate binlerce petrol uzmanını gönderecek durumdayım.
ABD’DEN DAHA FAZLA BEKLENTİMİZ VAR
PKK ile mücadelenin siyasi, ekonomik ve istihbarati yöntemleri vardır. ABD ile işbirliği devam etmektedir. Burada bizim teröristimiz çok daha önemli, sizinkisi daha az önemsiz anlayışı olmaz. Bizim işbirliğimiz istihbarat ve başka sahalarda devam etmektedir. İşbirliği geçen aylara göre daha tatmin edicidir, ama daha beklentimiz vardır. MİT Müsteşarı Emre Taner’in K. Irak’a gidişi bu işbirliği planı içindedir. Kuzey Irak’takilerle de daha fazla işbirliği içindeyiz.
DERDİ, NEŞEYİ BERABER YAŞARIZ
Şiddetin içinde olanlarla mücadele ayrı bir şeydir. Kimimizin Doğu Anadolu dediği sorun vardır. Laiklikle, çok dindar insanlarımla, gayrimüslüm vatandaşlarımızla ilgili sorunlar vardır. Tüm bu sorunlar demokrasi sınırının genişletilmesiyle çözülür. Türkiye daha da güçlenir. Anayasamız gayet açıktır. T.C. vatandaşı olan herkes bu ülkenin asli unsurudur.Amaç herkesin bu ülkeye olan aidiyetini geliştirmektir. İnsanları bir kalıba sokmak değildir. Bu ülkede farklı şehirlerden Cumhurbaşkanı, Başbakan çıkmıştır. Biz bu ülkeyi Türk’ü, Kürt’ü vs. birlikte kurmuşusuz. Sıkıntılıları neşeleri beraber yaşarız.
Müsait değiliz
DIŞİŞLERİ Bakanı Abdullah Gül, İranlı meslektaşı Manuşer Mutteki ile yaptığı telefon görüşmesinde İran Cumhurbaşkanı Ahmedinecad’ın Türkiye’ye yapmak istediği ziyaret için takvimin müsait olmadığını bildirdi.
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’in 2002’de Tahran’a yaptığı ziyarette dönemin İran Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi’ye yaptığı davetin kendisi içinde geçerli olduğundan hareket eden Ahmedinecad, bir süre önce Ankara’ya gelmek istediği yönünde mesaj vermişti. Ankara İran’la kurduğu diplomatik temaslar çerçevesinde, Türkiye’ye birbiri ardına ABD, İngiliz ve Fransız dışişleri bakanlarının gelecek olması nedeniyle Ahmedinecad’ın ziyaretine şu an için sıcak bakmadığını Tahran’a bildirdi.
Abdullah Gül de görüşmede diplomatik bir dille bu mesajı vererek, şu an için Cumhurbaşkanı Sezer’in takviminin müsait olmadığını, takvimin müsait olmasından sonra konunun yeniden ele alınabileceğini iletti.
DİYALOĞU KOPARMAYIN Gül, Mutteki’ye nükleer faaliyetler konusunda da telkinlerde bulundu. Nükleer faaliyetle ilgili İran’ın başlattığı AR-GE çalışmalarının AB ile yürütülen müzakere sürecini olumsuz yönde etkileyebileceğini vurgulayan Gül, İran’dan nükleer enerji konusunda AB ile "zamanlı ve şeffaf" bir diyalog sürdürmesini istedi.
Mutteki’nin "Bize karşı bilinçli olarak bir propaganda başlatıldı" sitemine karşılık Gül, "Zamanlı ve şefaaf davranırsanız bu propagandanın önüne geçersiniz. Bundan dolayı Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu ile yakın işbirliği içinde olun" yanıtını verdi.