Ä°nsan klonlamada büyük ilerleme

Ä°nsan klonlanması yöntemiyle hamileliÄŸin gerçekleÅŸtiÄŸi söylentileri, konuyla ilgili korkuyu ve dehÅŸeti alevlendirdi.Dünyanın ilk klonlanmış bebeÄŸi, yapılan açıklamalar doÄŸruysa, kasım ayında dünyaya gelecek. Ancak geliÅŸmeler karşısında kaygı duyan klonlama uzmanları, bebek saÄŸlıklı olsa bile annenin, ender rastlanan bir tür rahim kanserine yakalanma riskinin yüksek olduÄŸunu belirtiyorlar.MeslektaÅŸlarından çok farklı olan başına buyruk Ä°talyan doÄŸum uzmanı Severino Antinori bir kez daha, çalışma arkadaşı Amerikan Androloji Enstitüsü’nden Panos Zavos ile tartışmaların odağına yerleÅŸti. Ä°kili, 2001’in sonlarında bir bebeÄŸi klonlayacaklarını açıklamışlardı.Önemli ve zengin biriAntinori’nin hastalarından birinin klonlanma yöntemiyle gebe kaldığı yolunda geçen hafta yapılan açıklamalar, dünyada büyük yankı uyandırdı. Körfez Haberleri’ne (Gulf News) göre Antinori, BirleÅŸik Arap Emirlikleri’nde düzenlenen bir konferansta, ‘‘programa katılan binlerce kısır çiftten birinin 8 haftalık hamile olduÄŸunu’’ söyledi.Roma’daki Ä°l Tempo gazetesinde muhabir ve aynı zamanda Antinori’nin yakın bir arkadaşı olan Giancarlo Calzolari, Antinori’nin kendisine, çıkan haberleri doÄŸruladığını ve hastanın önemli ve zengin biri olduÄŸunu söylediÄŸini iddia ediyor. Calzolari, kendisine ayrıca klonlamanın Müslüman bir ülkede gerçekleÅŸtirildiÄŸinin söylendiÄŸini de ekliyor.Gerçek ne olursa olsun, haberlerin hemen ardından sert kınamalar yapıldı. Antinori’ye yöneltilen eleÅŸtirilerin çoÄŸunda, klonlamanın istenilen sonuçları vermediÄŸi, klonlanan embriyonlardan ancak yüzde 1 ila 6’sının yaÅŸayabildiÄŸi ve hayatta kalanların da çoÄŸunlukla sakat büyüme nedeniyle öldüğü kaydedildi. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde klonlama uzmanı Rudolf Jaenisch, ‘‘Bu insanların klonlanmış insan üretmek için çabalamaları karşısında dehÅŸete düşüyorum’’ diyor ve ekliyor, ‘‘Tüm kanıtlar, klonlananların büyük bir kısmının, eÄŸer ÅŸansları varsa erken öldüklerini, yaÅŸayanların da ancak ilerde anlaşılabilen ciddi anormalliklere sahip olduklarını gösteriyor.’’EndiÅŸeler, klonun yanı sıra annenin saÄŸlığı üzerine de yoÄŸunlaşıyor. Memelilerde erken embriyon geliÅŸimi üzerine uzman olan ve Ä°ngiltere’deki Royal Dernek’teki klonlama ekibini yöneten Richard Gardner, annenin, kanserin insanlara özel farklı bir türü olan koriyokarsinoma yakalanma riskinin yüksek olduÄŸunu söylüyor. Anne tehlikedeKanser, embriyonun trofoblast (döllenmiÅŸ yumurtanın hücrelerinin dış katmanı) denilen parçasının rahim duvarını iÅŸgal ederek plasenta içine doÄŸru büyümesiyle ortaya çıkıyor. Hastalığın nedenleri bilinmemekle birlikte, plasenta geliÅŸimini kontrol eden genlerin doÄŸru denetlenmemesinin etkili olduÄŸu düşünülüyor. Hayvanlar üzerinde yapılan deneylerde, ‘‘imprinting’’ denilen, kimyasal bir maskeleme iÅŸlemiyle bastırılmaları gereken bu genlerin, klonlanan embriyonlarda hareketli kaldıkları gözlemlendi. Bu sonuçlara göre, plasentanın geliÅŸiminde görev yapan önemli genler, bu geliÅŸimi hızlandırarak, annenin saÄŸlığını riske sokarlar.Oxford Ãœniversitesi’nde zoolog olan Gardner, üzerinde denemelere baÅŸlanan insan plasentasının en yayılmacı (invasive) plasenta olduÄŸunu belirtiyor. Gardner, ‘‘Plasenta planlanandan farklı bir geliÅŸim gösterirse, bu yayılmanın insanlarda görülme riski hayvanlara göre daha fazladır’’ diyor. Ä°nsanda risk fazlaWeston Park Hastanesi’nde trofoblastik kanser tedavisinde uzman Barry Hancock, klonlanmış insan embriyonlarında maskeleme iÅŸleminin anormal yürümesinin, annenin saÄŸlığını riske sokacağı fikrine katılıyor. Ancak Hancock, ‘‘Bu risk yalnızca kuramsaldır diyor (New Scientist, 13 Nisan).Tehlikeler her ne olursa olsun, Antinori’nin çalışmalar hakkında şüpheleri olanlar somut kanıtlar görmek istiyor. Koyun Dolly’nin klonlandığı Roslin Enstitüsü’nden Harry Griffin, ‘‘Ortada gerçek bir ÅŸeyler varsa, bunların ne olduklarını bilebilmek çok zordur’’ diyor.Â